Trong bối cảnh TP.HCM đang đẩy mạnh xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo đồng bộ từ cấp cơ sở, Hướng dẫn số 8181/HD-UBND được xem như cách để TP.HCM định hình lại hệ sinh thái sáng kiến - nơi sự sáng tạo, cải tiến được ghi nhận bằng những tiêu chí rõ ràng, khách quan và công bằng.

Quang cảnh buổi tập huấn “Triển khai Hướng dẫn mới của Ủy ban Nhân dân Thành phố về hoạt động sáng kiến trên địa bàn TP.HCM” sáng ngày 28/5.

TP.HCM đang từng bước khẳng định vị thế là đô thị tiên phong trong đổi mới sáng tạo, với cam kết phát triển dựa trên nền tảng khoa học và công nghệ. Tuy nhiên, thực tiễn triển khai hoạt động sáng kiến tại cơ sở vẫn còn không ít khó khăn, đặc biệt ở các khâu đánh giá và công nhận kết quả. Trước đòi hỏi cấp thiết về một hành lang pháp lý thống nhất và rõ ràng, ngày 16/12/2024, UBND TP.HCM ban hành Hướng dẫn số 8181/HD-UBND - văn bản quan trọng nhằm định hình lại cách thức tổ chức và quản lý hoạt động sáng kiến trên địa bàn Thành phố.

Nhằm kịp thời phổ biến nội dung hướng dẫn mới đến các đơn vị liên quan, sáng 28/5, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức buổi tập huấn chuyên sâu tại hội trường Sở. Chương trình do bà Nguyễn Thị Ngọc Nhung, Phó Trưởng phòng Phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo chủ trì, với sự tham dự của đông đảo đại diện đến từ các sở, ngành, quận, huyện và đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn.

Theo bà Nguyễn Thị Ngọc Nhung, điểm nổi bật trong Hướng dẫn mới là cách tiếp cận thực tế, linh hoạt, với nhiều nội dung được bổ sung và làm rõ. Cụ thể, văn bản đã xác định rõ phạm vi, đối tượng áp dụng, nguyên tắc công nhận sáng kiến và đặc biệt là thẩm quyền xét duyệt theo từng cấp.

Cụ thể, sáng kiến được chia thành 3 cấp độ công nhận: cấp cơ sở, cấp Thành phố và cấp toàn quốc, với tiêu chí và phạm vi ảnh hưởng ngày càng mở rộng. Cấp cơ sở có quyền công nhận các sáng kiến có hiệu quả nội bộ, trong khi cấp Thành phố và toàn quốc đánh giá theo tác động lan tỏa và khả năng nhân rộng. “Sự phân tầng này không chỉ đảm bảo minh bạch, mà còn hạn chế tình trạng trùng lắp xét công nhận, vốn gây nhiều tranh cãi trong thời gian qua”, bà Nhung nhấn mạnh.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Nhung, Phó Trưởng phòng - Phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo - trao đổi tại buổi tập huấn.

Ngoài ra, Hướng dẫn số 8181/HD-UBND quy định rõ thời hiệu tiếp nhận hồ sơ: 3 năm đối với sáng kiến đề nghị công nhận cấp Thành phố và 6 năm đối với cấp toàn quốc. Quy định này vừa bảo vệ quyền lợi tác giả, vừa khuyến khích việc áp dụng và duy trì hiệu quả sáng kiến trong thực tế.

Theo nội dung Hướng dẫn mới, các cơ quan đã áp dụng hệ thống quản lý tài liệu điện tử của Thành phố buộc phải nộp hồ sơ sáng kiến song song trên 3 kênh: hệ thống điện tử, email và bản giấy. Sau khi có công văn hướng dẫn, thời gian hoàn tất hồ sơ chỉ còn 10 ngày làm việc. Hồ sơ không đầy đủ hoặc không đúng quy định sẽ bị từ chối tiếp nhận.

Các biểu mẫu và tài liệu minh chứng cũng được chuẩn hóa, bao gồm: báo cáo mô tả, hình ảnh, hợp đồng chuyển giao, và xác nhận áp dụng từ đơn vị ngoài. Việc nâng cao yêu cầu hồ sơ nhằm tạo cơ sở rõ ràng để xét duyệt khách quan, công bằng. 

Điều đáng lưu ý là quy định mới yêu cầu rõ ràng về tỷ lệ đóng góp của các tác giả. Chỉ những cá nhân đóng góp từ 20% trở lên mới được công nhận là tác giả, trừ các trường hợp đặc biệt phải có thuyết minh chi tiết. Đây là bước điều chỉnh cần thiết nhằm đảm bảo tính chính xác, công bằng, tránh tình trạng “lạm dụng danh nghĩa đồng tác giả” vốn tồn tại khá phổ biến trước đây.

Tại buổi tập huấn, ThS. Vũ Kim Mạnh, Phó Trưởng phòng Nghiệp vụ - Ban Thi đua Khen thưởng, Sở Nội vụ TP.HCM, đã làm rõ sự khác biệt giữa sáng kiến và đề tài khoa học - công nghệ. Theo ông Mạnh, sáng kiến là sản phẩm từ thực tiễn, thường nảy sinh từ nhu cầu cải tiến công việc hàng ngày, có thể áp dụng nhanh chóng. Ngược lại, đề tài khoa học yêu cầu quy trình nghiên cứu bài bản, có báo cáo tổng kết, nghiệm thu và đánh giá chuyên sâu. Việc phân biệt rõ hai loại hình này là cần thiết để đảm bảo phù hợp trong xét các danh hiệu thi đua và khen thưởng.

ThS. Vũ Kim Mạnh - Phó Trưởng phòng Nghiệp vụ, Ban Thi đua - Khen thưởng, Sở Nội vụ TP.HCM trao đổi tại sự kiện.

Dẫn chứng từ thực tiễn, bà Nhung cho biết một số lỗi phổ biến khiến hồ sơ bị từ chối dù sáng kiến có giá trị, gồm: mô tả sơ sài, thiếu minh chứng áp dụng, không nêu rõ điểm mới hoặc sao chép nội dung từ đề tài nghiên cứu.

“Các đơn vị cần đặc biệt chú ý đến bố cục trình bày, chứng minh hiệu quả áp dụng và phạm vi ảnh hưởng. Đây là các tiêu chí then chốt trong xét duyệt”, bà Nhung chia sẻ thêm.

Để hỗ trợ, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đã cải tiến biểu mẫu, hướng dẫn chi tiết cách điền thông tin, đồng thời cung cấp ví dụ minh họa cụ thể để các đơn vị dễ dàng thực hiện và tránh sai sót. 

Không dừng lại ở việc phổ biến nội dung Hướng dẫn mới, buổi tập huấn còn tập trung thảo luận những vấn đề phát sinh từ thực tiễn triển khai sáng kiến tại các cơ quan, đơn vị. Nhiều ý kiến đặt ra những tình huống cụ thể, từ hướng dẫn cách lập hồ sơ sáng kiến; cách chứng minh tính mới và khả năng áp dụng; cách xác định tính mới, tính sáng tạo, hiệu quả của sáng kiến; cách tổ chức Hội đồng công nhận phù hợp với điều kiện nhân lực thực tế; đến quy trình xử lý khi có sự khác biệt trong nhận định giữa các cấp… Thông qua những ví dụ điển hình, đại biểu tham dự có cơ hội đối chiếu với công việc chuyên môn của mình và đặt câu hỏi trực tiếp để làm rõ các vướng mắc.

Các đại biểu tham gia thảo luận tại buổi tập huấn.

Một trong những nội dung mang tính chiến lược dài hạn được bà Nhung phân tích là cơ chế công nhận hiệu quả áp dụng và khả năng nhân rộng. Theo đó, việc công nhận tại cấp cơ sở mới là điều kiện cần, để tiến lên cấp cao hơn, sáng kiến phải có phạm vi áp dụng vượt khỏi đơn vị ban đầu, đạt giải thưởng hoặc ảnh hưởng tới hoạt động nghiệp vụ cấp Thành phố.

Với vai trò là cơ quan thường trực Hội đồng sáng kiến TP.HCM, Sở Khoa học và Công nghệ không chỉ là nơi tiếp nhận hồ sơ, mà còn hướng dẫn, kiểm tra, tổng hợp và thẩm định hiệu quả áp dụng. Sở cam kết sẽ đồng hành cùng các cơ quan, đơn vị, từ khâu xây dựng sáng kiến đến xét duyệt công nhận.

Hướng tới mục tiêu trở thành đô thị sáng tạo và trung tâm tri thức của khu vực, cùng với sự đồng thuận, trách nhiệm và phối hợp của cả hệ thống, TP.HCM đang từng bước đưa sáng kiến trở thành một phần sống động trong quản trị đô thị hiện đại, hình thành môi trường cởi mở, năng động, nơi mỗi ý tưởng cải tiến - dù nhỏ - đều có cơ hội tạo ra sức ảnh hưởng to lớn.

Minh Nhã (CESTI)

Việc công nhận không chỉ để hỗ trợ thành lập doanh nghiệp công nghệ - làm cơ sở để hưởng các ưu đãi của Nhà nước cho doanh nghiệp công nghệ, mà còn giúp cho doanh nghiệp được công nhận kết quả nghiên cứu – làm cơ sở để thương mại hóa.

Ngày 28/5/2025, Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức hội thảo “Phổ biến và hướng dẫn hồ sơ công nhận kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ do tổ chức, cá nhân tự đầu tư nghiên cứu và nhiệm vụ khoa học và công nghệ không sử dụng ngân sách nhà nước”.

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Trần Xuân Đích – Phó Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ khẳng định khoa học công nghệ cần phải đi từ thị trường đi từ doanh nghiệp, cụ thể là tự nghiên cứu, tự liên kết với các viện nghiên cứu, trường đại học hoặc đề xuất đặt hàng với trường đại học để làm theo nhu cầu công nghệ mong muốn của doanh nghiệp. Theo đó, trong bối cảnh hiện nay, việc phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế xã hội, hướng đến mục tiêu khoa học công nghệ đóng góp 5% vào tăng trưởng kinh tế nhằm vượt qua bẫy thu nhập trung bình.

Theo ông Trần Xuân Đích, hội thảo được tổ chức để hướng dẫn thực hiện hồ sơ công nhận kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ do tổ chức, cá nhân tự đầu tư nghiên cứu và nhiệm vụ khoa học và công nghệ không sử dụng ngân sách nhà nước. Việc công nhận không chỉ để hỗ trợ thành lập doanh nghiệp công nghệ - làm cơ sở để hưởng các ưu đãi của Nhà nước cho doanh nghiệp công nghệ, mà còn giúp cho doanh nghiệp được công nhận kết quả nghiên cứu - làm cơ sở để thương mại hóa. Kết quả nghiên cứu một khi được công nhận sẽ có thể mang đi hợp tác với doanh nghiệp khác, hoặc định giá để góp vốn từ nguồn tài sản trí tuệ, làm tiền đề cho việc thương mại hóa kết quả nghiên cứu.

Tại hội thảo, báo cáo viên đã trình bày cơ hội và thách thức khởi nghiệp sáng tạo và phát triển doanh nghiệp khoa học công nghệ trong bối cảnh mới, bao gồm: Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo sửa đổi và bộ tứ nghị quyết của Bộ Chính trị: Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đối số quốc gia; Nghị quyết 59-NQ/TW ngày 24/01/2025 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 04/5/2025 của về phát triển kinh tế tư nhân. Trong đó, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực chính để phát triển lực lượng sản xuất hiện đại và đổi mới phương thức quản trị, còn chuyển đổi số là chiến lược để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, thúc đẩy phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng với nền kinh tế toàn cầu. Việc công nhận kết quả nghiên cứu và phát triển công nghệ tự đầu tư tự tài trợ cũng sẽ là khung pháp lý cho các tổ chức và cá nhân tìm kiếm sự công nhận các kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được tài trợ từ nguồn vốn tư nhân tại Việt Nam.

Để kết quả nghiên cứu được công nhận và trở thành tài sản theo luật Dân sự và Luật Chuyển giao công nghệ, hồ sơ đăng ký phải bao gồm 5 tài liệu (đơn đăng ký, cam kết sở hữu, mô tả kỹ thuật, bằng chứng đăng ký, tài liệu bổ sung), được thể hiện hoàn chỉnh bằng 1 bộ bản giấy và 1 bản điện tử. Quyền đăng ký được mở rộng cho cá nhân, nhóm và tổ chức tiến hành các hoạt động hợp pháp tại Việt Nam thông qua các quy trình không sử dụng ngân sách. Cơ quan có thẩm quyền công nhận là Bộ, cơ quan ngang Bộ theo ngành, lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý hoặc UBND cấp tỉnh nơi kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được  chuyển giao, ứng dụng.

Hoàng Kim (CESTI) 

Chiều 20/5, ông Lâm Đình Thắng (Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM) chủ trì buổi đón tiếp và làm việc với đoàn đại biểu Thành phố Tampere (Phần Lan) do ông Jouni Markkanen, Phó Thị trưởng, dẫn đầu.

Hai bên đã thảo luận và cùng đề xuất nhiều hướng hợp tác tiềm năng trong các lĩnh vực phát triển thành phố thông minh, thúc đẩy chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, liên kết trường đại học,…

Phát biểu chào mừng, ông Lâm Đình Thắng nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác quốc tế trong bối cảnh TP.HCM đang đẩy mạnh xây dựng thành phố thông minh và phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Giám đốc Sở cũng chia sẻ về những thành quả nổi bật của TP.HCM trong chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ mới (AI, IoT, dữ liệu lớn,…) trong quản trị đô thị thông minh, thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo; đồng thời bày tỏ mong muốn học hỏi kinh nghiệm từ Phần Lan với những kết quả ấn tượng trong các giải pháp phát triển giao thông thông minh, xây dựng hệ sinh thái dữ liệu mở, ứng dụng năng lượng sạch và bền vững, các hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, liên kết cơ quan nhà nước - trường/viện - doanh nghiệp,…

Đặc biệt, ông Lâm Đình Thắng vui mừng chia sẻ, TP.HCM vừa tăng 1 bậc lên vị trí 110 toàn cầu, và lần đầu tiên lọt vào Top 5 hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo hàng đầu Đông Nam Á (theo báo cáo công bố chính thức của tổ chức StartupBlink ngày 20/5/2025). Kết quả này là một sự ghi nhận xứng đáng cho những nỗ lực của TP.HCM, cũng là động lực để Thành phố tiếp tục tiến đến các mục tiêu chiến lược lớn trong lĩnh vực khoa học công nghệ, chuyển đổi số, quản trị đô thị thông minh, thu hút đầu tư đổi mới sáng tạo. Thành phố đặt mục tiêu đưa hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo vào Top 100 hệ sinh thái khởi nghiệp năng động nhất toàn cầu vào năm 2030. Điều này thể hiện môi trường đầu tư và hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại TP.HCM phải rất năng động, thu hút và tạo điều kiện thuận lợi cho các startup phát triển, ông Thắng nhấn mạnh.

Buổi làm việc diễn ra tại Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM 

Đáp lời, ông Jouni Markkanen, Phó Thị trưởng Thành phố Tampere, cảm ơn sự đón tiếp nồng nhiệt từ Sở KH&CN TP.HCM. Ông bày tỏ ấn tượng với tốc độ phát triển và những kết quả đạt được của TP.HCM trong các lĩnh vực KH&CN, đổi mới sáng tạo. Phó Thị trưởng Tampere cũng chia sẻ về những kinh nghiệm của Tampere trong việc phát triển đô thị thông minh, ứng dụng công nghệ số và xây dựng một hệ sinh thái khởi nghiệp vững mạnh. Ông cho rằng, việc phát triển thành phố thông minh là mối quan tâm chung của cả hai phía. Ngay sáng nay (20/5), Tampere và TP.HCM đã ký kết Bản ghi nhớ (MOU) hợp tác giữa UBND TP.HCM và chính quyền thành phố Tampere trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo nghề, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển đô thị thông minh. Việc triển khai MOU này sẽ là công cụ mạnh mẽ, tạo điều kiện để hai bên tăng cường kết nối hợp tác, chia sẻ nhân rộng các mô hình thành công, bài học kinh nghiệm về khởi nghiệp sáng tạo, phát triển công nghệ mới, cơ sở hạ tầng giáo dục và đào tạo nghề, xây dựng thành phố thông minh,...

Trong phần thảo luận chuyên sâu, hai bên đã cùng nhau đề xuất hướng hợp tác tiềm năng trong lĩnh vực chuyển đổi số và xây dựng đô thị thông minh; thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; liên kết với các trường đại học trong việc đào tạo, thúc đẩy nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ mới,… Cụ thể, TP.HCM đề xuất hợp tác trong việc triển khai điều hành và quản trị đô thị thông minh gắn với công nghệ AI, 5G, phát triển và xây dựng hệ sinh thái dữ liệu mở, kết nối các nền tảng dịch vụ công trực tuyến; nâng cao chỉ số quốc tế với các bài báo khoa học, xây dựng các trung tâm nghiên cứu xuất sắc đạt chuẩn quốc tế; kết nối các trung tâm ươm tạo, hỗ trợ khởi nghiệp giữa hai thành phố, triển khai chương trình trao đổi startup, đồng hành tổ chức các hội thảo, chương trình gọi vốn, các khóa đào tạo, huấn luyện, thu hút mạng lưới quỹ đầu tư, chuyên gia của hai nước,…

Bà Lê Thị Bé Ba (Phó Giám đốc Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM – SIHUB) đề xuất một số hoạt động cụ thể như: kết nối với các quỹ đầu tư, chuyên gia, doanh nghiệp Phần Lan tham gia các chương trình, sự kiện do Sở KH&CN TP.HCM và SIHUB tổ chức trong năm 2025, điển hình như chương trình Founder Meetup, Investor Meetup, các buổi gọi vốn (pitching), chuỗi sự kiện WHISE 2025 (Tuần lễ Đổi mới Sáng tạo và Khởi nghiệp TP.HCM); kết nối các hoạt động tại Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM với các trung tâm khởi nghiệp sáng tạo lớn của Phần Lan; hỗ trợ chuyên gia để triển khai chương trình đào tạo giảng viên nguồn về đổi mới sáng tạo và giáo dục khởi nghiệp;…

Đoàn đại biểu Thành phố Tampere, Phần Lan chụp hình lưu niệm với đại diện lãnh đạo Sở KH&CN TP.HCM và các đại diện phòng, ban thuộc Sở    

Phó Thị trưởng Jouni Markkanen đánh giá cao các đề xuất từ phía TP.HCM và khẳng định những lĩnh vực này hoàn toàn phù hợp với thế mạnh và kinh nghiệm của Tampere. Ông bày tỏ tin tưởng rằng sự hợp tác giữa hai thành phố sẽ mang lại lợi ích thiết thực, không chỉ giúp TP.HCM hiện thực hóa các mục tiêu phát triển mà còn mở ra cơ hội mới cho các doanh nghiệp và chuyên gia Phần Lan.

Thống nhất với các thông tin chia sẻ, thảo luận tại buổi làm việc, ông Lâm Đình Thắng bày tỏ mong muốn hai bên có thể triển khai những dự án hợp tác cụ thể trong thời gian tới, qua đó củng cố mối quan hệ hợp tác lâu dài, bền vững giữa hai thành phố. Ông cho biết, TP.HCM đang nỗ lực không ngừng để trở thành đô thị thông minh hàng đầu của cả nước, năng động và bền vững. Trên hành trình này, Thành phố không chỉ chú trọng ứng dụng chuyển đổi số toàn diện trong công tác quản trị đô thị, mà còn hướng đến phát triển các công nghệ mới, công nghệ chiến lược,…

"TP.HCM hướng đến không chỉ là thành phố ứng dụng công nghệ giỏi, mà còn là thành phố sáng tạo công nghệ, sẵn sàng phát triển công nghệ chiến lược, phát huy vai trò của KH&CN để duy trì vị thế tiên phong, dẫn đầu của Thành phố", ông Lâm Đình Thắng chia sẻ.

Lam Vân (CESTI)

Sáng ngày 20/5, tại Hội trường Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, Hội nghị phổ biến Nghị quyết 20/2024/NQ-HĐND chính thức diễn ra với sự tham dự của đông đảo đại biểu đến từ các sở, ngành, khu công nghệ và cộng đồng doanh nghiệp. Đây là bước đi quan trọng trong tiến trình hiện thực hóa các cơ chế đặc thù phát triển Thành phố theo tinh thần Nghị quyết 98 của Quốc hội, đặt nền móng cho mô hình thử nghiệm có kiểm soát các giải pháp công nghệ mới – một hướng tiếp cận tiên phong mà TP.HCM đang dồn lực triển khai.

Tại kỳ họp thứ 19, Hội đồng Nhân dân TP.HCM khóa X đã biểu quyết thông qua Nghị quyết 20/2024/NQ-HĐND, quy định các tiêu chí, lĩnh vực, nội dung hỗ trợ thử nghiệm có kiểm soát các giải pháp công nghệ mới trong phạm vi Khu Công nghệ cao (Khu CNC) và Khu Công viên phần mềm Quang Trung (QTSC). Đây không chỉ là công cụ pháp lý mà còn là cam kết mạnh mẽ của chính quyền Thành phố trong việc tạo lập môi trường thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nhất là ở những lĩnh vực có tính rủi ro cao nhưng tiềm năng lớn như phương tiện bay không người lái (UAV) và xe tự hành.

Phát biểu tại Hội nghị, Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM nhấn mạnh, Thành phố đã có những chính sách rất tiến bộ, nhưng nếu thiếu sự phối hợp hiệu quả và hành động cụ thể từ các cơ quan, đơn vị thì Nghị quyết sẽ không thể đi vào cuộc sống. Do đó, tổ chức Hội nghị lần này, Sở mong muốn tạo cơ hội để các đơn vị cùng thảo luận, tháo gỡ khó khăn, hướng tới một cơ chế vận hành đồng bộ, kịp thời.

Ông Lê Thanh Minh - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM phát biểu tại sự kiện.

Nghị quyết 20/2024/NQ-HĐND xác định rõ phạm vi điều chỉnh là hoạt động thử nghiệm có kiểm soát các giải pháp công nghệ mới tại Khu CNC và QTSC, tập trung vào hai lĩnh vực trọng điểm là UAV và xe tự hành. Đây là hai loại hình công nghệ đang được xem là hạt nhân trong chiến lược phát triển đô thị thông minh, logistics hiện đại và quốc phòng dân sự.

Theo thông tin tại Hội nghị, việc “thử nghiệm có kiểm soát” được thiết kế như một cơ chế sandbox – tức là các giải pháp công nghệ sẽ được triển khai thử nghiệm trong phạm vi giới hạn, dưới sự giám sát chặt chẽ của cơ quan chức năng. Quá trình này không chỉ đảm bảo tính an toàn, mà còn cho phép đánh giá nhanh hiệu quả ứng dụng trước khi nhân rộng.

Môi trường thử nghiệm sẽ được thiết lập tại các khu vực cụ thể đã được quy hoạch như Lô I-4b-4.2 và Lô G26-1 (Khu CNC) đối với UAV; hoặc trong phạm vi QTSC đối với xe tự hành. Cơ sở hạ tầng đi kèm bao gồm hàng rào bảo vệ, hệ thống giám sát, liên lạc, điều khiển và các phương án cứu hộ – tất cả đều nhằm mục tiêu đảm bảo hoạt động thử nghiệm an toàn tuyệt đối, cả về con người, tài sản và môi trường.

Một trong những điểm nổi bật của Nghị quyết 20 là việc thiết kế các tiêu chí tham gia thử nghiệm với yêu cầu rõ ràng về năng lực pháp lý, kỹ thuật, tài chính và nhân lực. Các tổ chức, doanh nghiệp muốn thử nghiệm cần nộp hồ sơ kèm thuyết minh kỹ thuật, báo cáo rủi ro và cam kết tuân thủ quy định. Quá trình xét duyệt sẽ được tiến hành bởi các đơn vị đầu mối như Ban Quản lý Khu CNC hoặc Công ty QTSC, phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ và các cơ quan chuyên môn khác.

Không dừng lại ở việc cho phép thử nghiệm, Thành phố còn xây dựng lộ trình giám sát định kỳ, yêu cầu báo cáo kết quả sau mỗi đợt thử nghiệm và đặc biệt là quyền can thiệp dừng thử nghiệm nếu phát sinh rủi ro vượt tầm kiểm soát. Trong suốt quá trình này, đơn vị thử nghiệm phải lưu trữ đầy đủ dữ liệu (hộp đen), thực hiện báo cáo kỹ thuật, đảm bảo khả năng truy xuất và chịu trách nhiệm nếu vi phạm tiêu chuẩn an toàn hoặc pháp luật.

Ông Nguyễn Minh Huấn - Trưởng phòng Quản lý Công nghệ và Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng phát biểu thảo luận tại sự kiện.

Mô hình kiểm soát chặt chẽ nhưng cởi mở này đã được các chuyên gia đánh giá cao. Nó giúp giảm thiểu rủi ro cho cộng đồng, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp mạnh dạn nghiên cứu, thử nghiệm mà không sợ vướng rào cản hành chính hay pháp lý không rõ ràng. 
 
Theo Kế hoạch 2169/KH-UBND, Thành phố đã phân công rõ ràng nhiệm vụ cho các đơn vị chuẩn bị cơ sở hạ tầng dùng chung cho hoạt động thử nghiệm. Ban Quản lý Khu CNC sẽ đầu tư các hạng mục thiết yếu tại khu vực thử nghiệm UAV, trong khi Công ty QTSC sẽ chuẩn bị hạ tầng cho xe tự hành. 

Ngoài cơ sở vật chất, Thành phố cũng cam kết hỗ trợ cấp phép nhanh chóng, hỗ trợ đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ – đây là yếu tố then chốt để thu hút các doanh nghiệp công nghệ, đặc biệt là doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Với việc tổ chức thành công Hội nghị phổ biến Nghị quyết 20/2024/NQ-HĐND, TP.HCM cho thấy quyết tâm mạnh mẽ trong việc dẫn dắt xu thế thử nghiệm và ứng dụng công nghệ cao. Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát được kỳ vọng không chỉ hỗ trợ các doanh nghiệp trong giai đoạn R&D, mà còn góp phần định hình thị trường, từ đó tạo ra các sản phẩm công nghệ “Make in Vietnam” có khả năng cạnh tranh toàn cầu.

Trong một giai đoạn phát triển mà công nghệ là yếu tố quyết định năng lực cạnh tranh, TP.HCM đang tự tin tiến bước với vai trò là “vườn ươm” quốc gia cho các giải pháp đột phá. Nghị quyết 20, cùng các chính sách đi kèm, chính là nền móng cho một hành trình như thế – nơi mà đổi mới sáng tạo không chỉ được khuyến khích bằng lời nói, mà còn được cụ thể hóa bằng thể chế, hành lang pháp lý và môi trường thử nghiệm thực tiễn.

Minh Nhã (CESTI)

TP.HCM đang chuyển mình mạnh mẽ để trở thành đô thị tri thức, lấy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo làm nền tảng phát triển. Để hiện thực hóa mục tiêu đó, Thành phố cần vượt qua những rào cản thể chế, tư duy cũ kỹ và huy động hiệu quả nguồn lực xã hội. Buổi làm việc giữa Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM với đoàn công tác của Đại sứ nước Cộng hòa Áo tại Việt Nam chiều ngày 19/5 được xem như bước khởi đầu cho hành trình kiến tạo hệ sinh thái nghiên cứu mở, nơi mọi chủ thể – từ Nhà nước, doanh nghiệp đến viện trường – cùng chung vai thúc đẩy tri thức đi vào đời sống.

Quang cảnh buổi thảo luận chuyên đề “Thúc đẩy nghiên cứu phát triển và giải pháp huy động nguồn lực xã hội cho hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo” tổ chức tại Hội trường Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM chiều ngày 19/5.

Phát biểu mở đầu buổi làm việc, ông Lê Thanh Minh – Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM – nhấn mạnh rằng trong bối cảnh Thành phố đang đẩy mạnh triển khai chiến lược phát triển khoa học công nghệ và nâng cao năng lực sáng tạo, việc tiếp cận và học hỏi kinh nghiệm quốc tế đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Đây là yêu cầu khách quan trong quá trình hội nhập và là động lực để TP.HCM nâng cao chất lượng chính sách, hiệu quả quản lý, tính thực tiễn trong triển khai các chương trình hành động.

Lãnh đạo Sở khẳng định TP.HCM luôn đánh giá cao vai trò của Cộng hòa Áo với tư cách là đối tác chiến lược trong hành trình phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Thành phố. Với nền tảng hợp tác tích cực giữa hai bên, ông Lê Thanh Minh cho biết Sở sẽ đóng vai trò đầu mối trong việc thúc đẩy và điều phối các chương trình hợp tác cụ thể, nhằm kết nối hiệu quả hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo của TP.HCM với các đối tác tại Áo. Những nỗ lực này được kỳ vọng sẽ mở ra các cơ hội hợp tác thực chất, góp phần hiện thực hóa chiến lược phát triển bền vững của Thành phố trong giai đoạn tới.

Ông Lê Thanh Minh - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM phát biểu tại sự kiện.

Theo Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Áo tại Việt Nam - ông Philipp Agathonos, Chính phủ Áo rất quan tâm, khuyến khích các cơ hội hợp tác với Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Đại sứ cũng bày tỏ sự quan tâm và đánh giá cao hoạt động của Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM trong vai trò hỗ trợ thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, các chương trình nghiên cứu phát triển khoa học và công nghệ của Thành phố. 

Ông Philipp Agathonos chia sẻ, Cộng hòa Áo được xem như quốc gia đi đầu trong việc xây dựng mô hình thành phố thông minh, ứng dụng công nghệ để bảo tồn di sản văn hóa, phát triển du lịch, cải thiện dịch vụ công, tăng cường sự tham gia của người dân và tối ưu hóa tài nguyên đô thị. Ông Philipp Agathonos cho rằng, mục tiêu phát triển quốc gia không đơn giản là phát triển kinh tế mà còn gồm nhiều yếu tố đem lại sự tiện lợi cho cuộc sống như phát triển công nghệ đô thị thông minh, cân bằng giữa phát triển công nghiệp và bảo vệ môi trường, tạo lập môi trường sống và làm việc tốt hơn cho người dân, khai thác dữ liệu công, số hóa dịch vụ công, tinh gọn khung pháp lý của chính quyền, tăng cường hợp tác giữa Nhà nước, doanh nghiệp và các nhà khoa học. 

Hơn hết, cần cân bằng và tìm được tiếng nói chung trong mối quan hệ “3 nhà”. Cụ thể, Nhà nước cần đóng vai trò “kiến trúc sư thể chế” - không chỉ tài trợ, mà còn định hình luật chơi minh bạch và hỗ trợ chia sẻ rủi ro, đặc biệt với các nghiên cứu ứng dụng có hàm lượng đổi mới cao. Việc thúc đẩy hợp tác ba bên này được xem là hướng đi căn cơ, từ đó tạo động lực thị trường cho các đề tài khoa học.

 
Ông Philipp Agathonos - Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nước Cộng hòa Áo tại Việt Nam  (ngồi giữa) trao đổi tại sự kiện.

Không chỉ là bài toán nội tại của hệ thống KH&CN, vấn đề xã hội hóa nguồn lực cũng được nhìn nhận là yếu tố mang tính quyết định để mở rộng quy mô và tăng tính lan tỏa cho đổi mới sáng tạo. Quan điểm này được các chuyên gia đồng tình. Nhiều ý kiến cho rằng, Nhà nước cần chuyển từ tư duy “quản lý” sang “kiến tạo” - tức là tạo ra khoảng không gian chính sách đủ rộng mở để thử nghiệm, chấp nhận rủi ro có kiểm soát, và sẵn sàng tiếp nhận những kết quả chưa hoàn hảo nhưng có tiềm năng đột phá.

Trên tinh thần trao đổi cởi mở, thiện chí, đại diện Viện Công nghệ Áo - AIT gợi mở về các mô hình hợp tác công - tư trong đầu tư cho KH&CN - một cấu trúc mà doanh nghiệp có quyền cùng tham gia đề xuất, đồng tài trợ và hưởng lợi từ các đề tài nghiên cứu. Trong đó, đáng chú ý là mô hình hoạt động 40:30:30 của AIT - phân bổ nguồn lực giữa nghiên cứu cơ bản, hợp tác công nghiệp và phát triển công nghệ - cho phép tổ chức cân bằng giữa nghiên cứu hàn lâm và nhu cầu thị trường. Điều kiện tiên quyết để huy động nguồn lực doanh nghiệp tư nhân vào KH&CN, theo chuyên gia là các yếu tố: minh bạch trong chính sách, linh hoạt trong quản trị rủi ro, và đảm bảo lợi ích thiết thực. Đại diện AIT khuyến nghị rằng, về phía đơn vị nghiên cứu - đại diện “cho bên cung” - cần tăng cường giao lưu quốc tế, xây dựng uy tín, chứng minh được năng lực trước “bên cầu”, cũng như cần có kế hoạch thương lượng và đưa ra tư vấn cụ thể về xử lý rủi ro giữa các bên.

Đại diện Viện Công nghệ Áo trình bày về mô hình hoạt động 40:30:30 của AIT.

Trao đổi tại buổi làm việc, ông Đào Hà Trung - Chủ tịch Hội Công nghệ cao TP.HCM - cho biết, Hội đang triển khai mô hình hợp tác công - tư (PPP) hiệu quả, trong đó Hội đóng vai trò kết nối giữa Nhà nước và doanh nghiệp để phát triển các hệ thống phục vụ quản lý Nhà nước và chuỗi cung ứng. Thay vì chỉ là đơn vị tham vấn, Hội trực tiếp tham gia khảo sát, thiết kế hệ thống, giám sát vận hành và đào tạo, với nguồn kinh phí được huy động từ doanh nghiệp thành viên. Các dự án do Hội thúc đẩy, như truy xuất nguồn gốc thực phẩm hay quản lý chất lượng sản phẩm, được vận hành miễn phí trong giai đoạn đầu, giúp giảm gánh nặng cho ngân sách công và tạo điều kiện thử nghiệm công nghệ mới. Dữ liệu thu thập được thuộc sở hữu Nhà nước, đảm bảo tính minh bạch và phục vụ đa mục tiêu quản lý. Mô hình của Hội Công nghệ cao cho thấy cách tiếp cận linh hoạt, hiệu quả, đồng thời có thể nhân rộng trong các lĩnh vực thiết yếu, góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững.  

Ông Đào Hà Trung - Chủ tịch Hội Công nghệ cao TP.HCM (vest đen) - trao đổi tại buổi làm việc.

Tuy nhiên, tất cả những nỗ lực này sẽ khó đạt hiệu quả nếu không có sự chuyển động đồng bộ từ thể chế. Trong giai đoạn TP.HCM đang định hình lại chiến lược phát triển, yêu cầu về hệ thống pháp lý nhất quán, minh bạch, có tính ổn định cao được đặt ra như điều kiện cần để thu hút nguồn lực và xây dựng niềm tin trong hệ sinh thái KH&CN. 

Sự kiện nhận được nhiều ý kiến phát biểu của các chuyên gia và khách mời.

Buổi thảo luận chuyên đề ngày19/5 không khép lại bằng một kết luận cố định, mà mở ra chuỗi các gợi ý về cách tạo động lực nội sinh cho nghiên cứu, về cơ chế kích hoạt đầu tư xã hội, về mô hình tài chính khoa học hiệu quả và về niềm tin xã hội với khoa học. TP.HCM, với vị thế đầu tàu cả nước và khát vọng vươn lên thành trung tâm kinh tế - khoa học - công nghệ của khu vực, đang cần nhiều hơn những thảo luận như thế. Không phải để tô điểm chiến lược, mà để định hình hành động; không phải để nói về khoa học, mà để làm cho khoa học thực sự phục vụ cuộc sống.

Và trong tiến trình đó, sự vào cuộc của toàn xã hội - từ người làm chính sách, nhà khoa học, doanh nghiệp đến người dân - sẽ là điều kiện không thể thiếu để khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo không chỉ là trụ cột phát triển, mà là linh hồn của một Thành phố tri thức trong tương lai.

Đại diện hai bên chụp hình lưu niệm.

Minh Nhã (CESTI)

Liên hoan Tuổi trẻ sáng tạo lần thứ 16 và Tuần lễ Khoa học Công nghệ năm 2025 diễn ra trong hai ngày 17-18/5 tại Trường Đại Nông Lâm TP.HCM với hàng loạt sự kiện, hoạt động, tạo nên một sân chơi khoa học sáng tạo hấp dẫn, thu hút đông đảo học sinh sinh viên Thành phố tham gia.

Đây cũng là chuỗi hoạt động chào mừng kỷ niệm 135 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025) và hưởng ứng Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5/2025). Chương trình do Thành Đoàn TP.HCM phối hợp cùng Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM và Trường Đại học Nông Lâm tổ chức.

Theo bà Trần Thu Hà (Phó Bí thư Thành Đoàn, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam TP.HCM), Liên hoan Tuổi trẻ sáng tạo lần 16 và Tuần lễ Khoa học Công nghệ năm 2025 được tổ chức nhằm tạo sân chơi bổ ích cho thanh niên, sinh viên, học sinh thành phố, qua đó cổ vũ, lan tỏa tinh thần năng động, sáng tạo, xung kích đảm nhận thực hiện các việc khó, việc mới, chủ động đề xuất các ý tưởng, sáng kiến làm lợi cho đơn vị, tiên phong làm chủ và ứng dụng khoa học, công nghệ tiên tiến để góp phần phát triển đơn vị, xây dựng TP.HCM trở thành đô thị thông minh, có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình. Đây là một trong những hoạt động thiết thực nhằm xây dựng và phát huy vai trò đội ngũ trí thức trong thời kỳ mới, góp phần cụ thể hóa và triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Ông Lê Thanh Minh, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, cùng các đại biểu thực hiện nghi thức khai mạc Liên hoan Tuổi trẻ sáng tạo lần thứ 16 và Tuần lễ Khoa học Công nghệ năm 2025

Trong hai ngày, chuỗi hoạt động diễn ra xuyên suốt với các giải thưởng, cuộc thi, tọa đàm, hội thảo khoa học, triển lãm sản phẩm sáng tạo,… Cụ thể như: 30 gian hàng triển lãm sản phẩm sáng tạo của thanh thiếu niên toàn thành phố, trưng bày các kết quả đề tài, sản phẩm nghiên cứu ứng dụng thực tiễn; vòng chung kết Cuộc thi Thiết kế vi mạch cho đô thị thông minh lần 2 năm 2025; vòng chung kết Cuộc thi Lập trình Makerthon; tổng kết và trao giải Hội thi Tin học trẻ TP. Hồ Chí Minh lần thứ 34 năm 2025; tổng kết trao giải Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên Nhi đồng lần thứ 20 năm 2025;…

Một số hình ảnh tại gian hàng triển lãm sản phẩm sáng tạo và các hoạt động sân chơi khoa học, sáng tạo

Các hoạt động, trò chơi khoa học sáng tạo như: Cuộc thi Đua xe năng lượng mặt trời, đua xe thế năng, lắp ráp và lập trình robot MYOR; Cuộc thi Thiết kế kết cấu chịu lực; Cuộc thi vẽ tranh chủ đề "Vẽ nước – Vẽ tương lai"; Trò chơi trí tuệ "Em là nhà thông thái"; Liên hoan Câu lạc bộ, Đội, Nhóm học thuật sáng tạo TP.HCM với các nội dung: cuộc thi Dấu ấn câu lạc bộ, sân chơi Hùng biện "Teenage speaking - Thiếu niên nói", cuộc thi Tìm hiểu kiến thức "Giải mã vũ trụ", talkshow "Bước tiến của khoa học vũ trụ", trải nghiệm STEM thiên văn, triển lãm "Hành trình khám phá không gian",…

Đặc biệt, lễ phát động Hội thi Thử thách Trí tuệ nhân tạo (AI Challenge) sẽ chính thức mở màn hành trình tìm kiếm tài năng AI trẻ, lĩnh vực được dự báo sẽ dẫn dắt tương lai kinh tế - xã hội toàn cầu. Bên cạnh đó, các chương trình hội thảo khoa học, talkshow chuyên đề AgriSmart, Vườn ươm khoa học và công nghệ trẻ, Thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học liên ngành trong đội ngũ trí thức trẻ,… là sân chơi học thuật quy tụ các chuyên gia, trí thức trẻ thảo luận các xu hướng mới trong công nghệ, nông nghiệp thông minh và ứng dụng liên ngành.

Hình ảnh tại hội thảo "Thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học liên ngành trong đội ngũ trí thức trẻ"

Trong đó, hội thảo khoa học "Thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học liên ngành trong đội ngũ trí thức trẻ" đã tiếp nhận hơn 70 bài tham luận từ hơn 150 tác giả trên toàn quốc. Các chủ đề tham luận trải rộng từ chính sách hỗ trợ nghiên cứu liên ngành, công cụ học thuật như Citespace, đến ứng dụng AI, chatbot trong giáo dục và phân tích dữ liệu đa ngành. Tại hội thảo, 3 diễn giả giàu kinh nghiệm học thuật và thực tiễn đã trình bày tham luận là: GS.TS. Nguyễn Kim Lợi (Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Biến đổi khí hậu - RCCC, Trưởng Bộ môn Tài nguyên và GIS, Trường Đại học Nông Lâm TP.HCM) chia sẻ về chủ đề "Ứng dụng GeoAI trong nghiên cứu liên ngành: Tiếp cận tích hợp dữ liệu không gian"; TS. David Nghiêm (Nhà sáng lập, Chủ tịch và Giám đốc Điều hành Tập đoàn Công nghệ không dây Toàn cầu, Hoa Kỳ) chia sẻ về chủ đề "Ứng dụng của nghiên cứu khoa học liên ngành trong phát triển máy trợ tim không dây trong đó có sự hỗ trợ từ AI và trí tuệ nhân tạo"; PGS.TS. Seng W. Loke (Giám đốc Trung tâm Phần mềm, hệ thống và xã hội, Trường Công nghệ thông tin, Đại học Deakin, Úc) chia sẻ về chủ đề Điện toán lượng tử phân tán: những khai phá mới trong nghiên cứu liên ngành.

Ông Lâm Đình Thắng, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM (ngoài cùng, bên phải), trao giải nhất cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên Nhi đồng lần thứ 20

Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên Nhi đồng lần thứ 20 đã trao 1 giải nhất, 1 giải nhì, 1 giải ba, 5 giải khuyến khích cùng các giải sản phẩm sáng tạo được bình chọn nhiều nhất,… cho các thí sinh tham gia.

Theo ban tổ chức, Cuộc thi đã nhận được 234 sản phẩm, trong đó, 200 sản phẩm sáng tạo đến từ 588 thí sinh của 99 trường trên địa bàn Thành phố, gồm 55 sản phẩm bảng A (Khối Tiểu học), 76 sản phẩm bảng B (Khối THCS) và 69 sản phẩm bảng C (Khối THPT) được tuyển chọn và tranh tài ở Vòng bán kết. Mô hình, sản phẩm dự thi là các mô hình, sản phẩm, giải pháp kỹ thuật trong các lĩnh vực đồ dùng dành cho học tập, phần mềm tin học, sản phẩm thân thiện với môi trường, các giải pháp kỹ thuật nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế,… Các sản phẩm chất lượng, đạt giải cao trong cuộc thi cấp Thành phố và sản phẩm phù hợp với tiêu chí cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc lần thứ 21 năm 2025 sẽ được hướng dẫn, hỗ trợ hoàn thiện hồ sơ, sản phẩm để đại diện TP.HCM tham gia Cuộc thi toàn quốc.

Lam Vân (CESTI)

Sáng ngày 15/5, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM có buổi làm việc với Trường Đại học Kinh tế - Luật, ĐHQG-HCM (UEL) nhằm thống nhất kế hoạch tổ chức “Diễn đàn Ngân hàng số, FinTech và Tài sản số 2025” trong bối cảnh Thành phố đang đẩy mạnh chuyển đổi số và xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo gắn liền với lĩnh vực tài chính - ngân hàng.

Diễn đàn năm nay mang tầm vóc quốc gia và khu vực, dự kiến diễn ra vào ngày 18/9, quy tụ sự tham gia của Lãnh đạo UBND TP.HCM, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Công thương, Sở Khoa học và Công nghệ…, cùng đại diện các ngân hàng thương mại, tổ chức FinTech, doanh nghiệp công nghệ, viện nghiên cứu và cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo. Trong đó, chương trình tọa đàm sẽ được tổ chức tại khách sạn Rex (Quận 1, TP.HCM), với ba phiên chuyên đề xoay quanh các trụ cột của kinh tế số: Ngân hàng số, FinTech và Tài sản số.

Tại buổi làm việc sáng 15/5, ông Hoàng Công Gia Khánh - Hiệu trưởng UEL - cho biết, Diễn đàn năm nay là kết quả của chuỗi hợp tác nghiên cứu và truyền thông trong lĩnh vực tài chính số giữa nhà trường, các sở ngành và doanh nghiệp suốt nhiều năm qua. Đây là thời điểm chín muồi để TP.HCM định hình tiếng nói học thuật và chính sách vững vàng trong kinh tế số.

Ông Hoàng Công Gia Khánh (bên phải) - Hiệu trưởng UEL - trao đổi các nội dung tại buổi làm việc.

Về phía Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, ông Lâm Đình Thắng - Giám đốc Sở, nhấn mạnh vai trò tiên phong của TP.HCM trong việc tạo lập hệ sinh thái công nghệ tài chính năng động, lấy đổi mới sáng tạo làm động lực. Ông Thắng bày tỏ mong muốn, từ sự kiện lần này sẽ hình thành một nhóm các kiến nghị chính sách có giá trị thực tiễn cao, phản ánh đúng đặc thù đô thị lớn nhất cả nước trong quá trình chuyển đổi số.

Theo đại diện Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, hai cấu phần còn thiếu trong phương pháp đo lường kinh tế số hiện hành là thương mại điện tử và kinh tế chia sẻ - vốn chiếm tỷ trọng không nhỏ tại TP.HCM - điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về hoàn thiện công cụ thống kê và phân tích.
  
Từ điểm này, ông Thắng gợi ý việc có thể nghiên cứu và công bố phương pháp đo lường kinh tế số của TP.HCM - ngay tại Diễn đàn ngày 18/9 sắp tới. Đây được kỳ vọng là lần đầu tiên Thành phố đưa ra một bộ công cụ định lượng chính thức, có cơ sở khoa học và khả năng triển khai thực tiễn, nhằm đánh giá tỷ trọng kinh tế số trong tổng thể nền kinh tế địa phương.

Buổi làm việc giữa Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM và Trường Đại học Kinh tế - Luật, ĐHQG-HCM (UEL) sáng ngày 15/5.

Gắn kết với chương trình Diễn đàn là chuỗi hoạt động khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực tài chính số dành cho sinh viên toàn quốc. Theo đó, cuộc thi trong chương trình diễn ra theo các giai đoạn: đánh giá ý tưởng qua hình thức trực tuyến, xây dựng mô hình kinh doanh, và trình bày trước Hội đồng Giám khảo - với sự tham gia của các chuyên gia từ UEL, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, các ngân hàng và nhà đầu tư. Thông qua việc phối hợp với Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo - SIHUB (thuộc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM), các dự án xuất sắc sẽ được ươm tạo và kết nối với doanh nghiệp thực tế. “Các hoạt động này sẽ là tiền đề cho các cuộc thi có quy mô và phạm vi lớn hơn, không chỉ dành cho đối tượng học sinh sinh viên”, ông Khánh chia sẻ thêm.

Đại diện phía UEL khẳng định, điều quan trọng không chỉ là thi và trao giải, mà là làm sao để những ý tưởng tốt được “ươm mầm” thành sản phẩm thương mại. Nhà trường mong muốn có sự đồng hành lâu dài từ chính quyền Thành phố, các trung tâm khởi nghiệp, và đặc biệt là từ Sở Khoa học và Công nghệ - nơi có nhiều chương trình hỗ trợ thiết thực cho các hoạt động đổi mới sáng tạo.

Ông Lê Thanh Tâm (bên trái) - Tổng Giám đốc Tập đoàn Dữ liệu quốc tế Việt Nam (đồng tổ chức sự kiện) - phát biểu tại buổi làm việc sáng ngày 15/5.

Đại diện các bên đều cho rằng đây không chỉ là cơ hội học thuật, mà là một bước đi cần thiết để các sở ngành TP.HCM chủ động đề xuất các chính sách riêng, phù hợp với thực tiễn đô thị đặc biệt. Diễn đàn cũng là dịp để TP.HCM khẳng định vai trò đầu tàu cả nước trong lĩnh vực ngân hàng số, từ kết quả đo lường đến xây dựng mô hình thử nghiệm thực tế cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Tổng kết cuộc họp, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM và Trường Đại học Kinh tế - Luật cam kết sẽ tiếp tục đồng hành trong các hoạt động dài hạn nhằm hiện thực hóa chiến lược phát triển kinh tế số của Thành phố. Sự kiện Diễn đàn Ngân hàng số, FinTech và Tài sản số 2025 sắp tới được kỳ vọng sẽ là bước chuyển mình của TP.HCM từ một trung tâm công nghệ - sang một trung tâm đổi mới chính sách, từ nghiên cứu - sang hành động vì cộng đồng. 

Minh Nhã (CESTI)

Cổng thông tin NQ57 sẽ góp phần hiện thực hóa nội dung của Nghị quyết 57, chuyển hóa thành những sản phẩm, kết quả cụ thể và làm cầu nối quan trọng để các sáng kiến công nghệ, các giải pháp mới được giới thiệu và ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực quan trọng của đất nước.

Tính đến ngày 15/5/2025, Cổng thông tin điện tử sản phẩm, giải pháp Khoa học, Công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số (nq57.mst.gov.vn – viết tắt: Cổng thông tin NQ57) đã nhận được 161 đề xuất sản phẩm - giải pháp và 14 ý tưởng – sáng kiến, công bố 103 sản phẩm - giải pháp.

Trong đó, các sản phẩm - giải pháp được phân thành nhiều lĩnh vực như: Giải pháp thúc đẩy tiếp cận số; Công nghệ số, Nông nghiệp, tài nguyên và môi trường; Giáo dục, y tế, văn hóa, xã hội, Điện toán đám mây; Giao thông vận tải, bưu chính và logistics; Công nghiệp và xây dựng... Sự phân nhóm giúp người xem dễ dàng chọn lĩnh vực phù hợp hoặc đang quan tâm, cần thông tin tham khảo. Bên cạnh đó, các sản phẩm - giải pháp còn được gợi ý tìm kiếm theo mục đích, như tìm đối tác, tìm khách hàng, tìm nhà đầu tư…

Được biết, Cổng thông tin NQ57 được Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng nhằm tạo ra một nền tảng tập trung cho việc tiếp nhận, đánh giá, lựa chọn và công khai các sản phẩm, giải pháp khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đây là bước đi chiến lược nhằm thúc đẩy ứng dụng khoa học và công nghệ vào thực tiễn, nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo quốc gia và hỗ trợ quá trình chuyển đổi số trong các lĩnh vực trọng điểm. Cổng thông tin NQ57 có sự đồng hành của Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội và Trung tâm Công nghệ thông tin MobiFone - Tổng công ty Viễn thông MobiFone.

Thông qua Cổng thông tin NQ57, Bộ Khoa học và Công nghệ tiếp nhận, đánh giá các sản phẩm, giải pháp khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số có tiềm năng với sự tham vấn của Hội đồng tư vấn quốc gia, nhằm lựa chọn những sáng kiến có tính ứng dụng cao để triển khai trong thực tế. Các sáng kiến, giải pháp công nghệ số trong nhóm các lĩnh vực như lĩnh vực công nghiệp và xây dựng; nông nghiệp, tài nguyên và môi trường; giao thông vận tải, bưu chính và logistics; lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, xã hội; tài chính, ngân hàng, thương mại dịch vụ; sản phẩm công nghệ số xuất sắc; sản phẩm công nghệ số tiềm năng; sản phẩm công nghệ số có ý tưởng sáng tạo, độc đáo...

Bên cạnh đó, Cổng thông tin NQ57 cũng là kênh công khai, minh bạch hóa quá trình xét duyệt sáng kiến, tạo điều kiện để cộng đồng dễ dàng tiếp cận, tìm hiểu và khai thác các giải pháp khoa học và công nghệ có giá trị. Đặc biệt, nền tảng này hỗ trợ việc đề xuất chính sách giao cho doanh nghiệp trong nước nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ vào các dự án trọng điểm, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.

Với vai trò là nền tảng quan trọng trong chiến lược phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của quốc gia, Cổng thông tin NQ57 thể hiện cam kết của Bộ Khoa học và Công nghệ đồng hành cùng các doanh nghiệp, tổ chức nghiên cứu và cộng đồng sáng tạo, tạo động lực để những ý tưởng tiên phong trở thành hiện thực, góp phần xây dựng một nền kinh tế tri thức bền vững, phát triển đất nước theo hướng hiện đại và hội nhập quốc tế.

Hoàng Kim (CESTI)

Ngày 14/5, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM chủ trì, phối hợp cùng Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM (SIHUB) tổ chức hội thảo Fintech 2025 với chủ đề "Từ rào cản đến cơ hội – Giải mã những thách thức trong chuyển đổi công nghệ tài chính".

Theo ông Lê Thanh Minh, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, hướng đến mục tiêu trở thành trung tâm tài chính của cả nước và khu vực, TP.HCM xác định công nghệ tài chính (Fintech) là một trong những trụ cột quan trọng của hệ sinh thái tài chính hiện đại – nơi đổi mới sáng tạo phải đi trước một bước. Thành phố đã và đang triển khai nhiều cơ chế hỗ trợ mạnh mẽ cho cộng đồng khởi nghiệp, đặc biệt là các startup hoạt động trong lĩnh vực công nghệ tài chính. Nghị quyết số 20 của Hội đồng Nhân dân Thành phố đã mở ra hành lang pháp lý và tài chính rõ ràng để ươm tạo và phát triển các dự án đổi mới sáng tạo, trong đó có lĩnh vực Fintech. Chương trình tuyển chọn các dự án đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ tài chính (Fintech 2025), do Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM chủ trì, cung cấp gói hỗ trợ lên đến 400 triệu đồng cho mỗi dự án tiềm năng, cùng với các hỗ trợ về cố vấn, kết nối đầu tư và không gian phát triển sản phẩm.

Ông Lê Thanh Minh, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, phát biểu khai mạc hội thảo

Bên cạnh đó, Thành phố đang tích cực triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị xác định khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là ba trụ cột quan trọng để phát triển đất nước, tạo tiền đề cho các chính sách hỗ trợ phát triển Fintech; triển khai đề án Trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM;… Đây là những cơ hội lớn để TP.HCM tiến gần hơn đến tầm nhìn trở thành "điểm sáng" của một trung tâm tài chính đổi mới, nơi mà công nghệ - tài chính - khởi nghiệp cùng phát triển bền vững.

Hội thảo được tổ chức trong không khí chào mừng Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5/2025, nhằm kết nối các chuyên gia, doanh nghiệp Fintech, nhà đầu tư, đại diện cơ quan quản lý nhà nước, cộng đồng khởi nghiệp cùng chia sẻ kinh nghiệm, phân tích và thảo luận về các thách thức và cơ hội trong quá trình chuyển đổi số của ngành tài chính, các xu hướng công nghệ mới nổi, chính sách mới dành cho Fintech, vai trò của Fintech trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Ông Nguyễn Bá Diệp (Phó Chủ tịch MoMo) trình bày tham luận tại hội thảo

Tại hội thảo, các chuyên gia, nhà sáng lập từ doanh nghiệp Fintech, quỹ đầu tư cùng đại diện cơ quan quản lý nhà nước đã trình bày tham luận, chia sẻ thông tin và tham gia tọa đàm, thảo luận như: ông Nguyễn Khắc Huy (đại diện Sở Tài chính TP.HCM) cung cấp thông tin về các chính sách hỗ trợ tài chính của TP.HCM cho các doanh nghiệp Fintech (theo Nghị quyết số 09/2023/NQ-HĐND); ông Nguyễn Bá Diệp (Phó Chủ tịch MoMo) chia sẻ về hành trình "Từ ý tưởng đến ứng dụng – giải pháp Fintech tạo tác động lớn như thế nào"; ông Jack Nguyễn (Giám đốc Quỹ đầu tư Blockbase) trình bày về các xu hướng đầu tư vào lĩnh vực Fintech và những cơ hội, thách thức đối với các startup Fintech; ông Đàm Thanh Hiệp (CEO New World Fintech) chia sẻ về các xu hướng đầu tư Fintech, các cơ hội mới nổi trên thị trường tài chính số; bà Lê Thị Bé Ba (Phó Giám đốc SIHUB) giới thiệu chi tiết về Chương trình tuyển chọn các dự án đối mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ tài chính (Fintech 2025);…

Theo ông Nguyễn Khắc Huy, với mục tiêu đẩy mạnh việc khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào các dự án đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, Hội đồng Nhân dân Thành phố đã ban hành Nghị quyết số 09/2023/NQ-HĐND quy định về hỗ trợ lãi suất đối với các dự án đầu tư được Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TP.HCM (HFIC) cho vay thuộc lĩnh vực ưu tiên phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố. Mức hỗ trợ lãi suất 50% hoặc toàn bộ lãi suất (tùy theo lĩnh vực), trong đó các dự án thuộc lĩnh vực chuyển đổi số và khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo được hỗ trợ toàn bộ lãi suất. Các doanh nghiệp có thể tham khảo thông tin chi tiết và nộp hồ sơ đăng ký tham gia chính sách tại Sở Tài chính.

Chia sẻ kinh nghiệm thành công, đột phá của MoMo, ông Nguyễn Bá Diệp khẳng định, MoMo đã tận dụng hiệu quả các ứng dụng công nghệ phù hợp để tạo ra các giải pháp tích cực cho xã hội, đặc biệt là trong việc "mở rộng khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính" cho hàng triệu người dân, kể cả những đối tượng trước đây chưa được ngân hàng phục vụ. Bên cạnh đó, MoMo tập trung áp dụng các công nghệ phù hợp với điều kiện và nhu cầu của thị trường Việt Nam, từ đó tạo ra các giải pháp thiết thực và dễ sử dụng; kiên trì theo đuổi mục tiêu phổ cập tài chính, mang các dịch vụ tài chính đến với những người dân ở vùng sâu, vùng xa, những người lao động có thu nhập thấp, góp phần thu hẹp khoảng cách giàu nghèo và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội. Ngoài ra, MoMo tập trung xây dựng sản phẩm đúng thời điểm với tư duy "nghĩ lớn, làm nhỏ" - bắt đầu từ những dịch vụ nhỏ, thiết thực và từng bước mở rộng hệ sinh thái dịch vụ để đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của người dùng. Ông Diệp nhấn mạnh, mô hình kinh doanh phải thực sự đáp ứng nhu cầu của khách hàng và doanh nghiệp phải luôn lắng nghe phản hồi của khách hàng trong suốt quá trình phát triển.

Chia sẻ về "khẩu vị" của các nhà đầu tư Fintech hiện nay, ông Jack Nguyễn cho biết, các nhà đầu tư trong nước chủ yếu là các quỹ đầu tư mạo hiểm và các ngân hàng lớn, họ thường ưu tiên các ứng dụng có doanh thu thực; các nhà đầu tư quốc tế, đặc biệt là các quỹ đầu tư mạo hiểm trong khu vực Đông Nam Á và các quỹ đầu tư từ các nước Trung Đông và Hàn Quốc, quan tâm đến các startup có khả năng mở rộng quy mô ra thị trường quốc tế và có đội ngũ am hiểu về pháp lý. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết các vấn đề cốt lõi của ngành tài chính bằng công nghệ và chỉ ra tiềm năng to lớn của thị trường Fintech Việt Nam. Tuy nhiên, ông lưu ý về những rào cản như thiếu khung pháp lý thử nghiệm (sandbox) và sự cạnh tranh gay gắt từ các "ông lớn".

Ông Đàm Thanh Hiệp (CEO New World Fintech) trình bày tham luận và chia sẻ thông tin tại hội thảo  

Ông Đàm Thanh Hiệp cho rằng, các nhà đầu tư ngày càng quan tâm đến các giải pháp công nghệ giúp tăng cường tính minh bạch, hiệu quả và an toàn của thị trường tài chính.

Bà Lê Thị Bé Ba cho biết, chương trình Fintech 2025 không chỉ cung cấp nguồn lực tài chính mà còn tạo ra một hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện cho các startup Fintech. Các hỗ trợ bao gồm: hỗ trợ tiền ươm tạo, ươm tạo và tăng tốc, kết nối các startup Fintech với các nhà đầu tư, tổ chức tài chính và các đối tác tiềm năng khác trong và ngoài nước. SIHUB cam kết đồng hành cùng các startup Fintech trên mọi chặng đường phát triển, từ khi còn là ý tưởng cho đến khi trở thành những doanh nghiệp thành công, bà Bé Ba khẳng định.

Bà Lê Thị Bé Ba (Phó Giám đốc SIHUB) giới thiệu về Chương trình Fintech 2025 và các chính sách hỗ trợ startup trong lĩnh vực này 

Tại phiên tọa đàm, các chuyên gia, doanh nghiệp và nhà quản lý cùng thảo luận, tập trung vào chủ đề "Bứt phá Fintech – Từ thách thức đến cơ hội phát triển bền vững". Chia sẻ góc nhìn về cơ hội và thách thức khi Việt Nam hình thành trung tâm tài chính quốc tế, các ý kiến cho rằng, việc hình thành trung tâm tài chính quốc tế sẽ mang lại nhiều cơ hội, bao gồm thu hút vốn đầu tư nước ngoài, thúc đẩy phát triển thị trường tài chính trong nước và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Tuy nhiên, nhiều thách thức mà Việt Nam phải đối mặt liên quan đến hoàn thiện khung pháp lý; phát triển cơ sở hạ tầng tài chính; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; quản trị rủi ro;…

Phiên tọa đàm, thảo luận trong chương trình hội thảo 

Theo Nghị quyết 57-NQ/TW, Fintech được xác định là lĩnh vực có tiềm năng đột phá mạnh mẽ, đóng vai trò trụ cột trong xây dựng hệ thống tài chính hiện đại. Tại TP.HCM, sự phát triển của thị trường Fintech sẽ góp phần thúc đẩy quá trình hình thành trung tâm tài chính quốc tế; đồng thời khẳng định vai trò dẫn đầu của Thành phố trong việc ứng dụng công nghệ để xây dựng hệ thống tài chính hiện đại, tăng cường tính hiệu quả, minh bạch, tạo ra các sản phẩm và dịch vụ tài chính mới đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư và doanh nghiệp quốc tế.

Lam Vân (CESTI)

Sàn vốn sẽ tạo điều kiện cho các nhà đầu tư có thể đầu tư minh bạch, từ đó doanh nghiệp khởi nghiệp có được nguồn vốn minh bạch, chính thống.

Ngày 9/5/2025, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh đã có buổi làm việc với Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM và Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM (Saigon Innovation Hub).

Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Hoàng Minh đã trao đổi với ông Lâm Đình Thắng - Giám đốc Sở Khoa học Công nghệ TP.HCM và Ban Giám đốc Trung tâm Khởi nghiệp Sáng tạo TP.HCM những nội dung về cơ chế, chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, về mô hình hoạt động của Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM, nhằm thúc đẩy các hoạt động khởi nghiệp sáng tạo tại Thành phố, tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững của hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

Thứ trưởng Hoàng Minh đề nghị Trung tâm Khởi nghiệp Sáng tạo TP.HCM nghiên cứu và đề xuất các giải pháp đầu tư hoặc mô hình gọi vốn dành cho doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Theo Thứ trưởng Hoàng Minh, áp dụng chính sách dành cho doanh nghiệp sản xuất (doanh nghiệp nhỏ và vừa) cho doanh nghiệp khởi nghiệp là không phù hợp, phải có chính sách riêng dành cho nhóm khởi nghiệp. Bởi lẽ, không một ai khởi nghiệp mà đi ngay vào sản xuất, mà doanh nghiệp khởi nghiệp thì không có gì để thế chấp nên ngân hàng không cho vay. Vì vậy, Thứ trưởng Hoàng Minh khẳng định bên cạnh khởi nghiệp phải có sàn vốn – với các tiêu chí rõ ràng và khác với sàn chứng khoán, để tạo điều kiện cho các nhà đầu tư có thể đầu tư minh bạch, từ đó doanh nghiệp khởi nghiệp có được nguồn vốn minh bạch, chính thống

Thứ trưởng Hoàng Minh mong muốn Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM phát triển lực lượng chuyên gia, cố vấn để sàng lọc, tìm kiếm dự án khởi nghiệp. Bên cạnh đó, Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM cũng cần kết nối với các quỹ đầu tư trong và ngoài nước, có sự kết nối với các tổ chức quốc tế cũng như các trung tâm khởi nghiệp khác, phấn đấu có đủ tiêu chí – điều kiện để trở thành một trung tâm khởi nghiệp của quốc gia, của khu vực tại TP.HCM.

Hoàng Kim (CESTI)