Ngày 14/10/2025, Chính phủ ban hành hai nghị định quan trọng – Nghị định số 267/2025/NĐ-CP và Nghị định số 268/2025/NĐ-CP – quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đây là bước đi quan trọng trong việc hoàn thiện khung pháp lý, tạo nền tảng thúc đẩy hoạt động nghiên cứu, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo trên phạm vi cả nước. Thực hiện chỉ đạo của Ủy ban nhân dân TP.HCM, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đang chủ trì triển khai đồng bộ hai nghị định này, góp phần đưa chính sách mới nhanh chóng đi vào thực tiễn quản lý và phát triển khoa học – công nghệ của Thành phố.

Nền tảng pháp lý cho phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo 

Nghị định số 267/2025/NĐ-CP tập trung quy định chi tiết về chương trình, nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, làm rõ phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, khái niệm, nguyên tắc triển khai và quy trình thực hiện. Nghị định xác lập cơ chế quản lý toàn diện từ khâu xác định, tuyển chọn, đặt hàng, phê duyệt, ký kết hợp đồng đến tổ chức thực hiện, nghiệm thu và đánh giá kết quả nhiệm vụ KH&CN.

Đáng chú ý, nghị định quy định cụ thể các hình thức nhiệm vụ như nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu ứng dụng, phát triển công nghệ và phát triển giải pháp xã hội, qua đó tạo cơ sở để định hướng đầu tư, hỗ trợ ngân sách một cách linh hoạt và hiệu quả. Những nội dung về hợp tác quốc tế, nhiệm vụ giải mã công nghệ, mua bí quyết công nghệ, cũng được đề cập rõ ràng nhằm khuyến khích quá trình tiếp nhận, làm chủ và phát triển công nghệ tiên tiến, phục vụ trực tiếp cho nhu cầu phát triển của từng ngành, lĩnh vực.

Bên cạnh đó, Nghị định số 268/2025/NĐ-CP là bước đi quan trọng nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp, tạo điều kiện hình thành và phát triển trung tâm đổi mới sáng tạo, tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, đồng thời đưa ra cơ chế công nhận cá nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Nghị định cũng nhấn mạnh vai trò của hạ tầng, mạng lưới và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, coi đây là nền tảng để tăng cường liên kết giữa nhà nước – doanh nghiệp – viện trường – quỹ đầu tư.

TP.HCM triển khai đồng bộ, bảo đảm hiệu quả thực thi chính sách 

Thực hiện chỉ đạo của UBND Thành phố, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đã ban hành văn bản hướng dẫn triển khai, gửi đến các sở, ban, ngành; viện, trường; tổ chức và doanh nghiệp KH&CN; các hội quần chúng, quỹ đầu tư và chính quyền địa phương.

Theo đó, Sở đề nghị các đơn vị chủ động nghiên cứu, quán triệt và triển khai thực hiện hai nghị định theo đúng tinh thần chỉ đạo của Chính phủ và UBND TP.HCM; đồng thời xây dựng giải pháp phù hợp với đặc thù hoạt động của từng đơn vị để tổ chức tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn, kiểm tra và giám sát việc thực hiện.
 
Với vai trò cơ quan chuyên môn tham mưu, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đóng vai trò trung tâm trong việc kết nối, điều phối và hỗ trợ các bên liên quan, góp phần đưa các quy định mới nhanh chóng đi vào cuộc sống.

Tạo động lực mới cho hệ sinh thái khoa học và đổi mới sáng tạo TP.HCM

Là địa phương đi đầu cả nước trong phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, TP.HCM xác định việc triển khai hai nghị định mới là nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn 2025–2030. Nhất là khi Thành phố đang hướng đến hoàn thiện cơ chế quản lý khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo minh bạch, hiệu quả, tăng cường kết nối giữa nhà nước – doanh nghiệp – viện – trường, qua đó hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo đồng bộ.

Việc thực thi đồng bộ hai nghị định không chỉ giúp chuẩn hóa quy trình quản lý nhiệm vụ khoa học và công nghệ mà còn góp phần thúc đẩy cơ chế đặt hàng, tài trợ nghiên cứu, chuyển giao và thương mại hóa công nghệ. Song song đó, việc áp dụng nền tảng số quốc gia trong quản lý nhiệm vụ KH&CN sẽ giúp minh bạch hóa thông tin, giảm thủ tục hành chính, tăng tính tự chủ và trách nhiệm giải trình của các tổ chức chủ trì.

Thành phố cũng chú trọng huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực xã hội cho hoạt động KH&CN, khuyến khích sự tham gia của khu vực tư nhân, quỹ đầu tư và cộng đồng khởi nghiệp vào các dự án nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, nhằm khơi thông dòng vốn cho đổi mới sáng tạo và tăng năng suất, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Từ khuôn khổ pháp lý đến hành động thực tiễn 

Việc triển khai hai Nghị định số 267/2025/NĐ-CP và 268/2025/NĐ-CP tại TP.HCM được kỳ vọng tạo chuyển biến rõ rệt trong nhận thức và hành động của toàn hệ thống khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo – từ cơ quan quản lý nhà nước đến các tổ chức nghiên cứu, doanh nghiệp và cộng đồng khởi nghiệp.

Thông qua các nghị định này, Thành phố hướng tới mô hình quản trị KH&CN hiện đại, linh hoạt và minh bạch, đồng thời thúc đẩy liên kết đa chiều giữa các chủ thể sáng tạo. Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, với vai trò là đầu mối, sẽ tiếp tục theo dõi, giám sát, đánh giá việc thực thi, bảo đảm các quy định mới đi vào cuộc sống một cách thực chất, mang lại hiệu quả cụ thể trong phát triển kinh tế – xã hội của Thành phố. 

Minh Nhã