TP.HCM kiến tạo Trung tâm tài chính quốc tế: "Nhịp đập mới" của hệ sinh thái APEC

Tại phiên 2 của Hội nghị quốc tế "Đột phá công nghệ và đổi mới sáng tạo - Kiến tạo thế hệ tương lai cho TP.HCM", các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia tài chính, quỹ đầu tư quốc tế… đã phác thảo lộ trình xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế (IFC) thế hệ mới, hướng tới việc thu hút vốn quốc tế, phát triển tài chính xanh và khẳng định TP.HCM là "nhịp đập mới" trong hệ sinh thái tài chính APEC.

Phiên 2 với chủ đề "Trung tâm tài chính quốc tế: TP.HCM - nhịp đập mới trong hệ sinh thái tài chính APEC" đã đưa ra những định hướng chiến lược: xây dựng IFC Việt Nam tại TP.HCM và Đà Nẵng theo mô hình IFC 2.0, một mô hình tiên phong, khác biệt và đặt yếu tố công nghệ (Fintech, AI, Blockchain) vào trung tâm, ưu tiên phát triển tài chính xanh và đưa tài sản số ra khỏi "vùng xám"... Đây là điểm nhấn của Hội nghị quốc tế "Đột phá công nghệ và đổi mới sáng tạo - Kiến tạo thế hệ tương lai cho TP.HCM" do Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức trong khuôn khổ WISE HCMC+ 2025 (Tuần lễ Đổi mới sáng tạo, Khoa học công nghệ và Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM năm 2025).

Bà Nguyễn Trúc Vân, Giám đốc Trung tâm Mô phỏng và Dự báo Kinh tế Xã hội, Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS), đã cập nhật kế hoạch ra mắt IFC. Theo Nghị quyết 222 (năm 2025), IFC Việt Nam được định vị với ba đột phá chiến lược: fintech và ngân hàng số, tài chính xanh, và sàn giao dịch hàng hóa/phái sinh. Các sàn giao dịch sẽ không chỉ dừng lại ở hàng hóa phái sinh truyền thống mà còn mở rộng sang các lĩnh vực mới như tín chỉ carbon, sản phẩm văn hóa nghệ thuật và kim loại quý, tạo ra các kênh huy động vốn và định giá tài sản độc đáo.

Bà Nguyễn Trúc Vân, đại diện Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS), trình bày tham luận tại hội nghị 

Để thu hút nguồn nhân lực và dòng vốn chất lượng cao, khung chính sách ưu đãi toàn diện đã được đề xuất, bao gồm các cơ chế đặc thù về ngoại hối, thuế, và đặc biệt là chính sách visa 10 năm cho chuyên gia, nhà quản lý, người lao động và người thân. IFC sẽ áp dụng Luật chung (Common Law), thành lập tòa chuyên biệt và trọng tài quốc tế, nhằm tăng tính minh bạch và bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư nước ngoài. IFC TP.HCM dự kiến ra mắt trong tháng 12/2025, hứa hẹn trở thành trung tâm dẫn dắt dòng vốn quốc tế.

Bà Vương Vân Anh, Giám đốc cấp cao bộ phận Chiến lược và Phát triển Doanh nghiệp của VinaCapital, trình bày tham luận tại hội nghị

Bà Vương Vân Anh, Giám đốc cấp cao bộ phận Chiến lược và Phát triển Doanh nghiệp của VinaCapital, nhấn mạnh, IFC 2.0 đặt mục tiêu thu hút nguồn vốn dài hạn để giải quyết các thách thức lớn của Việt Nam như hiện đại hóa hạ tầng, chuyển đổi năng lượng và chống chịu biến đổi khí hậu. Ba trụ cột chiến lược được đề xuất để xây dựng IFC 2.0 gồm: trung tâm tài chính xanh (Green Finance Hub); hệ sinh thái fintech và đổi mới sáng tạo; quản lý quỹ và tài sản số. Bà cũng nhấn mạnh vai trò của AI trong phân bổ vốn và quản trị rủi ro, đòi hỏi IFC cần có khung pháp lý hiện đại, minh bạch và hạ tầng số sẵn sàng cho số hóa tài sản.

Ông Alan Ang, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain châu Á, chia sẻ chiến lược "Từ vùng xám đến vị thế toàn cầu" nhằm tận dụng lợi thế của Việt Nam trong lĩnh vực tài sản số. Theo ông, Việt Nam có tỷ lệ áp dụng tiền mã hóa cao thứ tư thế giới, không nên sao chép mô hình nước ngoài mà phải tận dụng những lợi thế riêng. Để thu hút nguồn vốn quốc tế, điều quan trọng là thiết lập khung pháp lý rõ ràng, thúc đẩy token hóa chuỗi cung ứng, tài trợ SME và triển khai hộ chiếu sản phẩm kỹ thuật số.

Ông Alan Ang, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain châu Á, chia sẻ định hướng "Từ vùng xám đến vị thế toàn cầu: Đột phá tài sản số cho IFC TP.HCM"

Tại hội nghị cũng diễn ra hai phiên tọa đàm chuyên sâu: Ba trụ cột trung tâm tài chính từ APEC đến Việt Nam - quản trị, vốn và hợp tác ngân hàng; Từ chính sách đến nền tảng: xây dựng "siêu cao tốc Fintech" Việt Nam – Singapore.

Thảo luận về ba trụ cột chiến lược IFC, các chuyên gia, diễn giả cho rằng, tính linh hoạt và sự minh bạch trong quản trị được xem là yếu tố thu hút vốn đầu tư quốc tế. Các ý kiến đề xuất áp dụng Luật chung (Common Law) và thiết lập Tòa chuyên biệt cùng Trung tâm trọng tài quốc tế đặt tại IFC Việt Nam. Điều này tạo niềm tin cho nhà đầu tư rằng các tranh chấp của họ sẽ được giải quyết nhanh chóng và theo chuẩn mực quốc tế.

Các chuyên gia, diễn giả tại phiên tọa đàm 1: Ba trụ cột trung tâm tài chính từ APEC đến Việt Nam - quản trị, vốn và hợp tác ngân hàng

Theo các chuyên gia, Việt Nam nằm trong top 5 quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề bởi biến đổi khí hậu, cần hơn 300 tỷ USD trong 10 - 15 năm tới để đầu tư các chương trình giảm phát thải. IFC TP.HCM được kỳ vọng trở thành trung tâm dẫn dắt vốn xanh của APEC. Bên cạnh đó, các cơ quan nghiên cứu đã tham mưu về khung pháp lý cho trái phiếu xanh, mở đường cho các dự án phát triển bền vững và năng lượng sạch.

Để xây dựng "siêu cao tốc Fintech" Việt Nam – Singapore, các diễn giả cho rằng cần tập trung kiến tạo hạ tầng mềm, thể chế, và nguồn nhân lực để đưa IFC TP.HCM phát triển đột phá, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ tài chính (Fintech).

Ông Lê Thanh Minh, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, và các diễn giả của phiên tọa đàm 2: Từ chính sách đến nền tảng: xây dựng "siêu cao tốc Fintech" Việt Nam – Singapore

Ông Lê Thanh Minh, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM chia sẻ, cơ quan nhà nước có vai trò kiến tạo nền tảng mềm cho sự phát triển của IFC. Trong đó, Sở Khoa học và Công nghệ sẽ hỗ trợ thúc đẩy hoạt động R&D trong các lĩnh vực phục vụ tài chính, đặc biệt là Blockchain, AI, Big Data, tập trung vào an toàn bảo mật và quản lý rủi ro. Về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, Sở tập trung hợp tác đào tạo và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao chuyên sâu về AI, Blockchain và Fintech, phục vụ trực tiếp cho nhu cầu của Trung tâm tài chính. Đồng thời, thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp Fintech để tạo cầu nối giữa cộng đồng đổi mới sáng tạo với các định chế tài chính lớn, tạo ra dòng chảy ý tưởng và ứng dụng công nghệ không ngừng.

Ông Lê Thanh Minh nhấn mạnh tầm quan trọng của nhân lực, và khẳng định cần bàn bạc rất kỹ về cách thức để thu hút nhân tài toàn cầu và phát triển nguồn nhân lực tại chỗ cho IFC. Ông cũng gợi ý về chiến dịch chuyển đổi số và "AI first" của TP.HCM để tạo nên sự an toàn và kiểm soát/giám sát trong quá trình hình thành Trung tâm tài chính quốc tế.

Bà Nguyễn Thanh Tuyền, CEO Silver Lion Enterprise Impact, tổng kết: Nguồn nhân lực là yếu tố cốt lõi – nếu không có nhân lực, mọi chuẩn bị sẽ chỉ còn trên giấy tờ. Việt Nam cần học hỏi những mô hình thành công, nhưng phải đặt công nghệ vào trung tâm để xây dựng mô hình IFC đột phá, phù hợp đặc thù thị trường. Mục tiêu là đưa IFC TP.HCM vào hoạt động với chiến lược phát triển tài chính xanh, tài sản số và cam kết cải cách quản trị, khẳng định vị thế của TP.HCM không chỉ là trung tâm kinh tế đầu tàu mà còn là "nhịp đập mới" của hệ sinh thái tài chính APEC và toàn cầu.

Lam Vân