Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu chuyển mình mạnh mẽ theo hướng xanh và tuần hoàn, các quốc gia ngày càng coi phát triển xanh là trụ cột tăng trưởng mới. Các cam kết quốc tế về phát thải ròng bằng không (Net Zero) cùng với hàng loạt tiêu chuẩn và quy định mới đang buộc doanh nghiệp phải đổi mới mô hình kinh doanh, quản trị chuỗi giá trị toàn cầu. Việt Nam không nằm ngoài xu thế đó khi Chính phủ đã khẳng định cam kết Net Zero 2050 và TP.HCM đang triển khai nhiều chính sách ưu tiên phát triển khởi nghiệp sáng tạo xanh gắn với chuyển đổi số. Cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, cùng với sự bùng nổ của công nghệ số và trí tuệ nhân tạo (AI), đã mở ra những công cụ mạnh mẽ để tối ưu năng lượng, giảm phát thải và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Chiều ngày 11/9/2025, tại Hội trường lầu 8, Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo Thành phố Hồ Chí Minh (số 123 Trương Định, phường Xuân Hòa, TP.HCM), Hội thảo “Khởi nghiệp xanh và bền vững trong kỷ nguyên chuyển đổi số: Xu hướng và cơ hội tại Việt Nam” đã chính thức khai mạc với sự tham dự của đông đảo đại biểu, chuyên gia, nhà đầu tư, đại diện cơ quan quản lý, viện trường, doanh nghiệp cùng cộng đồng startup. Sự kiện do Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM chỉ đạo, Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM (SIHUB) phối hợp Trung tâm Nghiên cứu Kinh doanh và Hỗ trợ Doanh nghiệp (BSA) tổ chức, nhằm kết nối, chia sẻ và thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp xanh và bền vững.

Toàn cảnh Hội thảo

Tham dự Hội thảo, về phía cơ quan chỉ đạo, có ông Trần Ninh Đông - Quyền Trưởng phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo - Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM. Về phía đơn vị tổ chức, có bà Lê Thị Bé Ba - Phó Giám đốc Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM (SIHUB). Về phía diễn giả, có bà Vũ Kim Anh - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh doanh và Hỗ trợ Doanh nghiệp (BSA); ông Trần Nhật Khanh - Giám đốc điều hành Touchstone Partners; ông Nguyễn Văn Thứ - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Thực phẩm G.C Food; bà Trần Hoàng Phú Xuân -  Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Kết nối Thời trang (Faslink JSC), Phó Chủ tịch Hiệp hội dệt may thời trang TP.HCM. Về phía đại biểu tham dự, có TS. Vũ Quốc Khánh - Giám đốc Vườn ươm Khởi nghiệp Đại học Hùng Vương; ông KOTARO SUZUKI - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Kanematsu Việt Nam; ông Đỗ Hoàng Thắng - Phó Giám đốc Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Công nghệ, trường Đại học Bách khoa (Đại học Quốc gia TP.HCM)…

Ông Trần Ninh Đông - Quyền Trưởng phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, phát biểu khai mạc Hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Trần Ninh Đông - Quyền Trưởng phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, nhấn mạnh định hướng phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo xanh. Ông coi đây là một trong những động lực then chốt để Thành phố đạt mục tiêu tăng trưởng bền vững trong tương lai.

Bà Vũ Kim Anh - Phó Giám đốc BSA, trình bày tham luận tại Hội thảo

Ngay sau phần khai mạc, Hội thảo đi vào các tham luận chuyên sâu. Bà Vũ Kim Anh - Phó Giám đốc BSA, trình bày tham luận “Xu hướng toàn cầu về khởi nghiệp sáng tạo xanh, bền vững và chuyển đổi số: Cơ hội cho startup Việt Nam”. Bà đã phân tích những xu hướng nổi bật trên thế giới, đồng thời chỉ ra cơ hội cho các doanh nghiệp khởi nghiệp trong nước. Bà cũng khẳng định, chuyển đổi số là then chốt để phát triển bền vững, việc ứng dụng công nghệ số, thông qua các nền tảng thương mại điện tử,… hay các giải pháp AI, đang tạo ra cơ hội rất lớn cho các startup xanh.

“Công nghệ giúp tối ưu chi phí vận hành, mở rộng phân phối, tăng tính minh bạch trong chuỗi cung ứng, cải thiện khả năng tiếp cận thị trường quốc tế. Cùng với đó, nhiều startup xanh tại Việt Nam cũng đã bắt đầu xây dựng kỹ năng đổi mới trong mô hình kinh doanh, đặc biệt hướng đến tiêu dùng xanh, xử lý phụ phẩm nông nghiệp, sử dụng nguyên liệu bản địa, sản phẩm với sự khác biệt trong bảo vệ môi trường và sức khỏe của người tiêu dùng…”, bà Vũ Kim Anh nói.

Bà Lê Thị Bé Ba - Phó Giám đốc SIHUB, trình bày tham luận tại Hội thảo

Tiếp đó, bà Lê Thị Bé Ba - Phó Giám đốc SIHUB, giới thiệu bài tham luận “Chính sách, chương trình hỗ trợ và định hướng phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp xanh tại TP.HCM”. Bà khẳng định Thành phố đã và đang ban hành nhiều chủ trương mạnh mẽ, từ Chiến lược tăng trưởng xanh, Nghị quyết 20/2023/NQ-HĐND đến các cơ chế hỗ trợ tài chính, hạ tầng và chính sách ưu đãi thuế nhằm khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp xanh.

“TP.HCM được xem là địa phương đi đầu trong việc ban hành các chính sách hỗ trợ thực chất cho startup xanh. Trong những năm 2024 - 2025, SIHUB cùng Sở Khoa học và Công nghệ và các đơn vị liên quan đã triển khai các chương trình tuyển chọn, ươm tạo startup sáng tạo, đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực phát triển bền vững, bao gồm cả giai đoạn ý tưởng đến tăng tốc theo Nghị quyết số 20/2023. Những hỗ trợ cụ thể như: miễn giảm thuế, hỗ trợ tài chính không hoàn lại, cơ chế “sandbox” thử nghiệm chính sách, hỗ trợ lãi suất vay… Các chính sách này nhằm tạo điều kiện để startup vượt qua rào cản về nguồn lực ban đầu, tiếp cận công nghệ và thị trường”, bà Lê Thị Bé Ba chia sẻ.

Ông Trần Nhật Khanh - Giám đốc điều hành Touchstone Partners trình bày tham luận tại Hội thảo

Ở góc độ đầu tư, ông Trần Nhật Khanh - Giám đốc điều hành Touchstone Partners, mang đến tham luận “Nguồn vốn và xu hướng đầu tư vào startup xanh - bền vững”. Với kinh nghiệm quốc tế và vai trò là quỹ đầu tư mạo hiểm tiên phong, ông Khanh chia sẻ bức tranh toàn cảnh về thị trường vốn xanh, xu hướng ESG toàn cầu và Việt Nam. Ông cũng giới thiệu một số trường hợp điển hình như Selex, Forte Biotech, Eureka Robotics… đây là các startup tiêu biểu được Touchstone Partners đồng hành.

Ông Nguyễn Văn Thứ - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thực phẩm G.C Food, tại buổi Hội thảo

Đặc biệt, Hội thảo ghi nhận phần chia sẻ đầy cảm hứng từ ông Nguyễn Văn Thứ - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thực phẩm G.C Food, với tham luận “Case study từ startup đến IPO trong lĩnh vực phát triển xanh – bền vững hướng đến sáng tạo xã hội”. Câu chuyện khởi nghiệp của ông, từ việc rẽ ngang, từ bỏ ghế quản lý ngân hàng để khởi nghiệp với cây nha đam, đến quyết định chấp nhận thiệt hại hơn 500 triệu đồng nhằm bảo vệ uy tín trong thương vụ xuất khẩu đầu tiên sang Nhật bản, đã trở thành minh chứng sống động cho sức mạnh của sự chính trực, chất lượng và tư duy phát triển bền vững.

Phần Tọa đàm, ghi nhận nhiều ý kiến chia sẻ, đặt câu hỏi từ các doanh nghiệp và chuyên gia

Sau các phần tham luận, Hội thảo bước vào Tọa đàm với chủ đề “Cơ hội và thách thức cho startup xanh, bền vững trong kỷ nguyên số”, có sự tham gia của đại diện SIHUB, BSA, quỹ đầu tư, doanh nghiệp và các startup tiêu biểu. Phiên thảo luận tập trung vào các giải pháp cụ thể nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo, huy động vốn, phát triển chính sách hỗ trợ, mở rộng hợp tác quốc tế và hình thành mạng lưới vườn ươm quốc gia toàn diện.

Về hướng đi, các chuyên gia và đại diện startup đề xuất:

• Tăng cường hợp tác giữa chính quyền - trường viện - ngành tài chính để xây dựng các chương trình hỗ trợ về vốn, chính sách và đào tạo kỹ năng;
• Hỗ trợ phát triển nền tảng số, tối ưu hóa chuỗi cung ứng xanh, tận dụng cơ hội AI, thương mại điện tử để mở rộng thị trường;
• Phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn, tái chế, sử dụng vật liệu bản địa, phụ phẩm nông nghiệp để giảm chất thải;
• Truyền thông rộng rãi để nâng cao nhận thức người tiêu dùng về sản phẩm xanh, tiêu dùng có trách nhiệm…

Hội thảo “Khởi nghiệp xanh và bền vững trong kỷ nguyên chuyển đổi số: Xu hướng và cơ hội tại Việt Nam” không chỉ là diễn đàn trao đổi xu hướng toàn cầu và chính sách hỗ trợ, mà còn khơi nguồn cảm hứng từ những câu chuyện thực tiễn. Sự kiện đã tạo cầu nối quan trọng giữa cơ quan quản lý - doanh nghiệp - viện trường - nhà đầu tư, góp phần xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp xanh, bền vững, hội nhập quốc tế và gắn liền với mục tiêu phát triển dài hạn của TP.HCM cũng như cả nước.

Nhật Linh - CESTI