Xây dựng giải pháp tổng thể về hệ thống bảo vệ an toàn nhân viên y tế, người bệnh trong các cơ sở điều trị tại Việt Nam

Hệ thống buồng áp lực âm dã chiến với khả năng vận hành linh hoạt, tích hợp công nghệ vận hành - điều khiển từ xa qua IoT, nhiệm vụ khoa học - công nghệ do Đại học Y dược TP.HCM triển khai đã mở ra hướng tiếp cận mới cho ngành y tế trong việc nâng cao khả năng bảo vệ cán bộ y tế lẫn người bệnh, đặc biệt trong các môi trường, điều kiện khó triển khai các buồng áp lực âm cố định và khi xảy ra các tình huống, trường hợp dịch bệnh khẩn cấp.

Trước thực tế đội ngũ nhân viên y tế và bệnh nhân luôn cần được trang bị những biện pháp phòng chống lây nhiễm - lây chéo trong suốt quá trình thăm khám - điều trị, đặc biệt đối với nguồn bệnh liên quan đến hô hấp hay truyền nhiễm; các nhà khoa học tại Đại học Y dược TP.HCM và Phòng thí nghiệm Trọng điểm Điều khiển số và Kỹ thuật hệ thống (Trường Đại học Bách khoa, ĐHQG TP.HCM) đã phối hợp triển khai một số nhiệm vụ khoa học - công nghệ mang tính thực tiễn cao, trong đó có nhiệm vụ "Xây dựng giải pháp tổng thể về hệ thống bảo vệ an toàn nhân viên y tế, người bệnh trong các cơ sở điều trị tại Việt Nam".

Kết hợp triệt hai nhiệm vụ trước đó là "Nghiên cứu thiết kế và chế tạo module container cách ly điều trị áp lực âm dã chiến cho bệnh nhân Covid áp dụng trong bệnh viện tuyến đầu chống dịch", và "Nghiên cứu, thiết kế và chế tạo module container đệm cách ly, tự động khử khuẩn bề mặt áp dụng trong bệnh viện dã chiến" do Phòng thí nghiệm Trọng điểm Điều khiển số và Kỹ thuật hệ thống (Đại học Bách Khoa TP.HCM) là đơn vị chủ trì, PGS.TS Phạm Lê An và các cộng sự tại Trung tâm Hỗ trợ dự án và Đổi mới sáng tạo - Đại học Y dược TP.HCM đã giải quyết vấn đề lây nhiễm chéo giữa nhân viên y tế và bệnh nhân thông qua xây dựng giải pháp tổng thể để giải quyết sự thiếu hụt giường bệnh, đồ bảo hộ cá nhân…  trong trường hợp hệ thống y tế quá tải vì số lượng bệnh nhân tăng cao từ tình trạng lây nhiễm chéo, lây rộng trong cộng đồng.

Nhiệm vụ khoa học - công nghệ do Đại học Y dược TP.HCM triển khai cũng đã gián tiếp giải quyết các bài toán như triển khai phòng sạch cho y tế di động, đặc biệt là về các vấn đề xử lý không khí, vi sinh bề mặt.

PGS.TS Phạm Lê An báo cáo kết quả triển khai nhiệm vụ khoa học - công nghệ

Ngoài ra, nhóm triển khai nhiệm vụ đã hoàn thiện việc nghiên cứu, cải tiến và chế tạo đồ bảo hộ PAPR cho nhân viên y tế với bộ lọc HEPA 13, tích hợp quạt hút sử dụng pin có công suất đủ lớn cho lưu lượng (không khí) trên 170 lít/phút với tiếng ồn nhỏ hơn 80dB và thời gian sử dụng trên 4 giờ, giúp thoải mái khi phải mặc trong thời gian dài; cùng với đó là Hệ thống mặt nạ bộ lọc N95 cải tiến từ mặt nạ lặn, mặt nạ che nửa mặt, mặt nạ kín mặt, và mặt nạ trùm đầu cho nhân viên y tế; Mặt nạ cho bệnh nhân sử dụng hệ thống NIV/HFNO cải tiến từ mặt nạ lặn có sử dụng lọc HEPA tiêu chuẩn N95 chống lan tỏa sol khí (đơn cử như sol khí có SAR-Cov-2) ra môi trường xung quanh; và Mặt nạ cho bệnh nhân thở hệ thống oxy lưu lượng cao cải tiến từ mặt nạ lặn.

Mặt nạ với hệ thống làm mát khép kín cho nhân viên y tế

Nhận định về hiệu quả về kinh tế xã hội của nhiệm vụ, PGS.TS Phạm Lê An khẳng định sản phẩm có khả năng ứng dụng cao trong lĩnh vực tổ chức xây dựng các hệ thống bệnh viện - phòng khám dã chiến lưu động mang yếu tố khẩn cấp và nhanh chóng, đem lại hiệu quả kinh tế cao so với việc xây dựng các hệ thống phòng cách ly áp lực âm cố định tại một hay nhiều các khu vực điều trị. Có tính ứng dụng thực tế cao khi đồng thời giải quyết hai bài toán về việc module hóa, tạo tính di động cho các buồng cách ly áp lực âm truyền thống và đảm bảo các tiêu chí về nhiệt độ, độ ẩm, thông khí, áp suất và an toàn vi sinh khi áp dụng ở các khu vực tuyến đầu dịch bệnh ở nhiều điều kiện khí hậu khác nhau, tại nhiều địa phương; cũng như hạn chế lây lan do sử dụng NIV/HFNO cho người bệnh (ví dụ bệnh nhân COVID) thông qua PAPR cho nhân viên y tế và mặt nạ có bộ lọc HEPA cải tiến từ mặt nạ lặn, mặt nạ phòng độc sẵn có…

Thử nghiệm thở kín bằng Mặt nạ sử dụng hệ thống NIV/HFNO cải tiến từ mặt nạ lặn có sử dụng lọc HEPA tiêu chuẩn N95 chống lan tỏa sol khí (đơn cử như sol khí có SAR-Cov-2) ra môi trường xung quanh, và Mặt nạ thở hệ thống oxy lưu lượng cao cải tiến từ mặt nạ lặn tại bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM

"Kể cả khi dịch bệnh qua đi, đề tài vẫn có khả năng được ứng dụng trong việc vận chuyển đến những địa điểm vùng sâu vùng xa, nơi cơ sở hạ tầng chưa phát triển hoặc không có đủ điều kiện để xây dựng mới hoàn toàn một phòng áp lực âm, phòng sạch đúng tiêu chuẩn cho hệ thống bệnh viện khu vực", đại diện nhóm triển khai nhiệm vụ nhấn mạnh.

Một góc container cách ly điều trị áp lực âm phục vụ điều trị, phòng chống dịch liên quan đến các bệnh truyền nhiễm, hô hấp

Đánh giá về tính hiệu quả của 3 nhiệm vụ khoa học - công nghệ nói trên, GS.TS.BS Đặng Vạn Phước (Khoa Y, ĐHQG TP.HCM) - Chủ tịch Hội đồng tư vấn nghiệm thu nhiệm vụ cho rằng, đây là nhóm đề tài có sự phối hợp giữa bên y tế với kỹ thuật là vấn đề nghiên cứu các biện pháp tổng thể và cụ thể trong bảo vệ an toàn của nhân viên y tế và bệnh nhân trong các cơ sở y tế.

"Đây là một đề tài hay và có ý nghĩa rất lớn về tính chất chiến lược và tổng thể. Đề tài đã tính tới những nguyên tắc, những phương pháp nhằm bảo vệ sự an toàn cho các nhân viên y tế và cả bệnh nhân trong các cơ sở kinh tế, đặc biệt khi có dịch bệnh", GS.TS.BS Đặng Vạn Phước nhấn mạnh, "Đây là lúc mà chúng ta nên đề cập tới những vấn đề có tính chất nhân văn nghề nghiệp để bảo vệ những người ở làm công tác y tế, đồng thời trên cơ sở đó cũng bảo vệ cho bệnh nhân vì khi bệnh nhân đi tới các cơ sở y tế vẫn có nguy cơ bị lây nhiễm, lây chéo,... còn cán bộ y tế, khi tham gia chống dịch hoặc ở những nơi có các bệnh lây lan, truyền nhiễm nguy hiểm, khi đó họ cần phải có những điều kiện để được bảo vệ vì như chúng ta đã thấy khi dịch bệnh, bản thân nhữngi nhân viên y tế, điều dưỡng, bác sĩ cũng bị lây bệnh và cũng đã có những người tử vong vì bệnh tật".

Cũng theo lời GS.TS.BS Đặng Vạn Phước, nhiệm vụ vừa được nghiệm thu và thông qua rất có giá trị, giúp đội ngũ cán bộ y y yế lẫn bệnh nhân thêm sự yên tâm. Bởi lẽ, nếu có những bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp hoặc những bệnh dịch thì nhân viên y tế sẽ tham gia phòng dịch và chống dịch với sự tin tưởng và an tâm hơn, không những cho cá nhân họ mà cho cả gia đình, hệ thống y tế nói riêng và toàn xã hội nói chung.

Có thể khẳng định rằng, cùng với hệ thống buồng áp lực âm dã chiến với khả năng vận hành linh hoạt, tích hợp công nghệ vận hành - điều khiển từ xa qua IoT, đảm bảo quy định lưu thông một chiều trong suốt quá trình vận chuyển bệnh nhân - thăm khám, cung cấp vật tư yế, đồng thời tránh tiếp xúc tối đa giữa nhân viên y tế (bác sỹ, điều dưỡng) với bệnh nhân cũng như giữa nhân viên y tế ở các bộ phận với nhau, thì nhiệm vụ khoa học - công nghệ do Đại học Y dược TP.HCM triển khai đã mở ra hướng tiếp cận mới ngành y tế trong việc nâng cao khả năng phục vụ xã hội, đặc biệt trong các môi trường, điều kiện khó triển khai các buồng áp lực âm cố định và khi xảy ra các tình huống, trường hợp dịch bệnh khẩn cấp.