Chương trình phát triển tài sản trí tuệ trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2025 - 2030: động lực đổi mới sáng tạo và tăng trưởng bền vững

Ủy ban nhân dân TP.HCM vừa ban hành Quyết định số 3270/QĐ-UBND về Chương trình Phát triển tài sản trí tuệ giai đoạn 2025 - 2030 trên địa bàn Thành phố. Chương trình hướng đến mục tiêu đưa sở hữu trí tuệ (SHTT) trở thành công cụ quan trọng để nâng cao năng lực cạnh tranh của Thành phố, tạo môi trường thuận lợi cho các hoạt động đổi mới sáng tạo (ĐMST), đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế sâu rộng.

Chương trình Phát triển tài sản trí tuệ giai đoạn 2025 - 2030 (Chương trình) được xây dựng dựa trên tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW, đặt ra nhiều mục tiêu cụ thể, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của TP.HCM trong giai đoạn mới. Theo đó, TP.HCM phấn đấu số lượng đơn đăng ký sáng chế và văn bằng bảo hộ sáng chế trên địa bàn Thành phố tăng trung bình 16 - 18% mỗi năm; số lượng đơn đăng ký quyền đối với giống cây trồng tăng 12 - 14% mỗi năm, hướng tới mục tiêu đưa TP.HCM trở thành trung tâm chọn tạo và phát triển giống cây trồng hàng đầu cả nước. Chương trình cũng đặt mục tiêu 10 - 15% tài sản trí tuệ hình thành từ kết quả nghiên cứu khoa học và ĐMST sử dụng ngân sách nhà nước được chuyển giao, thương mại hóa; 100% các chủ thể OCOP và các sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, giống cây trồng mới hình thành từ nhiệm vụ ĐMST sử dụng ngân sách nhà nước được hỗ trợ kinh phí đăng ký bảo hộ.

Điểm nổi bật của chương trình là nội dung triển khai toàn diện, bám sát thực tiễn thông qua hai nhóm nhiệm vụ chính: nhiệm vụ thường xuyên và nhiệm vụ đổi mới sáng tạo.

Đối với nhóm nhiệm vụ thường xuyên, Chương trình sẽ triển khai các hoạt động hỗ trợ đăng ký bảo hộ quyền SHTT trong và ngoài nước đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu và giống cây trồng mới; xây dựng, phát hành tài liệu hướng dẫn pháp luật về SHTT; tổ chức vinh danh, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích tiêu biểu trong hoạt động SHTT.

Trong đó, chính sách hỗ trợ đăng ký bảo hộ đưa ra mức hỗ trợ tài chính cụ thể cho các tổ chức, cá nhân khi xác lập quyền SHTT:

 + Trong nước: hỗ trợ 30 triệu đồng/đơn đối với sáng chế và giống cây trồng mới; 15 triệu đồng/văn bằng đối với kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu.

+ Quốc tế: hỗ trợ lên đến 60 triệu đồng/đơn được chấp nhận hợp lệ khi đăng ký bảo hộ tại nước ngoài.

+ Đặc biệt, Thành phố cam kết hỗ trợ 100% kinh phí đăng ký cho các sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, giống cây trồng là kết quả của các nhiệm vụ ĐMST sử dụng ngân sách nhà nước.

Đối với nhóm nhiệm vụ đổi mới sáng tạo, Chương trình tập trung vào các nội dung: tăng cường các hoạt động tạo ra tài sản trí tuệ, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực về ĐMST và SHTT; thúc đẩy đăng ký bảo hộ tài sản trí tuệ ở trong và ngoài nước; nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác và phát triển tài sản trí tuệ; tăng cường hiệu quả thực thi chống xâm phạm quyền SHTT; phát triển, nâng cao năng lực các tổ chức trung gian và chủ thể quyền SHTT; hình thành, tạo dựng văn hóa SHTT…

Trong đó, Chương trình chú trọng việc xây dựng cơ sở dữ liệu, bản đồ sáng chế và các công cụ thông tin SHTT để hỗ trợ doanh nghiệp tra cứu, tránh trùng lặp và dự báo xu hướng công nghệ. Ngoài ra, các hoạt động tư vấn định giá, kiểm toán tài sản trí tuệ sẽ được đẩy mạnh để doanh nghiệp có thể khai thác tối đa giá trị kinh tế từ "chất xám" của mình.

Thành phố cũng sẽ tăng cường các biện pháp thực thi, chống xâm phạm quyền SHTT thông qua việc hỗ trợ trưng bày, triển lãm sản phẩm thật - giả để nâng cao nhận thức cộng đồng. Mục tiêu cuối cùng là hình thành "văn hóa sở hữu trí tuệ" trong xã hội, nơi mọi cá nhân và tổ chức đều có ý thức tôn trọng và bảo vệ thành quả sáng tạo.

Trong Chương trình này, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM được UBND Thành phố giao là đơn vị đầu mối chủ trì, quản lý, tổ chức triển khai thực hiện hoạt động chung của Chương trình; tổ chức thực hiện các nội dung thuộc nhóm nhiệm vụ ĐMST của Chương trình; hỗ trợ, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai các nội dung của Chương trình; hỗ trợ đăng ký trong và ngoài nước đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu phát sinh từ nhóm nhiệm vụ ĐMST, từ đề xuất của các doanh nghiệp khoa học và công nghệ, các trường, viện; tiếp nhận các đề xuất của các sở, ban, ngành, UBND cấp xã, các tổ chức, cá nhân (có đề xuất) thực hiện các nhiệm vụ theo nhóm nhiệm vụ ĐMST.

Việc ban hành và triển khai Chương trình Phát triển tài sản trí tuệ giai đoạn 2025 - 2030 là một cam kết mạnh mẽ của TP.HCM nhằm khai thác hiệu quả nguồn lực tri thức, khoa học và công nghệ, góp phần chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo chiều sâu. Chương trình được kỳ vọng tạo nguồn lực nội sinh quan trọng, xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo bền vững, đưa TP.HCM tiến xa hơn trên bản đồ ĐMST toàn cầu.

Lam Vân (CISAST)