Nghị định số 264/2025/NĐ-CP mở đường cho đầu tư mạo hiểm: TP.HCM tiên phong triển khai mô hình quỹ địa phương

Việt Nam đã có khung pháp lý toàn diện đầu tiên dành riêng cho đầu tư mạo hiểm, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy nguồn vốn cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Nghị định số 264/2025/NĐ-CP được xem là nền tảng pháp lý để bảo đảm an toàn cho nhà đầu tư, tạo điều kiện thu hút dòng vốn trong nước và quốc tế tham gia sâu hơn vào lĩnh vực đổi mới sáng tạo.

Sáng 1/11, tại Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM (SIHUB), Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức hội thảo “Đánh giá hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia năm 2025 và phổ biến chính sách mới về đầu tư mạo hiểm”. Sự kiện thu hút sự tham dự của đại diện các cơ quan quản lý, quỹ đầu tư, viện nghiên cứu, trường đại học và cộng đồng khởi nghiệp, thể hiện sự quan tâm đối với việc hoàn thiện cơ chế hỗ trợ đổi mới sáng tạo.

Trước đó, ngày 31/10/2025, lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đã có buổi làm việc với Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ nhằm trao đổi sâu về mô hình quỹ đầu tư mạo hiểm cấp địa phương. Hai bên thống nhất phối hợp trong triển khai thí điểm mô hình quỹ, đặc biệt là về cơ chế quản lý vốn Nhà nước, huy động nguồn lực xã hội và lựa chọn lĩnh vực ưu tiên đầu tư.

Buổi làm việc chiều 31/10 giữa đại diện Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ và Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM (Ảnh: Hoàng Hân).

Nghị định số 264/2025/NĐ-CP: Hành lang pháp lý mới cho đầu tư mạo hiểm

Phát biểu tại hội thảo sáng 1/11, ông Phạm Hồng Quất, Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ, nhấn mạnh những điểm mới trong Nghị định số 264/2025/NĐ-CP, vai trò của Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và quỹ địa phương trong việc góp vốn, mua cổ phần hỗ trợ các startup sáng tạo, sàn giao dịch chứng khoán cho khởi nghiệp sáng tạo.

Ông Phạm Hồng Quất, Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ trao đổi tại hội thảo sáng 1/11.

Vốn điều lệ của Quỹ đầu tư mạo hiểm Quốc gia sẽ được Nhà nước cấp và phải đạt mức tối thiểu 2.000 tỷ đồng trong 5 năm đầu theo lộ trình. Đi kèm với đó là cơ chế quản lý rủi ro, thẩm định và giám sát độc lập, nhằm bảo đảm minh bạch trong quá trình đầu tư.

Đáng chú ý, ban điều hành và cá nhân được giao quản lý quỹ sẽ được miễn trách nhiệm dân sự hoặc hành chính đối với các tổn thất xảy ra do rủi ro khách quan, nếu quá trình đầu tư tuân thủ đúng quy định và công bố đầy đủ thông tin. Quy định này được giới chuyên môn đánh giá là “vùng an toàn pháp lý” quan trọng, giúp nhà đầu tư yên tâm hơn khi tham gia vào các dự án rủi ro nhưng có tiềm năng tăng trưởng cao.

TP.HCM – Trung tâm khởi nghiệp năng động và tiên phong

Từ định hướng chung đó, TP.HCM đang hoàn thiện hai đề án trọng điểm: xây dựng TP.HCM trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp mang tầm vóc quốc tế và thành lập quỹ đầu tư mạo hiểm địa phương, nhằm tạo động lực mới cho tăng trưởng kinh tế.

Ông Lâm Đình Thắng, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, cho biết thành phố hiện chiếm hơn 50% tổng số startup và gần 50% quỹ đầu tư mạo hiểm của cả nước, tiếp tục giữ vai trò đầu tàu trong hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia. Thành phố đặt mục tiêu đưa hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo vào top 100 thành phố năng động nhất toàn cầu vào năm 2030, với ba trụ cột phát triển: hoàn thiện khung chính sách, phát triển hạ tầng đổi mới sáng tạo và xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao.

Ông Lâm Đình Thắng, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM phát biểu tại sự kiện.

Tại hội thảo, ông Trần Ninh Đông, Quyền Trưởng phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo (Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM), trình bày báo cáo về hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của thành phố, trong đó nhấn mạnh vai trò của các chương trình ươm tạo, liên kết quỹ đầu tư và tổ chức nghiên cứu – đào tạo trong việc thúc đẩy thương mại hóa sản phẩm khoa học công nghệ. Theo ông Đông, thành phố đang từng bước hình thành mô hình hợp tác công – tư trong đầu tư mạo hiểm, tạo môi trường thuận lợi để doanh nghiệp đổi mới sáng tạo phát triển bền vững.

Ông Trần Ninh Đông, Quyền Trưởng phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo (Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM) báo cáo về hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM.

Khơi thông dòng vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo

Cũng tại hội thảo, tham luận của TS. Trần Quý, Viện trưởng Viện Phát triển Kinh tế số Việt Nam, thu hút sự quan tâm khi đề cập đến đề án xây dựng sàn giao dịch chứng khoán dành riêng cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Theo ông, giải pháp này không chỉ tạo thêm kênh huy động vốn minh bạch, linh hoạt mà còn phản ánh đúng đặc thù của doanh nghiệp khởi nghiệp, qua đó giúp gia tăng khả năng gọi vốn và khuyến khích đổi mới sáng tạo trong khu vực tư nhân. 

TS. Trần Quý, Viện trưởng Viện Phát triển Kinh tế số Việt Nam trình bày tham luận về đề án xây dựng sàn giao dịch chứng khoán dành riêng cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.

Trong khuôn khổ sự kiện, Báo cáo Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam 2025 được công bố, cung cấp bức tranh tổng quan về hoạt động của cộng đồng khởi nghiệp trong năm qua. Báo cáo ghi nhận xu hướng đầu tư có sự chuyển biến tích cực, tính kết nối vùng và hợp tác quốc tế ngày càng chặt chẽ hơn, đồng thời các chính sách hỗ trợ từng bước phát huy hiệu quả. Tuy vậy, báo cáo cũng nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục hoàn thiện công cụ tài chính phù hợp, nhằm giúp các doanh nghiệp khởi nghiệp có đủ nguồn lực bước vào giai đoạn tăng trưởng bền vững. 

Với phiên thảo luận mở, các đại biểu tập trung phân tích phương thức triển khai mô hình quỹ đầu tư mạo hiểm tại địa phương. Nhiều ý kiến cho rằng, cơ quan quản lý Nhà nước đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng hành lang pháp lý rõ ràng, thiết lập cơ chế điều hành quỹ độc lập, tuyển chọn đội ngũ quản lý chuyên nghiệp và bảo đảm quy trình giám sát minh bạch. Việc liên kết giữa các địa phương, viện trường, doanh nghiệp lớn và cộng đồng đầu tư được xem là yếu tố quyết định để hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp vận hành hiệu quả trong thực tế.

Hội thảo cũng tái khẳng định vai trò của kết nối giữa startup với doanh nghiệp lớn, trường đại học, tổ chức ươm tạo và các quỹ đầu tư. Sự liên thông chặt chẽ từ nghiên cứu đến thương mại hóa sản phẩm được coi là động lực thúc đẩy hình thành những mô hình kinh doanh đột phá. Bên cạnh đó, các chương trình huấn luyện, cố vấn và ươm tạo tiếp tục giữ vai trò nền tảng trong việc nâng cao năng lực của đội ngũ sáng lập, gia tăng khả năng tiếp cận nguồn vốn và xây dựng định hướng phát triển bền vững. 

Sự kiện nhận được nhiều ý kiến phát biểu trực tiếp của các chuyên gia và khách mời.

Thời gian tới, TP.HCM cùng các địa phương khác sẽ tiếp tục phối hợp với Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ để xây dựng mô hình quỹ phù hợp, tạo nền tảng thúc đẩy doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo phát triển bền vững và đóng góp vào tăng trưởng kinh tế quốc gia.

Các đại biểu và khách tham dự cùng chụp ảnh lưu niệm.

Minh Nhã