Khóa đào tạo đang được triển khai nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp, tổ chức, cơ quan quản lý Nhà nước,… nâng cao kiến thức và năng lực quản trị tài sản trí tuệ (TSTT), thúc đẩy hình thành đội ngũ nhân lực quản trị TSTT trong các hoạt động đổi mới sáng tạo tại TP.HCM.

Chương trình huấn luyện "Nâng cao năng lực quản trị tài sản trí tuệ cho hoạt động đổi mới sáng tạo năm 2024" do Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức, với sự tham gia của hơn 60 học viên là các lãnh đạo, cán bộ quản lý, nhân viên thuộc các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp vừa và nhỏ, giảng viên, công chức, viên chức thuộc các trường đại học, viện nghiên cứu, trung tâm nghiên cứu, cơ quan quản lý Nhà nước có liên quan.

Theo ông Trần Ninh Đông (Phó trưởng phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM), chương trình huấn luyện gồm 15 buổi học, thực hiện theo hình thức trực tiếp và trực tuyến, trong thời gian từ ngày 28/10 - 29/11/2024. Báo cáo viên chính của chương trình là TS. Đào Minh Đức (Viện Quản trị TSTT Minh Đức). Sau khi tham gia khóa học, các học viên sẽ được cấp giấy chứng nhận của chương trình.

 Khóa huấn luyện "Nâng cao năng lực quản trị tài sản trí tuệ cho hoạt động đổi mới sáng tạo năm 2024" được khai giảng vào tối 28/10

Đây là một trong những hoạt động nhằm nâng cao kiến thức và năng lực về quản trị TSTT, thúc đẩy hình thành đội ngũ nhân lực quản trị TSTT cho các hoạt động đổi mới sáng tạo tại TP.HCM. "Thông qua hoạt động này, Sở Khoa học và Công nghệ mong muốn góp phần xây dựng và phát triển nguồn nhân lực quản trị TSTT của Thành phố, lan tỏa các chính sách pháp luật về sở hữu trí tuệ, thúc đẩy ứng dụng các công cụ quản trị TSTT trong doanh nghiệp, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường", ông Trần Ninh Đông chia sẻ.

Theo TS. Đào Minh Đức, quản trị TSTT là một ngành khá mới trên thế giới. Tại Việt Nam, TP.HCM là địa phương đầu tiên hình thành ngành quản trị TSTT, bắt đầu từ năm 2008, với chương trình đào tạo quản trị viên TSTT do Sở Khoa học và Công nghệ triển khai. Chương trình với nhiều cấp độ khác nhau, nhằm cung cấp các kiến thức về sở hữu trí tuệ và quản trị TSTT qua các chuỗi mô-đun. Đến năm 2012, Sở KH&CN TP.HCM đã tổ chức trao giấy chứng nhận hoàn thành các mô-đun cho hơn 100 học viên tham gia chương trình. Năm 2014, chương trình tiếp tục được triển khai, với khoảng 400 học viên tham dự và hơn 80 doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học, các tổ chức KH&CN,… bước đầu hình thành các bộ phận, đội ngũ nhân sự chuyên trách quản trị TSTT.

Từ hiệu ứng lan tỏa này, tính cần thiết của chương trình dần được quan tâm và chấp nhận rộng rãi. Hiện nay, hoạt động đào tạo, huấn luyện về quản trị TSTT tiếp tục được đẩy mạnh, hướng đến các cấp độ trưởng bộ phận, hoặc giám đốc quản trị TSTT, với thời lượng chương trình lên tới 150 chuyên đề (150 buổi học).

TS. Đào Minh Đức (Viện Quản trị TSTT Minh Đức) là báo cáo viên chính của chương trình 

Trong chương trình quản trị TSTT cho hoạt động đổi mới sáng tạo năm 2024, các nội dung chính sẽ được đề cập gồm: Tài sản vô hình và TSTT trong kinh doanh và đổi mới sáng tạo; Sản phẩm trí tuệ mới từ hoạt động đổi mới sáng tạo; Thực hành lưu chứng và bảo mật các dữ liệu và thông tin mới trong hoạt động đổi mới sáng tạo; Quyền tác giả trong hoạt động đổi mới sáng tạo; Quyền liên quan đến Quyền tác giả trong hoạt động đổi mới sáng tạo; Thực hành ghi nhận các kết quả đổi mới sáng tạo dạng Quyền tác giả và Quyền liên quan; Kiểu dáng công nghiệp trong hoạt động đổi mới sáng tạo; Bằng độc quyền sáng chế trong hoạt động đổi mới sáng tạo; Bí mật kinh doanh trong hoạt động đổi mới sáng tạo; Thực hành ghi nhận các kết quả đổi mới sáng tạo dạng Kiểu dáng công nghiệp và Sáng chế; Các chỉ dẫn thương mại trong kinh doanh sản phẩm mới; Thương hiệu và Nhãn hiệu trong hoạt động đổi mới sáng tạo; Quyền sở hữu trí tuệ đối với phần mềm; Giống cây trồng mới trong hoạt động đổi mới sáng tạo;…

Tại chuyên đề về Tài sản vô hình và TSTT trong kinh doanh và đổi mới sáng tạo, TS. Đào Minh Đức đã làm rõ các khái niệm về tài sản (trong pháp luật dân sự, trong pháp luật kế toán), khái niệm tài sản vô hình, khái niệm quyền tài sản, định nghĩa sản phẩm trí tuệ, tài sản trí tuệ,… Đồng thời phân tích các nội dung về quyền sở hữu và quyền sử dụng sản phẩm trí tuệ, đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ,... Trong chuyên đề Sản phẩm trí tuệ mới từ hoạt động đổi mới sáng tạo, chương trình tiếp cận khái niệm đổi mới sáng với góc nhìn quản trị, và theo pháp luật khoa học và công nghệ,…

Khóa đào tạo được tổ chức tại địa chỉ 79 Nguyễn Đình Chiểu, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM. Thời gian học cụ thể từ 18h - 21h các ngày thứ Hai, thứ Tư và thứ Sáu hàng tuần.

Lam Vân (CESTI)

Việc áp dụng và triển khai các tiêu chuẩn quản lý đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp phụ thuộc vào mức độ thích ứng nhất định của doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần nắm bắt một số nguyên tắc chính để xây dựng hệ thống hoạt động đổi mới sáng tạo hiệu quả.

Ngày 25/10/2024, Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM) tổ chức Hội thảo Giới thiệu về ISO 56000 – Hệ thống quản lý đổi mới sáng tạo, các hệ thống quản lý và công cụ sản xuất thông minh – lộ trình chuyển đổi số.

Tại hội thảo, các đại biểu đã chia sẻ và trao đổi về khả năng đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp trong một số nghiệp vụ như giới thiệu sản phẩm, dịch vụ, quy trình, mô hình, phương pháp mới... nhằm tạo ra các giá trị tối ưu nhất cho doanh nghiệp. Theo đó, đổi mới sáng tạo là yếu tố quan trọng có thể giúp doanh nghiệp tăng doanh thu, tăng lợi nhuận, giảm chi phí, tăng sự hài lòng và đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Từ đó, doanh nghiệp đạt được lợi thế cạnh tranh mới, tạo ra thị trường mới, thu hút nguồn lực tài trợ của các đối tác, sử dụng hiệu quả nguồn lực, giảm lãng phí, nâng cao uy tín của doanh nghiệp...

Vì thế, việc triển khai hoạt động đổi mới là cách để doanh nghiệp thực hiện hiệu quả các mục tiêu chiến lược. Tuy nhiên, việc theo đuổi sự đổi mới sáng tạo có thể sẽ là thách thức đối với doanh nghiệp nếu không có sự hướng dẫn và tiêu chuẩn rõ ràng. Việc áp dụng và triển khai các tiêu chuẩn quản lý đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp phụ thuộc vào mức độ thích ứng nhất định của doanh nghiệp. Do đó, bộ tiêu chuẩn ISO 56000 là giải pháp hướng dẫn doanh nghiệp tiếp cận đổi mới sáng tạo, dễ dàng nắm bắt và tạo cơ hội, cải thiện khả năng quản lý cơ hội và rủi ro, tối ưu năng suất và hiệu quả sử dụng nguồn lực, giảm chi phí và chất thải, tăng cường năng lực tuân thủ các quy định và các yêu cầu, mở rộng cơ hội cho doanh nghiệp tiếp cận và phát triển ra các thị trường mới trên trường quốc tế.

Bộ tiêu chuẩn ISO 56000 có thể được áp dụng cho tất cả tổ chức, bất kể loại hình, khu vực, mức độ trưởng thành hoặc quy mô. ISO 56000 tập hợp quy trình vận hành tiêu chuẩn được thiết kế để cung cấp khuôn khổ chung để thực hiện thành công, duy trì và cải tiến liên tục hệ thống quản lý đổi mới; đưa ra hướng dẫn chung đối với tất cả các loại hình đổi mới như đổi mới sản phẩm, dịch vụ, quá trình, mô hình kinh doanh và phương pháp từ cải tiến nhỏ đến đổi mới triệt để, cũng như tất cả phương pháp tiếp cận như đổi mới nội bộ và đổi mới mở cho người dùng, thị trường, công nghệ và các hoạt động đổi mới dựa trên thiết kế. ISO 56000 cho phép kết hợp với các hệ thống quản lý theo tiêu chuẩn ISO khác nhau như ISO 9001 về hệ thống quản lý chất lượng hay ISO 14001 về hệ thống quản lý môi trường… Cả ISO 56000, ISO 9001 và ISO 14001 đều đặt sự cam kết của lãnh đạo là một yếu tố quan trọng. Việc chia sẻ và kết hợp các hoạt động này có thể tạo ra một môi trường hỗ trợ sự đổi mới và chất lượng. Doanh nghiệp cần nắm bắt một số nguyên tắc chính để xây dựng hệ thống hoạt động đổi mới sáng tạo hiệu quả.

Bộ tiêu chuẩn ISO 56000 được nhận định thực sự là tiêu chuẩn hoá các công cụ, phương pháp và sự tương tác mà doanh nghiệp cần tạo ra cơ hội cho các bên liên quan để hỗ trợ hoạt động đổi mới. Được ban hành từ năm 2019 với 10 tiêu chuẩn thành phần, trong đó bao gồm cả các tiêu chuẩn đã được ban hành và các tiêu chuẩn tới nay vẫn đang trong quá trình xây dựng.

+ ISO 56000:2020: Quản lý đổi mới - Các nguyên tắc cơ bản và từ vựng.

+ ISO/AWI 56001: Quản lý đổi mới - Hệ thống quản lý đổi mới - Yêu cầu (đang xây dựng).

+ ISO 56002:2019: Quản lý đổi mới - Hệ thống quản lý đổi mới - Hướng dẫn.

+ ISO 56003:2019: Quản lý đổi mới - Các công cụ và phương pháp để hợp tác đổi mới - Hướng dẫn.

+ ISO/TR 56004:2019: Đánh giá Quản lý Đổi mới - Hướng dẫn.

+ ISO 56005:2020: Quản lý đổi mới - Các công cụ và phương pháp quản lý tài sản trí tuệ - Hướng dẫn.

+ ISO/DIS 56006: Quản lý đổi mới - Các công cụ và phương pháp để quản lý trí tuệ chiến lược - Hướng dẫn (đang xây dựng).

+ ISO/ AWI 56007: Quản lý đổi mới - Các công cụ và phương pháp để quản lý ý tưởng - Hướng dẫn (đang xây dựng).

+ ISO/ AWI 56008: Quản lý đổi mới - Các công cụ và phương pháp đo lường hoạt động đổi mới - Hướng dẫn (đang xây dựng).

+ ISO/WD TS 56010: Quản lý đổi mới - Các ví dụ minh họa về ISO 56000 (đang xây dựng).

Hoàng Kim (CESTI) 

Tại buổi làm việc, hai bên đã chia sẻ thông tin, tìm hiểu về hoạt động đổi mới sáng tạo (ĐMST) của TP.HCM, các hoạt động của IAL; thảo luận về các nội dung hỗ trợ của IAL cho TP.HCM cũng như các cơ hội hợp tác trong lĩnh vực khởi nghiệp sáng tạo, ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI),…

Chiều 25/10, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đã tiếp và làm việc với đoàn công tác của Viện Học tập dành cho Người lớn (Institute of Adult Learning - IAL), một viện tự chủ thuộc Đại học Khoa học Xã hội Singapore (SUSS).

Đại diện IAL chia sẻ, là viện nghiên cứu hàng đầu của Singapore về đổi mới trong môi trường làm việc, IAL mong muốn có thể cung cấp chuyên môn của mình trong các lĩnh vực đào tạo, tư vấn, tài trợ dự án, khu vực hóa, quốc tế hóa, phát triển kỹ năng,… Đối với mảng tư vấn, IAL tập trung vào các chủ đề chuyển đổi số và tự động hóa, thiết kế công việc, tính hiệu suất trong doanh nghiệp, chuyển đổi nhân lực (trong doanh nghiệp) và chuyển đổi bền vững. Ở mảng nghiên cứu và đào tạo, IAL có thế mạnh nghiên cứu về thị trường lao động, đặc biệt là ảnh hưởng của chuyển đổi số đối với thị trường lao động; nghiên cứu đào tạo về chuẩn bị cho chuyển đổi số, phát triển sáng tạo và phương pháp phát triển nhân lực trong doanh nghiệp.

Đại diện đoàn công tác của Viện Học tập dành cho Người lớn (IAL) - Singapore giới thiệu về các hoạt động của IAL

Với chuyến công tác lần này, đoàn IAL bày tỏ sự quan tâm và đánh giá cao hoạt động của Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM trong vai trò thúc đẩy các lĩnh vực đổi mới sáng tạo, công nghệ sinh học, năng lượng, robot, chất bán dẫn, thành phố thông minh, bởi đây là những công việc tương đồng với những gì Singapore đang nỗ lực thực hiện. Tại buổi làm việc, hai bên đã thảo luận về cách IAL có thể hỗ trợ lĩnh vực đổi mới, ươm tạo và tăng tốc ở TP.HCM và Việt Nam; thảo luận về các cơ hội hợp tác, kết nối với các cơ quan và tổ chức liên kết, hỗ trợ đổi mới sáng tạo và tinh thần kinh doanh.

Đại diện IAL cho biết thêm, Singapore đang triển khai thử nghiệm chương trình đào tạo về AI trong doanh nghiệp. Từ kinh nghiệm của mình, phía Singapore đề xuất một số giải pháp cho TP.HCM trong việc triển khai ứng dụng AI như nghiên cứu tiêu chuẩn ứng dụng (chuẩn hóa việc sử dụng AI trong xã hội), nghiên cứu bộ công cụ ứng dụng AI cải thiện hiệu suất làm việc cho các cơ quan, công sở trong khu vực công,… Phía IAL cũng đề xuất mở rộng hệ sinh thái công nghệ với TP.HCM thông qua các chương trình trao đổi doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ thông tin, IT,…

Buổi làm việc diễn ra tại Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM   

Trao đổi với đoàn IAL, ông Nguyễn Việt Dũng (Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM) cho biết, thời gian qua TP.HCM đã triển khai nhiều chương trình, hoạt động nhằm hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp và ĐMST. Hiện nay, Sở đang thúc đẩy ứng dụng AI trong các lĩnh vực y tế, giáo dục, khu vực công,… thông qua việc tài trợ cho các dự án nghiên cứu. Ví dụ trong khu vực công, Sở "đặt hàng" nghiên cứu ứng dụng các công cụ AI (phục vụ giao tiếp: người dân hỏi, chính quyền trả lời) nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ công. Sở cũng đang triển khai các chính sách hỗ trợ khởi nghiệp ĐMST tại TP.HCM, trong đó ưu tiên hỗ trợ không hoàn lại cho các dự án khởi nghiệp ĐMST ở ba giai đoạn tiền ươm tạo, ươm tạo, tăng tốc (với số tiền 40 triệu, 80 triệu và 400 triệu đồng). TP.HCM cũng quan tâm thúc đẩy hoạt động hợp tác quốc tế, kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST và chuyển đổi số với nhiều tổ chức đến từ các quốc gia trên thế giới (trong đó có Singapore) thông qua nhiều hoạt động cụ thể tại SIHUB (Saigon Innovation Hub), một trong những không gian hỗ trợ khởi nghiệp ĐMST tiêu biểu của Thành phố.

Đoàn công tác Viện IAL chụp hình lưu niệm cùng lãnh đạo Sở KH&CN TP.HCM và đại diện các phòng ban của Sở

Thống nhất với những thông tin trao đổi, đề xuất của IAL, ông Nguyễn Việt Dũng chia sẻ, Sở KH&CN TP.HCM luôn sẵn sàng kết nối với phía Singapore và tin tưởng hai bên sẽ đi đến những hợp tác thành công trong thời gian tới. Trong các lĩnh vực TP.HCM quan tâm (như chuyển đổi số, công nghệ thông tin, IT, AI, hỗ trợ thúc đẩy khởi nghiệp và ĐMST,…), Sở đã có dịp tiếp xúc, làm việc với các chuyên gia Singapore và nhận thấy sự tương đồng, phù hợp trong quan điểm triển khai công việc. Do đó, Sở hy vọng phía IAL có thể tham gia vào các hoạt động cụ thể tại SIHUB và Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM. Đặc biệt, Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM đang trong giai đoạn khởi đầu, với định hướng tập trung vào các hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp ĐMST, ươm tạo startup,… nên sẽ đẩy mạnh việc phối hợp, hợp tác với các đối tác trong và ngoài nước để tổ chức, triển khai các chương trình ươm tạo và tăng tốc cho các dự án khởi nghiệp sáng tạo, đề xuất cơ chế, chính sách và dịch vụ hỗ trợ phù hợp cho hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST của Thành phố.

Lam Vân (CESTI)

Sáng 24/10, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM phối hợp cùng UBND quận Phú Nhuận tổ chức Hội nghị tập huấn cách thức xác lập quyền, quản trị tài sản trí tuệ (TSTT) tại doanh nghiệp cho các cơ sở kinh doanh, doanh nghiệp trên địa bàn.

 Hội nghị thu hút sự quan tâm tham dự của đông đảo doanh nghiệp, hộ kinh doanh trên địa bàn quận Phú Nhuận.

Hội nghị là một trong những hoạt động nhằm tiếp tục tuyên truyền sâu rộng đến các phòng ban, hội doanh nghiệp, tập thể cán bộ công chức quận, cùng các cơ sở kinh doanh, doanh nghiệp trên địa bàn những nội dung trọng tâm theo pháp luật về sở hữu trí tuệ (SHTT) Việt Nam, khoa học & công nghệ, doanh nghiệp, luật lao động…

Tại Hội nghị, các đại biểu đã được nghe TS. Nguyễn Hồng Quang (Chánh Văn phòng Viện Quản trị Tài sản trí tuệ Minh Đức) phổ biến những nội dung: nhận diện TSTT; cách thức xác lập và bảo vệ quyền SHTT và các giao kết SHTT thường gặp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

TS. Nguyễn Hồng Quang chia sẻ, quản trị TSTT là việc chủ sở hữu thực hiện các biện pháp kiểm soát đối với TSTT nhằm tạo lập, khai thác, gìn giữ, bảo vệ và phát triển giá trị của tài sản đó. Như vậy, việc quản trị TSTT là điều cấp thiết, là nhiệm vụ bắt buộc và đặc biệt quan trọng với bất kỳ hoạt động kinh doanh nào.

Theo pháp luật SHTT Việt Nam 2005-2009-2019-2022, “sở hữu hóa” là đăng ký xác lập quyền theo thủ tục của các cơ quan SHTT quốc gia, hoặc xác lập quyền bằng các quy trình & thủ tục nội bộ. Trong đó, quyền SHTT gồm quyền tác giả (đối tượng là tác phẩm văn học, khoa học & nghệ thuật, cùng với đó là 4 đối tượng thuộc quyền liên quan, gồm: cuộc biểu diễn, bản ghi âm/ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa); quyền sở hữu công nghiệp (7 đối tượng là sáng chế, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, kiểu dáng công nghiệp, bí mật kinh doanh, tên thương mại, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý); quyền đối với giống cây trồng (2 đối tượng là vật liệu nhân giống và vật liệu thu hoạch).

Về biện pháp quản trị TSTT, cơ sở kinh doanh, doanh nghiệp cần nắm rõ các quy định, quy chế, các điều khoản bảo mật, chuyển giao quyền trong các hợp đồng sản phẩm trí tuệ. Đồng thời cũng cần lưu tâm đến việc thiết lập hệ thống quản trị TSTT để có thể quản trị một cách đầy đủ và hợp lý hơn.

TS. Nguyễn Hồng Quang (Chánh Văn phòng Viện Quản trị Tài sản trí tuệ Minh Đức) chia sẻ tại Hội nghị.

TS. Quang nhấn mạnh, trong quá trình nghiên cứu khoa học, chúng ta tạo ra rất nhiều TSTT khác nhau, nếu không quản trị tài sản chặt chẽ, sau này nếu có một số rủi ro về nhân sự, về giao kết hợp đồng với một đối tác nào đó, chúng ta có thể sẽ phải đối mặt với nguy cơ mất tài sản. Ông Quang cũng đưa ra các tình huống vi phạm quyền SHTT, cùng các ví dụ về rủi ro của việc không “tài sản hóa/sở hữu hóa” sản phẩm trí tuệ mới, đồng thời, các đại biểu tham dự đưa ra các tình huống xâm phạm đã xảy ra tại đơn vị để cùng trao đổi, bàn luận về thực trạng bảo vệ và thực thi quyền SHTT trên địa bàn. Từ đó, đề ra những gợi ý, giải pháp nhằm nâng cao năng lực, nhận thức cho cơ quan quản lý Nhà nước, người kinh doanh trong việc bảo vệ quyền và xây dựng văn hóa SHTT.

Ông Quang cho biết thêm, các chủ thể sáng tạo và các chủ thể đầu tư cho phát triển công nghệ cần được hỗ trợ tiếp cận kiến thức cơ bản về bảo hộ sáng chế, không chỉ các thủ tục cần thực hiện, mà cả ý nghĩa kinh tế của các sáng chế và các cơ chế giao kết kinh doanh sáng chế. Mặt khác, các cơ quan, doanh nghiệp, các nhà sáng chế cần có chiến lược đầu tư “dài hơi” và có những kế hoạch lộ trình phát triển về TSTT cũng như đánh giá giá trị thực của tài sản mà doanh nghiệp đang sở hữu. Việc đánh giá thường xuyên sẽ giúp cho doanh nghiệp biết được giá trị của các TSTT, từ đó giúp tìm được phương hướng phát triển và đầu tư một cách hiệu quả.

Các nội dung trên đều là những những yếu tố quan trọng, góp phần trang bị kiến thức chuyên sâu về bảo vệ TSTT, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững trong hoạt động kinh doanh sản xuất, đảm bảo đáp ứng tốt những yêu cầu trong trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cạnh tranh ngày càng gay gắt hiện nay.

Về phía Ban tổ chức, đại diện Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM chia sẻ, những năm gần đây, Sở đã liên tục mở các khóa đào tạo, lớp tập huấn… về quản trị TSTT. Để triển khai, làm tốt công tác xây dựng văn hóa SHTT trong cộng đồng năm 2024 và các năm tiếp theo, Sở sẽ tiếp tục tổ chức nhiều sự kiện nhằm phổ biến, quán triệt quy định về quyền SHTT, cũng như ban hành đầy đủ văn bản chỉ đạo liên quan đến nội dung này.

Minh Nhã (CESTI)

Buổi làm việc nhằm tìm hiểu về cách thức đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học và công nghệ, chuyển đổi số đang được thực hiện tại TP.HCM cũng như sự hỗ trợ của Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM dành cho cộng đồng. Đồng thời, tìm hiểu khả năng hợp tác trong các dự án nghiên cứu và đổi mới chung… Qua đó, góp phần tăng cường hợp tác quốc tế, kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số giữa TP.HCM với tiểu bang Victoria nói riêng, Việt Nam với Australia nói chung.

Ngày 24/10/2024, tại trụ sở của Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đã diễn ra buổi gặp gỡ và làm việc giữa Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ - ông Nguyễn Việt Dũng, Giám đốc Sở, ông Lê Thanh Minh - Phó Giám đốc Sở với Đoàn công tác của tiểu bang Victoria, Australia. Đây là hoạt động nhằm tăng cường hợp tác, kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ giữa TP.HCM và tiểu bang Victoria, góp phần xây dựng mối quan hệ giữa TP.HCM với tiểu bang Victoria nói riêng, Việt Nam với Australia nói chung ngày càng phát triển tốt đẹp hơn.

Đoàn công tác của tiểu bang Victoria, Australia đến thăm và làm việc tại Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM

Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Việt Dũng - Giám đốc Sở Khoa học Công nghệ TP.HCM đã giới thiệu các thông tin mới về chủ trương định hướng xây dựng TP.HCM trở thành trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia; những tiềm năng, thế mạnh, những chỉ số đánh giá của thế giới, những định hướng mới trong xây dựng và phát triển lĩnh vực khoa học và công nghệ, đặc biệt là hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Thành phố ở giai đoạn hiện nay cũng như trong tương lai. Đồng thời, đề xuất các nội dung trọng tâm sẽ đưa vào nghiên cứu để thúc đẩy hợp tác trong thời gian tới; hỗ trợ kết nối, giới thiệu các doanh nghiệp của tiểu bang Victoria nói riêng và của cả Australia nói chung đến khảo sát, tìm hiểu cơ hội hợp tác, đầu tư trong lĩnh vực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và khoa học công nghệ.

Nói về các hoạt động hợp tác liên quan đến Australia trong thời gian qua, ông Nguyễn Việt Dũng chia sẻ thêm, với lĩnh vực đổi mới sáng tạo, Sở đã làm việc cùng đoàn chuyên gia từ University of Technology Sydney (UTS) và đại diện bang New South Wales liên quan đến mô hình Rapido cho các trường viện tại TP.HCM về thương mại hóa kết quả nghiên cứu của các trường viện cũng như hợp tác quốc tế về R&D. Bên cạnh đó, Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM đã học tập từ mô hình Sydney Startup Hub trong chuyến công tác tại Australia để tham mưu Thành phố.

Ngoài ra, trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học và công nghệ, Sở cũng đã thực hiện các nhiệm vụ như: “Nghiên cứu thiết kế, chế tạo vật liệu Nanocomposite dựa trên nền nano vàng với Polyurethane nhằm tạo ra sản phẩm mẫu thử nghiệm băng dán kháng khuẩn” do Trung tâm Nghiên cứu Triển khai, Khu Công nghệ cao chủ trì hợp tác cùng Tổ chức nghiên cứu khoa học và công nghiệp của khối thịnh vượng chung Australia (CSIRO) thực hiện. Qua đó, CSIRO hỗ trợ hoàn thiện quy trình chế tạo Nano vàng dạng ngôi sao và lưỡng tháp tam giác giúp cho Trung tâm có thể dần hoàn thiện công nghệ hướng tới chuyển giao cho doanh nghiệp để có thể sản xuất số lượng lớn nhằm đưa sản phẩm này vào trong lĩnh vực mỹ phẩm và vật tư tiêu hao y tế. Kết quả nghiệm thu năm 2022 của nhiệm vụ đã giúp cho việc phát triển nội địa hoá các vật tư tiêu hao trong lĩnh vực y tế. Khi thương mại hoá thành công đã hỗ trợ cho các doanh nghiệp sản xuất vật tư y tế trong nước có cơ hội tiếp cận những công nghệ mới trong lĩnh vực này.

Hay “Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo cảm biến áp suất sử dụng vật liệu Silicon Carbide (SiC) ứng dụng trong hệ thống trạm quan trắc ngập lụt đô thị trực tuyến và triển khai lắp đặt tại địa bàn huyện Nhà Bè, TP.HCM” do Trung tâm Nghiên cứu Triển khai Khu Công nghệ cao chủ trì hợp tác cùng Đại học Griffith thực hiện. Qua đó, Đại học Griffith đã hỗ trợ chế tạo cảm biến áp suất sử dụng vật liệu Silicon Carbide (SiC) dựa trên kết quả nghiên cứu, thiết kế từ nhóm thực hiện nhiệm vụ. Hệ thống này, được kỳ vọng sẽ góp phần trong công cuộc hiện đại hóa trang bị, công nghệ trong hoạt động Khí tượng thủy văn, cảnh báo ngập, góp phần xây dựng đô thị thông minh, có thể đóng vai trò quan trọng trong các dự án Trí tuệ Nhân tạo (AI), đặc biệt là những đề tài liên quan đến ngập lụt của TP.HCM.

Hiện nay, nhiệm vụ đang được Sở triển khai thực hiện như: “Xây dựng cơ chế, chính sách thúc đẩy nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trên địa bàn TP.HCM đến năm 2025, tầm nhìn 2030” do Trường Đại học Bách Khoa chủ trì phối hợp cùng với các trường Đại học, Lab nghiên cứu về AI tại Australia thực hiện nhằm học tập, chia sẻ kinh nghiệm thực hiện các chính sách, mô hình thương mại hoá nghiên cứu AI trong các Trường Đại học, các Lab, nhóm chuyên gia lĩnh vực AI của Australia.

Buổi làm việc giữa Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM và Đoàn công tác của tiểu bang Victoria, Australia

Về hợp tác quốc tế, ông Nguyễn Việt Dũng đã nêu một số hoạt động mà Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đã và đang triển khai gồm: Tổ chức các khóa tập huấn, huấn luyện nâng cao năng lực cho hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; phối hợp tổ chức các hội thảo quốc tế về nhiều lĩnh vực như: Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, Smart City, Chuyển đổi số... Ngoài ra, Sở cũng rất chú trọng việc học tập và tham quan các mô hình đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp ở các nước Phần Lan, Australia, New Zealand, Canada, Israel… Ươm tạo các dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, hiện Sở đang triển khai mô hình hợp tác quốc tế trong ươm tạo, đã thí điểm với Israel qua VICAP 2022.

Trên tinh thần trao đổi cởi mở, thiện chí, hợp tác và hữu nghị giữa hai bên, Đoàn công tác của tiểu bang Victoria, Australia cùng Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đã thống nhất tiếp tục nghiên cứu để thúc đẩy quá trình hợp tác các mô hình khởi nghiệp đổi mới sáng tạo mở, kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo TP.HCM và của tiểu bang Victoria cũng như của Australia. Hai bên sẽ phối hợp mời các đối tác của tiểu bang Victoria cũng như của Australia sang Việt Nam cùng tham gia Diễn đàn đại học khởi nghiệp TP.HCM hay Tuần lễ Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số TP.HCM - WHISE năm 2024 và những năm tiếp theo.

Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ cũng gợi mở, đề xuất phương hướng thúc đẩy hợp tác giữa TP.HCM với tiểu bang Victoria trong thời gian tới, như: Triple helix connection (Public-Private-Academia); Chiến lược thương mại hóa kết quả nghiên cứu từ trường đại học; Mô hình, chính sách chiến lược trong thu hút khu vực tư nhân tham gia cùng phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; Mô hình, quy trình đánh giá hiệu quả hoạt động của hệ sinh thái; Kết nối đưa startup Việt Nam phát triển ra thế giới, chuyển giao công nghệ; Nâng cao năng lực quản lý, xây dựng chính sách, đổi mới sáng tạo trong khu vực công. Bên cạnh đó, lĩnh vực nghiên cứu khoa học và công nghệ sẽ phối hợp triển khai các hoạt động kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của TP.HCM với các địa phương tại Australia; Hợp tác triển khai các hoạt động ươm tạo cho các dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; Hợp tác chia sẻ kinh nghiệm trong việc nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức Thành phố trong hoạt động quản lý điều hành, xây dựng chính sách và các hoạt động đổi mới sáng tạo trong khu vực công; Hợp tác xúc tiến chuyển giao công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực thông qua việc triển khai các nhiệm vụ khoa học và công nghệ... Hai bên mong muốn trong thời gian tới sẽ có những hợp tác mạnh mẽ hơn thông qua các dự án và hoạt động cụ thể.

Đoàn công tác của tiểu bang Victoria, Australia chụp ảnh lưu niệm với Đại diện Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cùng các phòng ban chuyên môn thuộc Sở

Nhật Linh (CESTI)

Ngày 22/10/2024, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức lớp tập huấn, phổ biến các tiêu chuẩn quốc gia về truy xuất nguồn gốc tại Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (quận 3, TP.HCM).

Tại lớp tập huấn, phổ biến các tiêu chuẩn quốc gia về truy xuất nguồn gốc, các học viên được giới thiệu cụ thể về truy xuất nguồn gốc (hoạt động giám sát, xác định được một đơn vị sản phẩm hoặc dịch vụ qua từng công đoạn theo thời gian, địa điểm của quá trình sản xuất, chế biến, lưu trữ, bảo quản, vận chuyển, phân phối và kinh doanh) và hệ thống truy xuất nguồn gốc (bao gồm hoạt động định danh sản phẩm, thu thập và lưu trữ thông tin về trạng thái của sản phẩm theo thời gian, địa điểm nhằm quản lý thông tin về chất lượng và an toàn của sản phẩm…). Sau tập huấn, doanh nghiệp có thể nắm bắt những quy định về tiêu chuẩn quốc gia trong truy xuất nguồn gốc.

Bà Võ Đình Liên Ngọc – Phó Chi cục trưởng Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM) phát biểu khai mạc lớp tập huấn, phổ biến

Trong bối cảnh hiện nay, sự minh bạch và khả năng kiểm chứng nguồn gốc sản phẩm là nền tảng để doanh nghiệp có thể khẳng định chất lượng và bảo vệ thương hiệu của mình. Do đó, học viên đã được hướng dẫn chi tiết về quy trình triển khai áp dụng truy xuất nguồn gốc, như đánh giá, nhận diện, đề xuất về hệ thống, sản phẩm, các yêu cầu khác về truy xuất nguồn gốc; xây dựng quy trình kỹ thuật phù hợp với các quy định, tiêu chuẩn; nghiên cứu phương án chia nhiều giai đoạn áp dụng; xây dựng biểu mẫu thu thập thông tin, dữ liệu, hình ảnh… dựa trên quy trình của doanh nghiệp và yêu cầu hệ thống; xây dựng biểu mẫu nhập liệu, triển khai hoạt động truy xuất nguồn gốc trên hệ thống được lựa chọn áp dụng; triển khai ứng dụng truy xuất nguồn gốc hàng vào - hàng ra với sản phẩm được chọn; mở rộng truy xuất nguồn gốc cho toàn chuỗi sản phẩm; bảo hành, hỗ trợ, nâng cấp trong suốt vòng đời triển khai.

Để giúp học viên hiểu rõ hơn về truy xuất nguồn gốc, báo cáo viên từ Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia cũng đã hướng dẫn cách sử dụng hệ thống NBC Trace Pro với một số trường hợp đã ứng dụng thành công. Đây là giải pháp truy xuất nguồn gốc linh hoạt, tuân thủ và đáp ứng đầy đủ các quy định theo Thông tư 02/2024/TT-BKHCN, đa chức năng cho nhiều chủng loại và phù hợp với nhiều mô hình/loại hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Đại diện Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia phổ biến các tiêu chuẩn quốc gia về truy xuất nguồn gốc 

Được biết, Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc quốc gia đã chính thức được đưa vào vận hành từ ngày 1/10/2024. Cổng đóng vai trò kết nối tất cả thành phần tham gia trong chuỗi cung ứng, kết nối các hệ thống truy xuất nguồn gốc trong nước và quốc tế; quản lý và cập nhật cơ sở dữ liệu sản phẩm, hàng hóa trong nước và quốc tế; chia sẻ dữ liệu truy xuất nguồn gốc giữa các hệ thống. Đến nay, Cổng đã kết nối với một số địa phương và hơn 4.000 doanh nghiệp tham gia để thực hiện truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa. Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia - đơn vị được Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia giao triển khai hoạt động này, đang hướng dẫn, phối hợp với các địa phương triển khai việc kết nối truy cập.

Hoàng Kim (CESTI)

Trong bối cảnh hợp tác quốc tế đang là xu hướng tất yếu, chương trình Green Innovation Fellowship (GIF 2023) được thiết kế với nhiều hoạt động chuyên sâu, ý nghĩa và thiết thực đã tạo ra sân chơi lớn, uy tín, giúp các dự án khởi nghiệp trong và ngoài nước có cơ hội giao lưu, học hỏi, cũng như thể hiện được ý tưởng sáng tạo của mình.

Đây cũng là kết quả của nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và công nghệ “Xây dựng mô hình hợp tác quốc tế về ươm tạo và trao đổi các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo giữa Việt Nam và các nước” do Trung tâm Hỗ trợ Thanh niên Khởi nghiệp (BSSC) thực hiện, vừa được Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM nghiệm thu cuối tháng 9 vừa qua.

Quang cảnh buổi nghiệm thu.

Báo cáo tại buổi nghiệm thu, bà Nguyễn Thị Diệu Hằng (chủ nhiệm nhiệm vụ) cho biết, GIF 2023 là chương trình đầu tiên tại Việt Nam có sự tham gia hợp tác của các tổ chức: Trung tâm Hỗ trợ Thanh niên Khởi nghiệp (BSSC), Công ty Cổ phần Xúc Tiến Đầu tư và Hỗ trợ Doanh nghiệp (IBP), Hội Doanh nhân trẻ TP.HCM (YBA) và Amazon Web Services (AWS) Singapore. Với mục tiêu tìm kiếm, ươm tạo, kết nối các doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST tiêu biểu của Việt Nam chuyên cung cấp giải pháp ĐMST (đổi mới sáng tạo) xanh và ESG (môi trường, xã hội, quản trị), BSSC đã phối hợp cùng AWS tổ chức thử nghiệm mô hình hợp tác ươm tạo khởi nghiệp cụ thể ở các lĩnh vực trọng tâm là bất động sản, xây dựng năng lượng sản xuất/công nghệ, bao bì/vật liệu mới. Chương trình thu hút sự tham gia của hơn 150 dự án khởi nghiệp ĐMST đến từ Việt Nam có các sản phẩm/dịch vụ hoặc các hoạt động, mục tiêu hướng tới lĩnh vực chủ đề.

Phân tích hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST tại Việt Nam cho thấy, mặc dù hoạt động này đã có bước phát triển khởi đầu thuận lợi, tuy nhiên ở nước ta hiện vẫn chưa có mô hình hợp tác chuẩn để chuyển giao, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST với quốc tế, đặc biệt là sự hợp tác giữa các vườn ươm, chương trình tăng tốc và tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp. Vì vậy, việc nghiên cứu luận cứ, đề xuất mô hình, chính sách nâng cao hiệu quả việc hợp tác, thí điểm mô hình hợp tác ươm tạo khởi nghiệp ĐMST giữa Việt Nam và quốc tế là rất cần thiết. Điều này không chỉ góp phần vào việc tối ưu hóa môi trường kinh doanh khởi nghiệp mà còn là chìa khóa để thúc đẩy sự phát triển toàn diện và bền vững của hệ sinh thái ĐMST tại Việt Nam.

Trong đề tài này, nhóm tác giả đã tiến hành một số công việc như nghiên cứu các mô hình hiện có trên thế giới; đánh giá khái quát về bối cảnh, điều kiện của hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST Việt Nam; đề xuất mô hình, phương hướng triển khai hợp tác ươm tạo giữa Việt Nam và quốc gia dự kiến hợp tác.

Cụ thể, qua quá trình khảo sát các chương trình trao đổi, ươm tạo doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST tiêu biểu trên thế giới, nhóm tác giả nhận thấy một số đặc điểm như: các chương trình đều có sự hỗ trợ của Chính phủ và những mối quan hệ song phương; các chương trình thường tập trung vào ngành và lĩnh vực trọng tâm, thế mạnh của hai bên; các chương trình đều có sự hỗ trợ tài chính ban đầu cho đối tượng tham gia; giúp các doanh nghiệp ĐMST tiếp cận thị trường và mở rộng mạng lưới; chương trình giúp cho các đối tượng tham gia học tập đa văn hóa.

Nhìn lại trong nước, tuy chỉ mới thành lập và phát triển trong khoảng 10 năm trở lại đây, thế nhưng hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST tại Việt Nam đã ghi nhận sự tăng trưởng vượt bậc cả về số lượng lẫn chất lượng và đón nhận sự hỗ trợ đáng kể từ việc hợp tác quốc tế. Đáng chú ý, ngày càng có nhiều doanh nghiệp lớn và tập đoàn kinh tế quốc tế tham gia vào hệ sinh thái này. Cùng với đó, Chính phủ Việt Nam đã không ngừng cải thiện môi trường pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của hoạt động khởi nghiệp ĐMST.  

Cũng qua nghiên cứu kinh nghiệm từ nhiều quốc gia và thực tiễn bối cảnh, điều kiện của hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST trong nước, một số hoạt động hợp tác ươm tạo với các nước trên thế giới từng triển khai, nhóm dự án đã đề xuất mô hình hợp tác quốc tế về ươm tạo và trao đổi doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST cho đối tượng tham gia là doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST tại Việt Nam và các quốc gia khác. Theo đó, chương trình GIF 2023 được triển khai thực hiện chính thức trong 9 tháng, từ tháng 03/2023 đến 11/2023, thông qua 4 giai đoạn: (1) Chuẩn bị trước chương trình; (2) Mở đơn, tuyển chọn dự án; (3) Chương trình ươm tạo; (4) Sau chương trình, xây dựng mạng lưới và đánh giá kết quả.

Bà Nguyễn Thị Diệu Hằng (chủ nhiệm nhiệm vụ) báo cáo kết quả đề tài tại buổi nghiệm thu.

Sau 9 tháng triển khai thực hiện GIF 2023, qua từng giai đoạn, mô hình đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển bền vững của các doanh nghiệp khởi nghiệp, đồng thời góp phần vào sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST tại Việt Nam và trên trường quốc tế. Mô hình đồng thời nhấn mạnh sự cộng tác giữa các tổ chức ươm tạo, quỹ đầu tư mạo hiểm, các trường đại học và Chính phủ của những quốc gia tham gia. Qua giai đoạn 2, GIF 2023 đã có hơn 150 hồ sơ đăng ký, sau tuyển chọn đã chọn ra được top 10 đội thi với những dự án phù hợp và tiềm năng nhất để tham gia chương trình ươm tạo, đồng thời có cơ hội trưng bày trực tiếp tại InnoEx (sự kiện quốc tế thường niên thúc đẩy hoạt động ĐMST, tăng trưởng bền vững cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và khu vực ASEAN). Ở giai đoạn 3, nhóm thực hiện đã tổ chức được 4 khóa huấn luyện trực tiếp kết hợp trực tuyến, 1 khóa huấn luyện về thực hành kỹ năng thuyết phục nhà đầu tư dành cho top 10 và 1 buổi hướng dẫn 1:1 với báo cáo viên. Đến giai đoạn cuối cùng, hiệu quả của chương trình ươm tạo được đánh giá kỹ lưỡng, tập trung vào tác động của nó đối với các doanh nghiệp tham gia. Cùng với đó, các dự án được hỗ trợ huy động vốn, phát triển thị trường, đồng thời một loạt những hoạt động tiếp theo sẽ được tổ chức nhằm đảm bảo sự hỗ trợ và cơ hội cho việc hợp tác, học hỏi liên tục ngay cả sau khi chương trình kết thúc.

Bà Hằng nhận định, sự thành công của mô hình hợp tác quốc tế thường gắn liền với sự hỗ trợ từ phía Chính phủ và các quan hệ đối tác song phương mạnh mẽ. Trên cơ sở đó, nhóm nghiên cứu đưa ra một số đề xuất sau:

Một là, cần thiết lập mối quan hệ ngoại giao song phương cấp Chính phủ đối với các quốc gia có hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST mạnh và phù hợp với hệ sinh thái của Việt Nam. Việc này không những góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước mà còn khẳng định vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế trong lĩnh vực ĐMST.

Hai là, các chương trình nên tập trung vào ngành và lĩnh vực trọng tâm, thế mạnh của hai bên. Điều này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng tổng thể của chương trình ươm tạo, mà còn tối đa hóa giá trị đóng góp từ mỗi dự án/doanh nghiệp tham gia, qua đó tạo lập nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST.

Ba là, cần có sự hỗ trợ tài chính ban đầu cho các đối tượng tham gia. Điều này bao gồm việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ các cơ quan tài trợ, Chính phủ, tổ chức phi Chính phủ, nguồn đầu tư tư nhân, nhằm tạo ra nguồn vốn ban đầu khả thi cho việc triển khai và phát triển chương trình.

Bốn là, cần chuẩn hóa và cải thiện liên tục năng lực của cơ sở ươm tạo tham gia các chương trình hợp tác quốc tế.

Minh Nhã (CESTI)

Các báo cáo viên từ Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đã cung cấp thông tin, kiến thức về đổi mới sáng tạo, về xây dựng nhãn hiệu hàng hoá và sở hữu trí tuệ cho hội viên phụ nữ trong quá trình khởi nghiệp.

Ngày 19/10/2024, Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM phối hợp cùng Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố tổ chức chương trình tọa đàm “Giải pháp hỗ trợ nữ doanh nhân đăng ký thương hiệu, sở hữu trí tuệ đổi mới sáng tạo”. Đây là hoạt động diễn ra trong khuôn khổ Ngày hội Phụ nữ khởi nghiệp, sáng tạo năm 2024 - kỷ niệm 94 năm thành lập Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam (20/10/1930 - 20/10/2024).

Tại buổi tọa đàm, các hội viên, phụ nữ khởi nghiệp đã nêu lên một số khó khăn cần được hỗ trợ khắc phục, giải quyết các vấn đề liên quan đến thủ tục đăng ký nhãn hiệu hàng hoá, đăng ký sở hữu trí tuệ, cũng như những những khó khăn, hạn chế trong việc tiếp cận các kỹ năng công nghệ, về kiến thức quy trình đăng ký thương hiệu và sở hữu trí tuệ. Vượt qua các rào cản về đăng ký thương hiệu, sở hữu trí tuệ đổi mới sáng tạo, phụ nữ sẽ được tiếp cận hệ thống sở hữu trí tuệ, đổi mới sáng tạo trong kinh doanh khởi nghiệp, hướng đến mục tiêu ngày càng tạo ra nhiều sản phẩm mới có giá trị phục vụ cho cộng đồng và xã hội.

Cũng tại buổi tọa đàm, các hội viên phụ nữ được giới thiệu lịch tập huấn, huấn luyện nâng cao năng lực quản trị tài sản trí tuệ cho hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, cách thức xác lập quyền và quản trị tài sản trí tuệ tại doanh nghiệp, kỹ năng lập hồ sơ đăng ký bảo hộ nhãn hiệu do Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM sắp tổ chức. Đồng thời, hội viên phụ nữ cũng được khuyến khích đăng ký dự án đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo theo các chương trình, chính sách mà TP.HCM đang triển khai.

Ngày hội Phụ nữ khởi nghiệp, sáng tạo năm 2024 với chủ đề "Phụ nữ khởi nghiệp sáng tạo và chuyển đổi xanh" có sự tham gia của hơn 70 doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở kinh doanh mới khởi nghiệp.

Trong những năm qua, với đặc điểm của một Thành phố năng động, phát triển kinh tế đi đầu trong cả nước, Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM luôn chủ động, tìm tòi, sáng tạo tổ chức các hoạt động nâng cao quyền năng cho phụ nữ. Là đơn vị tham mưu thực hiện Đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp” giai đoạn 2017-2025, được Thủ tướng Chính phủ ban hành theo Quyết định 939 ngày 30/6/2017, Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM đã trực tiếp tổ chức, định hướng nhiều hoạt động hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp, sáng tạo: khảo sát nhu cầu, xây dựng các góc tư vấn, câu lạc bộ hỗ trợ khởi nghiệp, tổ chức các hoạt động nâng cao năng lực kinh doanh, khởi nghiệp, chuyển đổi số, thương mại điện tử thông qua hơn 50 tập huấn cấp Thành phố và quận huyện hàng năm cho hơn 3.000 hội viên phụ nữ, tổ chức các diễn đàn, chuyên đề giúp chị em hiểu về khởi nghiệp, nâng cao, lan tỏa tinh thần khởi nghiệp trong hội viên, phụ nữ; tổ chức chia sẻ, tư vấn các ý tưởng, dự án kinh doanh... xây dựng các mô hình kinh doanh, ý tưởng khởi nghiệp ứng dụng khoa học, công nghệ, tổ chức các cuộc thi “Phụ nữ khởi nghiệp”, “Xây dựng kế hoạch kinh doanh, khởi nghiệp”, tổ chức các hoạt động kết nối, quảng bá sản phẩm khởi nghiệp thông qua “Ngày Hội Phụ nữ khởi nghiệp”, “Ngày Hội kết nối kinh doanh”, quảng bá trên phương tiện truyền thông của Hội và các đơn vị liên kết, phối hợp. Không những trên lĩnh vực kinh tế, các lĩnh vực văn hóa, xã hội, Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM đã triển khai các hoạt động, phát huy tối đa sức sáng tạo của hội viên phụ nữ, các mô hình, sản phẩm được Thành phố, Trung ương công nhận thông qua các giải thưởng “Phụ nữ  Việt Nam”, giải thưởng “Nguyễn Thị Định”, giải thưởng “Phụ nữ khởi nghiệp – sáng tạo” đã được trao cho các cá nhân và tập thể hàng năm.

Hoàng Kim (CESTI) 

Ngày 11/10, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức Hội nghị tập huấn “Kỹ năng lập hồ sơ đăng ký bảo hộ sáng chế”. Sự kiện nhằm giúp các nhà nghiên cứu nắm được bí quyết soạn thảo bản mô tả sáng chế, một trong những chìa khóa để thúc đẩy hoạt động đăng ký bảo hộ sáng chế tại đơn vị.

Phát biểu khai mạc, bà Nguyễn Thị Ngọc Nhung (Phó Trưởng phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM) cho biết, khai thác sáng chế và thương mại hóa kết quả nghiên cứu giữ vai trò then chốt đối với sự phát triển của các viện nghiên cứu, là mũi nhọn phát triển đối với doanh nghiệp, đồng thời tạo nền tảng vững chắc cho kinh tế quốc gia tăng trưởng bền vững. Việc khai thác hiệu quả các sáng chế có tác động tích cực tới hoạt động thương mại hóa, đưa các kết quả nghiên cứu đến gần hơn với cuộc sống, qua đó, nâng cao vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp, quốc gia. Mặc dù có vai trò quan trọng với quá trình nghiên cứu, triển khai, sản xuất và kinh doanh, tuy nhiên thông tin sở hữu công nghiệp nói chung, cũng như thông tin sáng chế nói riêng vẫn là một nguồn tài nguyên còn bỏ ngỏ, thậm chí, nhiều trường hợp bị người khác chiếm dụng hoặc trở thành tài sản chung của cộng đồng. Qua tập huấn lần này, Sở mong muốn nâng cao nhận thức và năng lực của cán bộ khoa học, định hướng viết đăng ký sáng chế như một phần của công việc nghiên cứu, góp phần đẩy mạnh công tác sở hữu trí tuệ tại từng đơn vị.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Nhung (Phó Trưởng phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM) phát biểu tại sự kiện.

Hội nghị tập trung vào những nội dung cụ thể như kiến thức mới cập nhật của văn bản pháp luật về sở hữu trí tuệ liên quan đến xác lập quyền đối với sáng chế (thủ tục đăng ký bảo hộ, quy trình xử lý đơn,…); đánh giá tính mới và tính sáng tạo của sáng chế, hướng dẫn viết bản mô tả sáng chế (hướng dẫn viết bản mô tả sáng chế dạng sản phẩm, dạng quy trình); kinh nghiệm xây dựng hồ sơ và xử lý các vấn đề phát sinh đối với đơn đăng ký bảo hộ sáng chế; tư vấn chuyên sâu, giải đáp thắc mắc về quy định pháp luật liên quan đến bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với kết quả nghiên cứu, các quy định mới về sáng chế… Tại Hội nghị, đại biểu tham dự còn được hướng dẫn thực hành tra cứu thông tin nhằm đánh giá khả năng bảo hộ sáng chế trước khi nộp đơn đăng ký, hướng dẫn thực hành lập hồ sơ đăng ký sáng chế, xử lý tình huống. Toàn bộ những nội dung này nhằm góp phần giải quyết hiệu quả hơn các đơn đăng ký sở hữu trí tuệ hiện còn tồn đọng của đơn vị, giúp các nhà khoa học đang theo đuổi đơn hoặc trong quá trình chuẩn bị nộp đơn được tư vấn, hướng dẫn, giải đáp thêm các vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Tại Hội nghị, ông Hoàng Minh Thanh (Trung tâm Thẩm định Sáng chế, Cục Sở hữu trí tuệ) đã trình bày báo cáo về tình hình đăng ký sáng chế và các điều kiện bảo hộ; thủ tục đăng ký sáng chế; quy trình thẩm định đơn đăng ký sáng chế.

Ông Hoàng Minh Thanh (Trung tâm Thẩm định Sáng chế, Cục Sở hữu trí tuệ)  trình bày các nội dung tại sự kiện.

Theo đó, sáng chế là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên. Về bản chất, sáng chế có yêu cầu bảo hộ cao hơn (phải đáp ứng được tính mới, tính sáng tạo và khả năng áp dụng công nghiệp) so với giải pháp hữu ích (không cần tính sáng tạo), đi kèm với thời hạn bảo hộ dài hơn (sáng chế: 20 năm, giải pháp hữu ích: 10 năm). Về cơ sở pháp lý, ông Thanh lưu ý, cần nắm các quy định và cập nhật những điểm mới, sửa đổi bổ sung của các luật, nghị định, thông tư liên quan như Luật Sở hữu trí tuệ số 50/2005/QH11 ngày 29 tháng 11 năm 2005 (sửa đổi gần nhất theo Luật số 07/2022/QH15 ngày 16 tháng 6 năm 2022); Nghị định số 65/2023/NĐ-CP ngày 23/8/2023 của Chính phủ; Thông tư 23/2023/TT-BKHCN ngày 30/11/2023 của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Về thủ tục đăng ký sáng chế, ông Thanh hướng dẫn, cần nắm rõ cơ sở pháp lý và chuẩn bị được các tài liệu như tờ khai đăng ký, tài liệu, mẫu vật, thông tin thể hiện đối tượng, giấy ủy quyền, tài liệu chứng minh quyền đăng ký và quyền ưu tiên, chứng từ nộp phí… Trong đó, theo Điều 102 Luật Sở hữu trí tuệ, tài liệu xác định sáng chế bao gồm bản mô tả sáng chế (gồm phần mô tả sáng chế có thể kèm theo bản vẽ nếu cần và phạm vi bảo hộ sáng chế) và bản tóm tắt sáng chế. Ông Thanh đặc biệt lưu ý, trong bản mô tả sáng chế phải làm rõ được các nội dung: phần mô tả cần bộc lộ đầy đủ bản chất kỹ thuật của giải pháp; phần yêu cầu bảo hộ cần xác định phạm vi mong muốn được bảo hộ; cuối cùng là có thể đính kèm bản vẽ (nếu cần) để minh họa, làm rõ thêm bản chất giải pháp.

"Khi mô tả sáng chế thì ngoài việc phải đáp ứng các tiêu chí để cấp bằng sáng chế như tính mới, tính sáng tạo, khả năng áp dụng công nghiệp, còn cần phải nắm được văn phong, cách viết mô tả sáng chế theo Luật Sở hữu trí tuệ, phải biết cách tra cứu dữ liệu sáng chế để xác định tính mới, phải biết viết sao cho phạm vi bảo hộ của sáng chế rộng nhất có thể", ông Thanh lưu ý thêm.

Hiện nay, doanh nghiệp và nhà sáng chế có thể khai thác thông tin một cách đầy đủ, dễ dàng thông qua cơ sở dữ liệu tra cứu sáng chế của Cục Sở hữu trí tuệ TẠI ĐÂY  .

Phần thảo luận tại sự kiện.

Được biết, thời gian tới, Sở Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp tục nghiên cứu thực hiện theo Quyết định số 2205/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển tài sản trí tuệ đến năm 2030 với quan điểm đổi mới căn bản cách tiếp cận so với giai đoạn 2011-2020 nhằm góp phần đưa sở hữu trí tuệ thực sự trở thành công cụ quan trọng giúp nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, thúc đẩy phát triển kinh tế, văn  hóa, xã hội. Mục tiêu của Chương trình trong giai đoạn 2021-2030 sẽ có nhiều nội dung mới hơn so với giai đoạn trước, bảo đảm hỗ trợ đầy đủ các nội dung từ hoạt động tạo ra tài sản trí tuệ, xác lập quyền sở hữu trí tuệ cho đến các nhiệm vụ bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, quản lý, khai thác, phát triển tài sản trí tuệ và tạo dựng văn hóa sở hữu trí tuệ. Đồng thời, thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo và khuyến khích các doanh nghiệp chủ động đặt hàng, liên kết, hợp tác với các viện nghiên cứu, trường đại học… nhằm khai thác, phát triển tài sản trí tuệ, rút ngắn quá trình ứng dụng kết quả nghiên cứu vào sản xuất, kinh doanh, phục vụ thiết thực các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

  Minh Nhã (CESTI) 

Ở giai đoạn khởi đầu, Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM tập trung toàn lực cho hoạt động hỗ trợ và ươm tạo startup. Trung tâm cũng sẽ phối hợp các đối tác để tổ chức nhiều hoạt động ươm tạo, các chương trình đổi mới sáng tạo…

Ngày 11/10/2024, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức Hội thảo “Giới thiệu Trung tâm khởi nghiệp sáng tạo Thành phố, các cơ chế, chính sách để thu hút các đối tác tham gia vào Trung tâm”. Hội thảo thu hút sự tham dự của nhiều quỹ đầu tư, tổ chức ươm tạo, startup, doanh nghiệp khoa học công nghệ, trường -Viện… Đây cũng là sự kiện đánh dấu sự ra mắt Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Nguyễn Việt Dũng - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cho biết Sở mong muốn lắng nghe nhu cầu, ý kiến của chuyên gia, cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo khi tham gia vào Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM, nhằm thiết kế và đề xuất cơ chế, chính sách hoặc dịch vụ hỗ trợ phù hợp cho Thành phố.

Ông Nguyễn Việt Dũng - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM phát biểu khai mạc Hội thảo

Tại Hội thảo, bà Phan Thị Quý Trúc - Phó Trưởng phòng Phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo đã giới thiệu mô hình vận hành, cơ chế hoạt động và một số hoạt động hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM.

Cụ thể, Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM được thành lập theo Quyết định số 4335/QĐ-UBND ngày 30/9/2024 của UBND TP.HCM, đặt tại địa chỉ 123 Trương Định, phường Võ Thị Sáu, Quận 3. Trung tâm mang sứ mệnh tập hợp và kết nối các nguồn lực trong hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Thành phố, trong và ngoài nước; lan tỏa các chính sách hỗ trợ của nhà nước về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho cộng đồng; cung cấp các dịch vụ về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, hỗ trợ hoạt động chuyển giao công nghệ, R&D và thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, nhằm tạo ra lợi thế cạnh tranh cho thành phố trong khu vực và quốc tế về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Trung tâm kỳ vọng là hạt nhân của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, hướng tới trở thành Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo hàng đầu trong khu vực, góp phần phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam và khu vực.

Tòa nhà tại 123 Trương Định hiện nay

Theo đó, Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM sẽ tham gia nâng cao năng lực cho các thành phần trong hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; tổ chức các chương trình ươm tạo và tăng tốc cho các dự án khởi nghiệp sáng tạo, đổi mới sáng tạo; hợp tác trong nước và quốc tế về lĩnh vực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; kết nối các nguồn lực của xã hội cho hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo; thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo trong khu vực công (Govtech); truyền thông các hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp. Trung tâm cũng sẽ vận hành nền tảng trực tuyến thúc đẩy đổi mới sáng tạo tại TP.HCM, hình thành mạng lưới các Trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp tại TP.HCM và các tỉnh lân cận.

Về hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM sẽ là nơi tập trung các thành phần trong hệ sinh thái để giúp tìm kiếm các nguồn lực về tài chính, chuyên gia, mạng lưới đối tác, khách hàng, thị trường… Trung tâm cũng hỗ trợ startup và doanh nghiệp tiếp cận dễ dàng với các chính sách hỗ trợ của Thành phố về đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp. Bên cạnh đó, Trung tâm có các dịch vụ hỗ trợ về cơ sở hạ tầng, tiện ích hỗ trợ cho hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp như không gian làm việc, không gian cho các hoạt động kết nối, chia sẻ, đào tạo, triển lãm… Ngoài ra, Trung tâm còn hỗ trợ hoàn thiện sản phẩm, mô hình kinh doanh cho startup để gọi vốn mạo hiểm.

Hoàng Kim (CESTI)