Sáng ngày 3/3, tại Hội trường 244 Điện Biên Phủ, phường Võ Thị Sáu, quận 3 đã diễn ra Lễ ra mắt Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cùng Ban Giám đốc mới, đồng thời trao quyết định bổ nhiệm nhiều cán bộ chủ chốt của các phòng chuyên môn và đơn vị thuộc Sở.

Trước đó, từ ngày 1/3/2025, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM chính thức đi vào hoạt động sau quá trình hợp nhất với Sở Thông tin và Truyền thông. Sở mới do ông Lâm Đình Thắng làm Giám đốc, cùng 3 Phó Giám đốc gồm: ông Võ Minh Thành, bà Nguyễn Thị Kim Huệ và ông Lê Thanh Minh.

Bổ nhiệm cán bộ chủ chốt các phòng chuyên môn và đơn vị trực thuộc

Theo tinh thần Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là ba trụ cột quan trọng để phát triển đất nước. Phát biểu tại buổi lễ, Ông Lâm Đình Thắng đánh giá, sau sắp xếp bộ máy, Sở Khoa học và Công nghệ được nâng lên một quy mô hoạt động rộng lớn hơn, tầm vóc mới cùng nhiều trọng trách nặng nề hơn. 

Ông Lâm Đình Thắng (Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM) phát biểu tại sự kiện.

Cũng tại buổi lễ, Sở Khoa học và Công nghệ đã trao quyết định bổ nhiệm cho 44 cán bộ chủ chốt của các phòng chuyên môn và đơn vị trực thuộc Sở.

Một số hình ảnh tại sự kiện:

Theo đó, các phòng chuyên môn và đơn vị thuộc Sở, gồm: Văn phòng Sở, Thanh tra Sở, Phòng Kế hoạch Tài chính, Phòng Quản lý Khoa học, Phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo, Phòng Quản lý Công nghệ và Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Phòng Phát triển Khoa học công nghệ, phòng Bưu chính - Viễn thông, phòng Chuyển đổi số, Chi  cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ, Trung tâm Thông tin và Thống kê khoa học và công nghệ, Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo, Trung tâm Dịch vụ Phân tích Thí nghiệm, Trung tâm Ứng dụng Hệ thống thông tin Địa lý, Trường Trung cấp Thông tin và Truyền thông, Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng.

Bà Nguyễn Thị Thu Sương (Trưởng phòng Phát triển Khoa học công nghệ), đại diện cho các cán bộ được trao quyết định bổ nhiệm phát biểu tại Lễ ra mắt Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM.

Đổi mới tư duy, nâng cao hiệu suất, kiến tạo tương lai

Trong không khí đặc biệt của Lễ ra mắt Sở mới, thay mặt cho lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ, Giám đốc Lâm Đình Thắng gửi lời chúc mừng đến các đồng chí được Ban Giám đốc Sở tín nhiệm, giao trọng trách. Theo Giám đốc Sở, trong bối cảnh hiện nay, mỗi cán bộ, công chức, viên chức không chỉ là những người thực hiện theo tinh thần Nghị quyết 57, mà còn là nhân tố kiến tạo, biến những mục tiêu của Nghị quyết thành hiện thực. Để làm được điều này, cần đổi mới tư duy, cải tiến phương pháp làm việc, nâng cao năng suất lao động để đạt hiệu quả cao hơn, trong thời gian ngắn hơn và tốn ít nguồn lực hơn, đồng thời, tự nâng cao trình độ chuyên môn nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công việc; bên cạnh đó cũng cần tăng cường hợp tác, hướng đến hiệu quả cụ thể và sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp. Ban Giám đốc Sở sẽ cùng tư duy, cùng hành động, cùng chịu trách nhiệm, chia sẻ và đồng hành với toàn thể cán bộ, công chức, viên chức của Sở để xây dựng một tập thể đoàn kết, vững mạnh, nơi mọi người có thể phát huy tối đa năng lực, sự sáng tạo và cống hiến hết mình cho sự phát triển của ngành khoa học công nghệ Thành phố. Thời gian tới, Ban Giám đốc sẽ tiếp tục rà soát, đánh giá, sắp xếp lại đội ngũ lãnh đạo nhằm đáp ứng yêu cầu công việc của Sở.

Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM – ông Lâm Đình Thắng phát biểu giao nhiệm vụ tại buổi làm việc sáng ngày 3/3.

Trên cương vị mới, ông Lâm Đình Thắng tin tưởng rằng với sự đoàn kết, sáng tạo và nỗ lực của toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng nền khoa học công nghệ ngày càng phát triển, xứng đáng với sự kỳ vọng của lãnh đạo Thành phố, lịch sử phát triển của ngành, công sức gầy dựng của bao thế hệ và mong đợi của người dân.

Minh Nhã (CESTI)

Chiều 03/3/2025, ông Lê Thanh Minh (Phó Giám đốc Sở KH&CN TP.HCM) chủ trì buổi tiếp đón và làm việc với ông John Molony (Phó Hiệu trưởng Đại học Deakin - Úc). Hai bên đã chia sẻ nhiều thông tin và thảo luận về khả năng hợp tác trong các lĩnh vực nghiên cứu khoa học và công nghệ (KH&CN), ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, phát triển bền vững,…

Theo ông John Molony (Phó Hiệu trưởng Đại học Deakin), Deakin hiện có số lượng sinh viên lớn nhất ở Úc, vừa được QS ranking xếp hạng trong Top 1% các trường đại học hàng đầu thế giới, nằm trong Top 20 trường đại học hàng đầu tại Úc (tại bảng xếp hạng QS Ranking 2025). Cùng với uy tín về chất lượng đào tạo, Deakin còn là một trung tâm nghiên cứu hàng đầu, với thế mạnh nghiên cứu và kinh nghiệm trong hợp tác quốc tế trong nhiều lĩnh vực như AI, vật liệu mới, robotics, phát triển bền vững, khoa học y tế và sức khỏe, Net-Zero, công nghệ mới và các ứng dụng, an ninh mạng và các thách thức an ninh mới,… Hiện Deakin sở hữu trung tâm ứng dụng AI lớn nhất của Úc và cơ sở hàng đầu thế giới về sợi carbon, bên cạnh nhiều trung tâm, phòng thí nghiệm do các nhà khoa học hàng đầu dẫn dắt.

Đối với Việt Nam, Deakin có quá trình hợp tác lâu dài và cam kết bền chặt, đặc biệt là TP.HCM. Deakin và Đại học Quốc gia TP.HCM là đối tác thân thiết đã hợp tác nhiều năm, mới đây đã chính thức trở thành đối tác chiến lược trong nghiên cứu và phát triển lĩnh vực AI. Đặt vấn đề hợp tác với Sở KH&CN TP.HCM, ông John Molony bày tỏ sự quan tâm và đánh giá cao hoạt động của Sở với vai trò hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, các chương trình nghiên cứu phát triển KH&CN của Thành phố. Deakin cũng đã cử chuyên gia tham gia Tuần lễ WHISE 2024 của TP.HCM và mong muốn tiếp tục theo đuổi hướng hợp tác này để tăng cường các hoạt động hợp tác, giúp Thành phố kết nối với nguồn lực AI tại Deakin và Australia.

Hình ảnh tại buổi làm việc 

Ông John Molony khẳng định, TP.HCM và Deakin có sự tương đồng văn hóa, Deakin cũng luôn tập trung vào TP.HCM và mong muốn mở rộng các hoạt động kết nối, hợp tác với những kế hoạch chiến lược hợp tác cụ thể, lâu dài. Hiện tại, hai bên hoàn toàn có thể kết nối, hỗ trợ, hợp tác trong các hoạt động nghiên cứu khoa học, trao đổi kinh nghiệm, đồng tổ chức hội thảo, xây dựng các chương trình tập huấn, đào tạo theo nhu cầu của Thành phố. Thông qua Sở KH&CN, Deakin cũng mong muốn tìm kiếm các đối tác nghiên cứu là các viện và trường học tại TP.HCM, đặc biệt trong các lĩnh vực AI, sợi carbon, vật liệu mới,...

Trao đổi tại buổi làm việc, ông Lê Thanh Minh (Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM) cho biết, Thành phố đặt mục tiêu phấn đấu trở thành trung tâm phát triển KH&CN hàng đầu của cả nước và trong khu vực. Bên cạnh những kết quả đạt được trong giai đoạn 2021 - 2025 về nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, Thành phố cũng xây dựng và triển khai các cơ chế chính sách nhằm nâng cao tiềm lực KH&CN như thúc đẩy hình thành các trung tâm nghiên cứu ứng dụng, đổi mới sáng tạo đạt chuẩn quốc tế (CoE); thành lập Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo Thành phố; tập trung phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo vươn tầm ra thế giới; Chương trình "Nghiên cứu và phát triển ứng dụng trí tuệ nhân tạo tại Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 - 2030" với nhiều nhiệm vụ cụ thể;…

Do đó, Sở KH&CN luôn quan tâm, kết nối thúc đẩy các hoạt động hợp tác trong đào tạo, bồi dưỡng, nghiên cứu về AI phát triển nguồn nhân lực theo các chương trình phát triển AI của Thành phố. Sở đã tổ chức, phối hợp tổ chức nhiều khóa tập huấn, cố vấn, trao đổi chuyên gia; tập huấn đội ngũ công chức hành chính của Thành phố; các hội thảo khoa học quốc tế; trao đổi, kết nối với các trường, viện trong nghiên cứu và phát triển ứng dụng AI (đặc biệt là lĩnh vực y tế, giáo dục, khu vực công);… Ngoài ra, Sở cũng chủ trì tổ chức, hoặc đồng hành các cuộc thi về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo như cuộc thi Tìm kiếm dự án đổi mới sáng tạo ứng dụng trí tuệ nhân tạo - AI.STAR (nhằm tuyển chọn và ươm tạo các dự án tiềm năng về AI), cuộc thi Tìm kiếm giải pháp đổi mới sáng tạo trong khu vực công - Saigon Govtech Challenge (Gov.Star), cuộc thi GIC (tuyển chọn các dự án đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực phát triển bền vững tại TP.HCM),…

Ông John Molony, Phó Hiệu trưởng Đại học Deakin (chính giữa) chụp ảnh lưu niệm cùng đại diện lãnh đạo Sở KH&CN TP.HCM và các đại diện phòng, ban, đơn vị thuộc Sở

Về hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, Sở cũng có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực hợp tác quốc tế, hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, hỗ trợ ươm tạo các dự án khởi nghiệp trong các lĩnh vực công nghệ thông tin, AI, chuyển đổi số, nông nghiệp, giáo dục, y tế, phát triển bền vững, hiệu quả năng lượng và môi trường,… Đặc biệt, thời gian qua với hoạt động của SIHUB (Saigon Innovation Hub) đã kết nối, hợp tác với các đối tác quốc tế triển khai chương trình bootcamp, hỗ trợ ươm tạo, trao đổi startup, hỗ trợ huấn luyện, chuyên gia/cố vấn/mentor, tổ chức sự kiện cho cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo,…

Thống nhất với những thông tin chia sẻ và đề xuất tại buổi làm việc, ông Lê Thanh Minh cho biết, với sự hình thành của Trung tâm Khởi nghiệp Sáng tạo Thành phố, Sở mong muốn đẩy mạnh các hoạt động kết nối, hợp tác hỗ trợ phát hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, tăng cường hợp tác trong nghiên cứu phát triển KH&CN, hỗ trợ các trường, viện để hợp tác nghiên cứu với đối tác nước ngoài; hỗ trợ huấn luyện, ươm tạo các dự án khởi nghiệp, đào tạo về ứng dụng AI trong khu vực công,… Đồng thời đẩy mạnh hợp tác trong các sự kiện/hội thảo quốc tế, Tuần lễ Đổi mới Sáng tạo và Khởi nghiệp TP.HCM (WHISE) hàng năm. Do vậy, Sở sẵn sàng kết nối với Deakin và mong muốn triển khai những hoạt động hợp tác cụ thể trong thời gian tới. Trước mắt, hai bên có thể thảo luận về kế hoạch hoạt động, phương án phối hợp trong Hội nghị quốc tế về AI mà Deakin dự kiến tổ chức tại TP.HCM trong tháng 6 – 7/2025.

Lam Vân (CESTI)

Giải pháp được giới thiệu trong Hội thảo “Giới thiệu nền tảng chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục và doanh nghiệp”, diễn ra tại Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM (SIHUB) tổ chức sáng ngày 25/02.

Phát biểu khai mạc sự kiện, bà Phan Thị Quý Trúc (Phó Trưởng phòng - Phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM) cho biết, Hội thảo “Giới thiệu nền tảng chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục và doanh nghiệp” được Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với Trung tâm Phát triển Khoa học Công nghệ và Kinh tế Maple (Maple STC) tổ chức trong khuôn khổ thực hiện chương trình hỗ trợ ươm tạo các dự án khởi nghiệp sáng tạo lĩnh vực Giáo dục, Y tế và Hành chính công theo Nghị quyết 20/2023/NQ-HĐND của Hội đồng Nhân dân Thành phố. Giải pháp Maple Eduverse là nền tảng đào tạo thông minh do Maple STC phát triển, thuộc dự án Ứng dụng hệ thống quản lý học tập (LMS) trong trường trung học cơ sở trên địa bàn quận Bình Tân, nhằm hướng đến mục tiêu giáo dục toàn diện, số hóa giảng dạy và góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.

Bà Phan Thị Quý Trúc (Phó Trưởng phòng - Phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM) phát biểu tại sự kiện.

Bà Nguyễn Thị Lan Anh (Giám đốc Trung Tâm Phát Triển Khoa Học, Công Nghệ Và Kinh Tế Maple) chia sẻ, trong bối cảnh giáo dục ngày càng chịu nhiều tác động từ công nghệ, việc tối ưu hóa quản lý, nâng cao chất lượng giảng dạy và cải thiện hiệu quả tuyển sinh trở thành những thách thức lớn đối với các cơ sở đào tạo. Đứng trước nhu cầu đó, Maple Eduverse ra đời như một nền tảng tích hợp, cung cấp bộ công cụ tối ưu hóa mọi khía cạnh của giáo dục, giúp các trường học và trung tâm giáo dục không chỉ thích nghi mà còn bứt phá trong thời đại số.

Bà Nguyễn Thị Lan Anh (Giám đốc Trung Tâm Phát Triển Khoa Học, Công Nghệ Và Kinh Tế Maple) phát biểu tại Hội thảo.

Môi trường đào tạo thông minh

Đại diện Maple STC, ông Nguyễn Khánh Lâm cho biết, Maple Eduverse không chỉ hỗ trợ giáo viên tạo nội dung giảng dạy, theo dõi tiến độ học tập mà còn cung cấp các công cụ phân tích dữ liệu để đánh giá chất lượng đào tạo. Với khả năng tối ưu hóa quy trình quản lý học sinh, giáo viên, tài liệu và thời khóa biểu, Maple Eduverse mang đến trải nghiệm học tập linh hoạt, cho phép truy cập mọi lúc, mọi nơi. Bên cạnh đó, hệ thống báo cáo hiện đại giúp các trường học nhanh chóng phát hiện điểm cần cải thiện, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục.

Nhờ vào các công cụ hỗ trợ đánh giá và phản hồi thông minh, nền tảng này giúp giáo viên xây dựng những chương trình học tập phù hợp với từng cá nhân. Mặt khác, thông qua trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu, nền tảng này có khả năng đề xuất lộ trình học tập dựa trên trình độ và sở thích của từng học sinh. Nếu một học sinh gặp khó khăn trong một môn học cụ thể, hệ thống sẽ tự động gợi ý các tài liệu bổ trợ hoặc những bài tập thực hành giúp cải thiện kỹ năng. Ngược lại, đối với những học sinh có khả năng tiếp thu nhanh hơn, Maple Eduverse mở ra cơ hội để họ có thể tiếp cận các bài giảng nâng cao hoặc tham gia vào các khóa học có độ khó cao hơn.

Ngoài ra, nền tảng này còn hỗ trợ tuyển sinh và giảng dạy trực tuyến, giúp các trường học kết nối với tổ chức giáo dục trên toàn cầu. Hệ thống đa ngôn ngữ cũng tạo điều kiện cho học viên quốc tế tham gia mà không bị cản trở bởi khoảng cách địa lý.

Ông Nguyễn Khánh Lâm – đại diện Maple STC - trình bày về giải pháp Maple Eduverse tại sự kiện.

Giải pháp số hóa doanh nghiệp

Không chỉ phục vụ đào tạo, Maple Eduverse còn cung cấp giải pháp quản lý tuyển sinh thông minh cho các trường học và doanh nghiệp giáo dục. Bộ công cụ SmartApply giúp tự động hóa toàn bộ quy trình tuyển sinh, từ tiếp nhận, xét duyệt hồ sơ đến đánh giá năng lực ứng viên.

Bên cạnh đó, hệ thống quản lý quan hệ khách hàng (CRM) giúp các trường tương tác chuyên nghiệp với phụ huynh và học sinh tiềm năng, tối ưu hóa chiến lược tuyển sinh và marketing. Nhờ vào các công cụ phân tích dữ liệu, các trường có thể nhanh chóng nắm bắt xu hướng thị trường, từ đó đưa ra chiến lược phát triển phù hợp.

Với những tính năng hiện đại và ứng dụng công nghệ tiên tiến, Maple Eduverse, với bộ công cụ toàn diện của mình, không chỉ nâng cao chất lượng đào tạo mà còn giúp các trường học, doanh nghiệp giáo dục cải thiện hiệu quả tuyển sinh, vận hành hiệu quả và tối ưu hơn.

Phần thảo luận tại sự kiện.

“Một trong những thế mạnh của Maple Eduverse là khả năng tích hợp với các hệ thống tuyển sinh quốc tế, giúp các trường dễ dàng tiếp cận nguồn ứng viên tiềm năng từ khắp nơi trên thế giới. Việc mở rộng tuyển sinh quốc tế sẽ góp phần giúp các cơ sở giáo dục nâng cao chất lượng đào tạo, xây dựng thương hiệu, thu hút sinh viên và tạo ra cơ hội hợp tác giáo dục quốc tế”, ông Nguyễn Khánh Lâm – đại diện Maple STC chia sẻ.

Bà Lê Thị Bé Ba (Phó Giám đốc Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM – SIHUB) phát biểu tại sự kiện.

Nhìn về tương lai, có thể khẳng định rằng những nền tảng như Maple Eduverse sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc định hình giáo dục hiện đại, giúp các cơ sở đào tạo phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên số. Đối với những nhà quản lý giáo dục, giáo viên và phụ huynh, đây chính là thời điểm thích hợp để tận dụng những cơ hội mà công nghệ mang lại, hướng tới một nền giáo dục tiên tiến, hiệu quả và bền vững hơn.

Minh Nhã (CESTI)

Chiều 25/2, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tiếp và làm việc với ông Dennis Quennet (Giám đốc Chương trình Phát triển Kinh tế Bền vững, Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức – GIZ).

Tại buổi làm việc, hai bên cùng tìm hiểu và thảo luận về khả năng hợp tác trong các lĩnh vực chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.

Theo ông Dennis Quennet, GIZ đã hoạt động tại Việt Nam hơn 30 năm, tập trung vào các lĩnh vực hỗ trợ phát triển kinh tế, tài chính, chuyển đổi số khu vực công, đào tạo nghề và năng lượng. Hiện nay, chuyển đổi kép đã trở thành xu thế mới trên toàn cầu, trong đó các giải pháp số sẽ được áp dụng để quản lý tốt hơn các vấn đề môi trường, hướng tới tăng trưởng xanh và phát triển bền vững. GIZ và Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam đã có nhiều chương trình hợp tác quan trọng, tập trung vào các lĩnh vực phát triển kinh tế bền vững và tăng trưởng xanh. Đến TP.HCM lần này, phía GIZ mong muốn tìm kiếm các cơ chế hợp tác trong lĩnh vực kinh tế tuần hoàn và chuyển đổi xanh cho doanh nghiệp.

Ông Tarek Hassan (Trưởng dự án Chuyển đổi kép, GIZ) chia sẻ, tại Việt Nam, trung tâm chuyển đổi kép nhằm hỗ trợ các giải pháp chuyển đổi số, chuyển đổi xanh cho doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME). Hiện tại, GIZ mong muốn tìm hiểu cơ chế hợp tác để có thể hình thành Hub tài chính tại khu vực TP.HCM, hợp tác trong việc hỗ trợ phát triển kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh cho doanh nghiệp SME và đổi mới sáng tạo.

Hình ảnh tại buổi làm việc 

Trao đổi tại buổi làm việc, ông Lê Thanh Minh (Phó Giám đốc Sở KH&CN TP.HCM) giới thiệu một số thông tin về hoạt động khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo (ĐMST); các chính sách hỗ trợ hệ sinh thái và nhu cầu kết nối, hợp tác quốc tế nhằm thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST của Thành phố. Ông Lê Thanh Minh chia sẻ, TP.HCM định hướng trở thành trung tâm tài chính quốc tế, việc này sẽ tạo động lực mới để Thành phố tiếp tục đóng vai trò đầu tàu kinh tế của đất nước. Trong đó, hoạt động KH&CN có vai trò nghiên cứu, tham mưu cho Thành phố các chính sách, giải pháp thúc đẩy hình thành trung tâm tài chính, hỗ trợ phát triển công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp cũng như doanh nghiệp SME. Một số chương trình nghiên cứu khoa học của Thành phố cũng tập trung tìm kiếm các mô hình, giải pháp về kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh để chuyển giao cho doanh nghiệp.

Buổi làm việc diễn ra tại Sở KH&CN chiều 25/2 

Về hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, bà Phan Thị Quý Trúc (Phó Trưởng phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo, Sở KH&CN) cho biết, TP.HCM hiện sở hữu gần 2.000 startup, trong đó, chủ yếu là nhóm startup về công nghệ thông tin (chiếm 65%), nông nghiệp công nghệ cao (21%),… Nhóm startup về kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi xanh chiếm khoảng 3%. Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo TP.HCM có nhiều nguồn lực, được đánh giá là nền tảng vững chắc hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp ĐMST và ngày càng lớn mạnh; trung bình mỗi năm Thành phố tổ chức khoảng 500 sự kiện và 80 cuộc thi về khởi nghiệp và ĐMST. Từ các cuộc thi này, Thành phố sẽ lựa chọn khoảng 300 dự án khởi nghiệp sáng tạo để hỗ trợ ươm tạo, trong đó có các dự án về chuyển đổi xanh, năng lượng và môi trường. Cùng với đó, Trung tâm Khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo Thành phố được hình thành, là môi trường thuận lợi cho các startup phát triển.

Thành phố cũng ban hành và triển khai các chính sách đặc thù về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo theo Nghị quyết số 98/2023/QH15, trong đó tập trung 2 nhóm chính sách hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp ĐMST là các khoản hỗ trợ không hoàn lại và miễn thuế doanh nghiệp/thuế thu nhập cá nhân cho các dự án đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn TP.HCM. Hai chính sách hỗ trợ này ưu tiên cho 9 nhóm lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực phát triển bền vững, với mục tiêu phát triển thêm nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo liên quan đến phát triển bền vững.

Ông Dennis Quennet (bên trái) chụp hình lưu niệm cùng đại diện lãnh đạo Sở KH&CN TP.HCM và đại diện các phòng, ban thuộc Sở 

Thống nhất với những thông tin trao đổi, chia sẻ và đề xuất tại buổi làm việc, ông Lê Thanh Minh cho biết, TP.HCM mong muốn phát triển ngày càng nhiều mô hình doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, chuyển đổi số gắn liền với chuyển đổi xanh, phát triển bền vững, cũng như doanh nghiệp SME trong lĩnh vực này. Hiện tại, Sở sẵn sàng kết nối, hợp tác với GIZ trong việc cung cấp các khóa đào tạo, kết nối hỗ trợ hệ sinh thái, hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp SME trong lĩnh vực chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và kinh tế tuần hoàn.

  Lam Vân (CESTI)

Tác giả tham gia cuộc thi ở độ tuổi dưới 40 là các nhà khoa học chuyên nghiệp, nhóm tác giả không chuyên và doanh nghiệp có đầu tư cho nghiên cứu và phát triển tạo ra các giải pháp nổi bật.

Với chủ đề “Sáng kiến Xanh” tôn vinh những ý tưởng đột phá, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và mang lại giá trị thiết thực cho cộng đồng, đặc biệt tại các vùng khó khăn, cuộc thi Sáng kiến Khoa học 2025 đang nhận hồ sơ dự thi đến ngày 30/03/2025. Năm nay là năm thứ 4 cuộc thi được Báo VnExpress tổ chức nhằm thúc đẩy phong trào nghiên cứu và sáng tạo trong lĩnh vực khoa học - công nghệ, hướng tới các nhà khoa học chuyên nghiệp, nhóm tác giả không chuyên và doanh nghiệp.

Theo thể lệ, sản phẩm/ứng dụng gửi dự thi phải được mô tả bằng văn bản. Sản phẩm/ứng dụng dự thi có thể là các sản phẩm đang trong giai đoạn thử nghiệm; hoặc đã được ứng dụng, đã được đăng ký sở hữu trí tuệ hoặc chưa. Ban tổ chức chấp nhận các sản phẩm đã tham dự các giải thưởng khác (bao gồm các sản phẩm đã hoặc chưa đoạt giải). Năm nay cuộc thi tiếp nhận các sản phẩm nghiên cứu ở mọi mặt cuộc sống, thay vì chia nhóm lĩnh vực như trước đây. Tác giả tham gia cuộc thi ở độ tuổi dưới 40 là các nhà khoa học chuyên nghiệp, nhóm tác giả không chuyên và doanh nghiệp có đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D) tạo ra các giải pháp nổi bật (người dưới 18 tuổi cần có xác nhận của người giám hộ hợp pháp).

Các tiêu chí đánh giá ý tưởng, sản phẩm dự thi:

+ Tiêu chí về tính sáng tạo, đổi mới và công nghệ:. Khuyến khích các sản phẩm áp dụng công nghệ mới, tiên tiến, sản phẩm/ứng dụng có tính độc đáo, khác biệt phù hợp với điều kiện triển khai, ứng dụng tại Việt Nam.

 + Tiêu chí về tính ứng dụng: Khuyến khích các sản phẩm/ứng dụng có triển vọng kinh doanh, sử dụng đơn giản, dễ dàng triển khai có thể áp dụng rộng rãi, đem lại giá trị kinh tế cho xã hội và cho cộng đồng).

 + Tiêu chí về tính hiệu quả: Khuyến khích các sản phẩm/ứng dụng góp phần giúp chuyển đổi hình thức làm việc, giảm chi phí và nâng cao năng suất, hiệu quả và chất lượng công việc.

 + Tiêu chí về tiềm năng phát triển: Khuyến khích các sản phẩm/ứng dụng được xây dựng bởi đội ngũ tác giả có đủ năng lực để biến ý tưởng thành hiện thực; Khuyến khích các sản phẩm đã thu hút được đầu tư hoặc có tiềm năng thu hút đầu tư để đưa  kết quả nghiên cứu ứng dụng rộng trong thực tế mang lại hiệu quả kinh tế cao.

+ Tiêu chí về tính cộng đồng: Khuyến khích các sản phẩm/ứng dụng hướng đến cộng đồng, đặc biệt là cộng đồng yếu thế, nhằm góp phần giải quyết một hoặc nhiều vấn đề tồn tại.

Tổng giá trị giải thưởng của cuộc thi Sáng kiến Khoa học 2025 lên đến 970 triệu đồng, trong đó Ban tổ chức trao hai giải Nhất trị giá 100 triệu đồng mỗi giải, hai giải Nhì 70 triệu đồng mỗi giải, hai giải Ba 50 triệu đồng mỗi giải dành cho nhóm nhà khoa học chuyên và không chuyên. Với nhóm doanh nghiệp, Ban tổ chức vinh danh Top 5 có giải pháp/sản phẩm khoa học công nghệ đột phá trong năm 2023, 2024 với phần thưởng gói truyền thông trị giá 100 triệu đồng trên báo VnExpress. Giải thưởng Sáng kiến Xanh trị giá 30 triệu đồng là hạng mục mới 2025, nhằm khuyến khích và tôn vinh những dự án, ý tưởng và giải pháp hướng đến bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, nhằm giải quyết một vấn đề xã hội ở khu vực nông thôn, miền núi và có thể triển khai thực tế.

Sau ba năm tổ chức, cuộc thi Sáng kiến Khoa học đã trao 19 giải cho các tác giả, nhóm tác giả có các giải pháp công nghệ có tính ứng dụng cao vào cuộc sống.

Thông tin chi tiết về cuộc thi xem tại: https://vnexpress.net/khoa-hoc/cuoc-thi-sang-kien-khoa-hoc.

Hoàng Kim (CESTI)

Sáng ngày 16/01/2025, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đã có buổi tiếp và làm việc với đoàn công tác của Đại sứ Cộng hòa Áo tại Việt Nam do Ngài Đại sứ đặc mệnh toàn quyền - Philipp Agathonos dẫn đầu.

Đoàn công tác của Đại sứ Cộng hòa Áo tại Việt Nam chụp ảnh lưu niệm với đại diện lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cùng các phòng ban chuyên môn thuộc Sở

Tại buổi tiếp và làm việc, Giám đốc Sở Khoa học Công nghệ TP.HCM - ông Nguyễn Việt Dũng đã giới thiệu các thông tin mới về chủ trương định hướng xây dựng TP.HCM trở thành trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia; những tiềm năng, thế mạnh, những chỉ số đánh giá của thế giới, những định hướng mới trong xây dựng và phát triển lĩnh vực khoa học và công nghệ, đặc biệt là hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Thành phố ở giai đoạn hiện nay cũng như trong tương lai. Đồng thời, đề xuất các nội dung trọng tâm sẽ đưa vào nghiên cứu để thúc đẩy hợp tác trong thời gian tới; hỗ trợ kết nối, giới thiệu các doanh nghiệp của Áo đến khảo sát, tìm hiểu cơ hội hợp tác, đầu tư trong lĩnh vực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và khoa học công nghệ.

Đại diện lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cùng đại diện Phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và đổi mới sáng tạo, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ Khoa học và Công nghệ trong buổi làm việc

Cũng tại buổi làm việc, Ngài Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Áo tại Việt Nam - Philipp Agathonos chia sẻ, Chính phủ Áo rất quan tâm, khuyến khích các cơ hội hợp tác với Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.

Ngài Đại sứ Philipp Agathonos bày tỏ sự quan tâm và đánh giá cao hoạt động của Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM trong vai trò hỗ trợ thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, các chương trình nghiên cứu phát triển khoa học và công nghệ của Thành phố. Ngài Đại sứ cũng nhận thấy cơ hội hợp tác với TP.HCM rất rộng mở, đặc biệt trong các lĩnh vực nghiên cứu phát triển công nghệ mới, công nghệ môi trường, năng lượng tái tạo, biến đổi khí hậu, trí tuệ nhân tạo, hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển đô thị thông minh…

“Hiện nay, Bộ Ngoại giao Áo đang hợp tác với một số tổ chức tư nhân nghiên cứu các công cụ AI để giải quyết những vấn đề cụ thể trong lĩnh vực công tác của nhân viên ngoại giao. Qua đây cũng cho thấy một số kinh nghiệm trong việc hợp tác giữa khu vực nhà nước và tư nhân. Tại Áo cũng có nhiều chính sách hỗ trợ phát triển liên quan đến đổi mới sáng tạo, trong đó có chương trình hỗ trợ trao đổi startup của Áo và quốc tế, với định hướng dịch chuyển tới các quốc gia châu Á và ngược lại. Tuy nhiên, cần hình thành báo cáo định hướng về các phương án, chương trình, nội dung hợp tác cụ thể để trình Chính phủ Áo phê duyệt và có chính sách hỗ trợ…”, Ngài Đại sứ Philipp Agathonos chia sẻ.

Đoàn công tác của Đại sứ Cộng hòa Áo tại Việt Nam do Ngài Đại sứ đặc mệnh toàn quyền - Philipp Agathonos dẫn đầu, tham quan tòa nhà Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM ở số 123 Trương Định, phường Võ Thị Sáu, Quận 3

Trên tinh thần trao đổi cởi mở, thiện chí, hợp tác và hữu nghị giữa hai bên, đoàn công tác của Đại sứ Cộng hòa Áo tại Việt Nam do Ngài Đại sứ đặc mệnh toàn quyền - Philipp Agathonos dẫn đầu cùng Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đã thống nhất tiếp tục nghiên cứu để thúc đẩy quá trình hợp tác các mô hình khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo TP.HCM và Áo. Hai bên cũng sẽ phối hợp mời các đối tác của Áo sang TP.HCM tìm hiểu, hợp tác đầu tư trong lĩnh vực khoa học và công nghệ…  

Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ cũng cam kết tạo mọi điều kiện thuận lợi hoặc sẽ có những đề xuất, tham mưu với lãnh đạo Thành phố cho các doanh nghiệp hai địa phương đến tìm hiểu đầu tư trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Hai bên cũng rất mong muốn trong thời gian tới sẽ có những hợp tác mạnh mẽ hơn thông qua các dự án và hoạt động cụ thể.

Được biết, Ngài Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Áo tại Việt Nam - Philipp Agathonos là một chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực khoa học công nghệ, từng giữ nhiều vai trò quan trọng tại Liên minh châu Âu (EU) và chỉ đạo trường Đại học Quốc phòng và An ninh châu Âu (ESDC). Ngài Đại sứ cam kết thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác giữa Áo và Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực thương mại, giáo dục và khoa học công nghệ…

Nhật Linh (CESTI)

Tọa đàm được tổ chức với mong muốn tạo ra nền tảng vững chắc để Thành phố có thể triển khai các bước đi chiến lược tiếp theo. Với sự hỗ trợ của các chính sách ưu đãi, môi trường pháp lý linh hoạt, nguồn nhân lực chất lượng cao, cùng hạ tầng công nghệ hiện đại, TP.HCM hoàn toàn có thể phấn đấu trở thành một Trung tâm tài chính quốc tế hàng đầu trong khu vực.

Quang cảnh buổi Tọa đàm.

Sáng 15/1, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức Tọa đàm nhằm thảo luận và đưa ra những đề xuất xây dựng cơ chế đặc thù cho Trung tâm tài chính quốc tế (TTTCQT) tại Thành phố. Những ý tưởng và chiến lược được bàn luận tại Tọa đàm không chỉ giúp TP.HCM nâng cao vị thế trong khu vực mà còn mở ra cơ hội lớn cho nền kinh tế Việt Nam.

Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Việt Dũng - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cho biết, theo Thông báo số 47-TB/TW ngày 15/11/2024, Bộ Chính trị đã đồng ý chủ trương thành lập TTTCQT toàn diện tại TP.HCM và trung tâm tài chính khu vực tại thành phố Đà Nẵng. Theo ông Dũng, TP.HCM đang giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, đóng góp đáng kể vào tổng sản phẩm quốc nội (GDP), thu hút các nguồn đầu tư lớn từ trong và ngoài nước. Tuy nhiên, với bối cảnh cạnh tranh gay gắt từ nhiều TTTCQT trên thế giới, TP.HCM cần phát triển cơ chế đặc thù cho TTTCQT tại Thành phố, giúp Thành phố thật sự bước vào “kỷ nguyên vươn mình”, trở thành điểm đến hấp dẫn đối với các tổ chức tài chính quốc tế.

Ông Nguyễn Việt Dũng - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM phát biểu tại sự kiện.

Một trong những yếu tố quan trọng được nhấn mạnh tại Tọa đàm sáng 15/1 là môi trường pháp lý minh bạch và linh hoạt. Để thu hút các tổ chức tài chính quốc tế, TP.HCM phải xây dựng khung pháp lý rõ ràng, dễ hiểu; nhiều thủ tục pháp lý cần đơn giản hóa, giúp các tổ chức tài chính quốc tế không gặp phải rào cản về mặt quy định khi đầu tư vào TP.HCM; xây dựng cơ chế phải nổi bật quyền hạn của TTTCQT. Song song đó, các quy định về thuế, bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư, bảo đảm an toàn cho giao dịch tài chính phải được điều chỉnh, rạch ròi sao cho phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế.

Chính sách thuế là yếu tố không thể thiếu khi xây dựng một TTTCQT. Tại Tọa đàm, các chuyên gia cho rằng TP.HCM cần có chính sách thuế ưu đãi để thu hút tổ chức tài chính quốc tế. Điều này có thể bao gồm nhiều biện pháp giảm thuế hoặc miễn thuế trong khoảng thời gian phù hợp cho doanh nghiệp tài chính, công ty đầu tư nước ngoài, hoặc các công ty hoạt động trong lĩnh vực tài chính mới như công nghệ tài chính (Fintech), ngân hàng điện tử và blockchain. Một vấn đề nữa cũng được đề cập trong sự kiện là việc nên cho phép TTTCQT tại TP.HCM thu hút nguồn vốn Nhà nước, nguồn vốn xã hội hóa, các quỹ đầu tư nước ngoài… để có quỹ đầu tư mạo hiểm, nhằm biến sáng tạo thành thực tiễn cho lĩnh vực Fintech.

Ngoài ra, việc tạo dựng cơ chế giải quyết rủi ro nhanh chóng và hiệu quả cũng là một yêu cầu quan trọng khi xây dựng TTTCQT. Rủi ro trong lĩnh vực tài chính quốc tế là điều không thể tránh khỏi, và cơ chế giải quyết minh bạch sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan. Một số ý kiến cho rằng, TP.HCM có thể xây dựng một trung tâm giải quyết rủi ro tài chính quốc tế, giúp xử lý những vấn đề pháp lý nhanh chóng và công bằng, nâng cao độ tin cậy của Thành phố đối với nhà đầu tư quốc tế.

 Ông Trần Quý - Viện trưởng Viện Kinh tế số phát biểu tại sự kiện.

Mặt khác, các chuyên gia nhấn mạnh rằng, TP.HCM cần tập trung phát triển nguồn nhân lực trong nước có chất lượng cao. Điều này đòi hỏi TP.HCM cần hợp tác với những tổ chức giáo dục lớn trong và ngoài nước để đào tạo chuyên gia tài chính trình độ cao trong các lĩnh vực như quản trị tài chính, ngân hàng, đầu tư, chứng khoán và bảo hiểm. Thêm vào đó, TP.HCM cần xây dựng các cơ sở đào tạo chuyên sâu, cũng như trung tâm nghiên cứu về tài chính quốc tế, nhằm cung cấp cho thị trường lao động những chuyên gia có năng lực đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của các tổ chức tài chính quốc tế, kèm theo đó là ban hành các chính sách thu hút nhân tài nhằm tránh “chảy máu chất xám”.

Để đáp ứng các yêu cầu của nền tài chính quốc tế, TP.HCM cũng cần đặc biệt phát triển hạ tầng công nghệ hiện đại. Giới chuyên gia nhận định rằng, công nghệ thông tin và các nền tảng giao dịch tài chính điện tử sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển sản phẩm tài chính sáng tạo, từ ngân hàng điện tử, thanh toán quốc tế đến các công nghệ blockchain, hay AI trong tài chính. TP.HCM cần tạo ra một hệ sinh thái công nghệ hỗ trợ các giao dịch tài chính nhanh chóng, an toàn và hiệu quả. Cùng với đó, nền tảng tài chính số sẽ giúp TP.HCM dễ dàng kết nối với thị trường quốc tế, mở rộng khả năng hợp tác với các tổ chức tài chính lớn trên thế giới. Để làm được điều này, có ý kiến cho rằng, TP.HCM nên sớm đề xuất cơ chế tự chủ trong việc xây dựng Trung tâm dữ liệu cloud đặt tại Thành phố, đẩy nhanh quá trình phát triển hạ tầng công nghệ.

Sự kiện nhận được nhiều ý kiến phát biểu trực tiếp của các chuyên gia và khách mời.

Việc xây dựng cơ chế đặc thù cho TTTCQT tại TP.HCM sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cả TP.HCM và nền kinh tế Việt Nam. Cụ thể, cơ chế thuế ưu đãi và môi trường pháp lý thuận lợi sẽ giúp TP.HCM trở thành điểm đến hấp dẫn đối với các tổ chức tài chính quốc tế, từ đó thu hút nguồn vốn lớn vào Việt Nam; giúp TP.HCM trở thành một TTTCQT, nâng cao uy tín của Việt Nam trên bản đồ tài chính toàn cầu; thúc đẩy sự phát triển của các ngành dịch vụ tài chính như ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm và Fintech, tạo ra cơ hội phát triển cho các doanh nghiệp trong nước; tạo cầu nối giữa các tổ chức tài chính quốc tế và doanh nghiệp Việt Nam, mở ra nhiều cơ hội hợp tác phát triển trong nền kinh tế toàn cầu.

Tuy nhiên, công cuộc này sẽ gặp không ít thách thức. Các chuyên gia cảnh báo rằng Thành phố sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các trung tâm tài chính lớn trong khu vực như Singapore, Hong Kong, Thượng Hải…

Qua những chia sẻ tại sự kiện, các đại biểu, chuyên gia, nhà nghiên cứu, khách mời cũng đưa ra nhiều ý kiến đóng góp phục vụ việc vận hành TTTCQT sắp tới, tập trung một số điểm chính như: cần phát triển chiến lược dài hạn với các chính sách đột phá về thuế và hạ tầng công nghệ, đồng thời đẩy mạnh công tác quảng bá quốc tế để thu hút những nhà đầu tư tài chính lớn. Đặc biệt, TP.HCM cũng cần xây dựng mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với các tổ chức tài chính quốc tế, học hỏi từ những trung tâm tài chính điển hình và đẩy mạnh việc cải cách hệ thống pháp lý, giúp Thành phố ngày càng hấp dẫn hơn đối với nhà đầu tư…

Đại diện Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM bày tỏ, qua Tọa đàm lần này, các đề xuất có giá trị đưa ra trong buổi trao đổi sẽ là cơ sở để lãnh đạo các sở, ban, ngành liên quan hoàn thiện chiến lược, chọn lựa được nhiều giải pháp hiệu quả phục vụ công tác vận hành TTTCQT toàn diện tại TP.HCM thời gian tới, nhằm giúp Thành phố tiến nhanh trên con đường phát triển và hội nhập thế giới.

Minh Nhã (CESTI)

Nghị quyết 57-NQ/TW được Bộ Chính trị ban hành ngày 22/12/2024, nhấn mạnh phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang là yếu tố quyết định phát triển của các quốc gia; là điều kiện tiên quyết, thời cơ tốt nhất để nước ta phát triển giàu mạnh, hùng cường trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Ngày 13/1/2025, tại Hội trường Diên Hồng – Nhà Quốc hội, Ban Bí thư Trung ương Đảng tổ chức Hội nghị toàn quốc về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức Hội nghị trực tuyến quán triệt Nghị quyết 57-NQ/TW tại Hội trường Sở.

Hội nghị nhằm đánh giá tình hình thực hiện các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về phát triển khoa học, công nghệ, quán triệt, triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang là yếu tố quyết định phát triển của các quốc gia; là điều kiện tiên quyết, thời cơ tốt nhất để nước ta phát triển giàu mạnh, hùng cường trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của Dân tộc. Bộ Chính trị khẳng định, đất nước ta đang đứng trước yêu cầu cần có chủ trương, quyết sách mạnh mẽ, mang tính chiến lược và cách mạng để tạo xung lực mới, đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, để đưa đất nước phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên giàu mạnh, hùng cường, thực hiện thắng lợi mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao, đến năm 2045, trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Chính vì vậy, một trong những quan điểm chỉ đạo là phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính để phát triển nhanh lực lượng sản xuất hiện đại, hoàn thiện quan hệ sản xuất, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội, ngăn chặn nguy cơ tụt hậu, đưa đất nước phát triển bứt phá, giàu mạnh trong kỷ nguyên mới.

Nghị quyết 57-NQ/TW đặt ra các nhiệm vụ, giải pháp gồm:

     1. Nâng cao nhận thức, đột phá về đổi mới tư duy, xác định quyết tâm chính trị mạnh mẽ, quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo, tạo xung lực mới, khí thế mới trong toàn xã hội về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia

     2. Khẩn trương, quyết liệt hoàn thiện thể chế; xoá bỏ mọi tư tưởng, quan niệm, rào cản đang cản trở sự phát triển; đưa thể chế thành một lợi thế cạnh tranh trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

     3. Tăng cường đầu tư, hoàn thiện hạ tầng cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

     4. Phát triển, trọng dụng nhân lực chất lượng cao, nhân tài đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

     5. Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo trong hoạt động của các cơ quan trong hệ thống chính trị; nâng cao hiệu quả quản trị quốc gia, hiệu lực quản lý nhà nước trên các lĩnh vực, bảo đảm quốc phòng và an ninh.

     6. Thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong doanh nghiệp.

     7. Tăng cường hợp tác quốc tế trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Nghị quyết 57-NQ/TW đánh dấu bước đột phá về tư duy của Đảng trong việc tìm hướng phát triển cho đất nước. Nghị quyết thực sự là lời hiệu triệu, là mệnh lệnh đối với toàn thể đội ngũ trí thức, nhà khoa học trong nước và người Việt Nam ở nước ngoài, cũng như mọi tầng lớp nhân dân tham gia nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ mới, chuyển đổi số nhằm phát triển lực lượng sản xuất, hoàn thiện quan hệ sản xuất, nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh quốc gia, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Lần này, Tổng Bí thư trực tiếp làm Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Điều này khẳng định quyết tâm cao nhất của Đảng, Nhà nước ta trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.

Xem toàn văn Nghị quyết 57-NQ/TW: https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/toan-van-nghi-quyet-ve-dot-pha-phat-trien-khoa-hoc-cong-nghe-doi-moi-sang-tao-va-chuyen-doi-so-quoc-gia-119241224180048642.htm.

Hoàng Kim (CESTI)

Nhóm nghiên cứu thuộc Viện Di truyền Y học đã xây dựng và làm chủ công cụ thu thập gia sử sức khỏe được chuẩn hóa, có chất lượng, bước đầu triển khai sử dụng trong việc chăm sóc sức khoẻ và phòng ngừa bệnh tật cho người dân.

Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM vừa tổ chức Hội đồng tư vấn nghiệm thu nhiệm vụ khoa học và công nghệ "Nghiên cứu xác lập mô hình và xây dựng các công cụ hỗ trợ thu thập và sử dựng gia sử sức khoẻ dựa vào cộng đồng" do Viện Di truyền Y học chủ trì thực hiện.

Hội đồng tư vấn nghiệm thu nhiệm vụ do Sở KH&CN TP.HCM tổ chức chiều ngày 30/12/2024

Báo cáo tại buổi nghiệm thu, ThS. BS. Tăng Hùng Sang (chủ nhiệm nhiệm vụ) cho biết, nghiên cứu này xuất phát từ nhu cầu phát triển gia sử sức khỏe (GSSK) trong dự phòng, chẩn đoán sớm các bệnh di truyền, là bước chuẩn bị cho nền y học chính xác dựa trên hệ gen học; nhằm xây dựng công cụ GSSK dựa vào gia đình và thiết lập các công cụ lượng giá, phân tầng nguy cơ bệnh tật của gia đình. Nhóm nghiên cứu tập trung vào 6 mục tiêu chính: (1) Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng và khả năng thực hành GSSK cho các bác sĩ gia đình; (2) Phổ cập kiến thức và khả năng làm GSSK cho người đại diện gia đình; (3) Xây dựng các hướng dẫn (guidelines) kỹ thuật làm và sử dụng GSSK trong lượng giá nguy cơ bệnh tật đối với một số bệnh (ung thư, tim mạch, đái tháo đường, Alzheimer); (4) Thu thập được 1500 GSSK có chất lượng theo các chuẩn được xác lập; (5) Tư vấn di truyền cho 1500 gia đình có GSSK đạt chất lượng nhằm đáp ứng nhu cầu của gia đình và kiểm tra chất lượng; (6) Xây dựng dự thảo "Sáng kiến GSSK Việt Nam đến 2030".

ThS. BS. Tăng Hùng Sang (chủ nhiệm nhiệm vụ) trình bày báo cáo tại buổi nghiệm thu

Theo BS. Sang, GSSK là một tập hợp các thông tin cả về sức khỏe, bệnh tật, lẫn các yếu tố liên quan của mọi thành viên trong gia đình với ít nhất 3 thế hệ liên tục và thường được biểu diễn bằng cây gia hệ. Ngày nay, GSSK đóng vai trò quan trọng trong thực hành lâm sàng, đặc biệt là đối với việc thăm khám và tư vấn di truyền: công cụ chia sẻ thông tin gia sử sức khỏe với bác sĩ, lượng giá nguy cơ di truyền, chăm sóc dự phòng, điều trị cá nhân hóa, tư liệu cho nghiên cứu sức khỏe cộng đồng. Mặc dù còn một số hạn chế nhưng GSSK đã được thực hành rộng rãi ở nhiều nước, đang có nhiều nghiên cứu mới làm cho GSSK ngày càng được phổ biến với giá trị thực hành cao. Nhiều công cụ mới cũng được xây dựng, đặc biệt là những công cụ dựa trên các trang web.

Với 6 mục tiêu của nhiệm vụ nêu trên, nhóm nghiên cứu đã tiến hành nhiều nội dung như triển khai làm và sử dụng GSSK dựa vào cộng đồng; biên soạn tài liệu phục vụ làm GSSK; huấn luyện và phổ cập về thẩm định chất lượng GSSK, lượng giá nguy cơ, tư vấn di truyền trước xét nghiệm di truyền, thực hành GSSK; xây dựng công cụ GSSK và cây gia hệ; xây dựng và ứng dụng công cụ lượng giá nguy cơ 5 bệnh ung thư; xây dựng công cụ hỗ trợ thực hành GSSK online và ứng dụng; tư vấn di truyền cho những gia đình có nhu cầu trong số 1500 GSSK được chấp nhận; khảo sát KAP (kiến thức, thái độ và hành vi) của các nhà di truyền, bác sĩ gia đình, quản lý y tế về thực hành GSSK; đề xuất "Sáng kiến GSSK Việt Nam đến năm 2030" để tiếp tục nghiên cứu, ứng dụng và thực hành GSSK nhằm tối đa hoá giá trị của GSSK trong chăm sóc sức khoẻ và phòng ngừa bệnh tật cho người dân.

Kết quả, đã biên soạn tài liệu phát tay cho bác sĩ "Gia sử sức khỏe: công cụ phòng bệnh và nâng cao sức khỏe" và tài liệu "Gia sử sức khỏe cho mọi người" dành cho huấn luyện cộng đồng, được thẩm định chuyên gia đạt chất lượng. Qua đó, triển khai tập huấn và truyền thông về thực hành GSSK cho 900 sinh viên (các trường Đại học Y Dược, Đại học Khoa học Sức khỏe) và 345 bác sĩ gia đình, bác sĩ tuyến cơ sở; in và phát hành tài liệu nhằm phổ cập cộng đồng về tầm quan trọng của GSSK.

Kết quả đề tài cũng xây dựng và ứng dụng thí điểm một số kỹ thuật, công cụ thu thập GSSK như phần mềm vẽ cây gia hệ FAME, bộ tiêu chí chất lượng GSSK/cây gia hệ, công cụ lượng giá nguy cơ cho 5 bệnh ung thư phổ biến (ung thư vú, đại trực tràng, buồng trứng, nội mạc tử cung và ung thư tiền liệt tuyến).

GSSK/cây gia hệ được vẽ dựa trên công cụ FAME

Phần mềm FAME đáp ứng đủ các chức năng, hiệu suất và bảo mật cần thiết để người dùng làm GSSK trực tuyến; các bước thu thập GSSK trực tuyến tin cậy, dễ sử dụng, giúp phác thảo cây phả hệ của gia đình, dự đoán nguy cơ 5 bệnh ung thư phổ biến. Nếu có nguy cơ gia tăng mắc bệnh nào đó, người thu thập có thể gửi/in GSSK của gia đình đến bác sĩ/tư vấn di truyền để phân tích và tư vấn các bước xử trí. Công cụ lượng giá nguy cơ mắc ung thư dựa vào GSSK đã được thẩm định chuyên gia đạt yêu cầu, có thể sử dụng ngay để lượng giá nguy cơ mắc 5 bệnh ung thư phổ biến, với 3 nhóm nguy cơ cao, nguy cơ trung bình và nguy cơ thấp. Bộ tiêu chí chất lượng GSSK được xây dựng với 14 tiêu chí đảm bảo chất lượng GSSK (ở các nhóm nội dung thông tin đầy đủ, rõ ràng, chính xác, cây gia hệ, được cập nhật định kỳ), có thể sử dụng ngay vào việc phân loại, lựa chọn các GSSK đạt chất lượng.

Triển khai thí điểm các công cụ này, nhóm nghiên cứu đã vận động làm GSSK và thu thập 2044 GSSK, trong đó có 1660 GSSK đạt chất lượng theo bộ tiêu chí đã xây dựng, 1113 GSSK trực tuyến (thu thập qua phần mềm FAME) được áp dụng công cụ lượng giá phân tầng nguy cơ mắc 5 bệnh ung thư phổ biến.

Theo nhóm nghiên cứu, qua 1660 GSSK thu thập đạt tiêu chuẩn (vượt chỉ tiêu của đề tài là 1500 GSSK) có thể thấy, GSSK có tầm quan trọng đặc biệt vì đó là xét nghiệm di truyền đầu tiên, trước khi chuyển sang các giai đoạn thăm khám và các xét nghiệm tiếp theo. Việc tư vấn di truyền cho gia đình sẽ được triển khai theo hướng hiệu quả hơn, chú trọng đến việc xây dựng GSSK và lượng giá nguy cơ trước xét nghiệm và lượng giá nguy cơ sau xét nghiệm. Để thực hiện GSSK/cây gia hệ một cách thuận lợi và chính xác, phải đổi mới cách làm và cách sử dụng GSSK/cây gia hệ. Điểm mạnh của đề tài này là lần đầu tiên, một công cụ thu thập GSSK trực tuyến được xây dựng, thẩm định và triển khai thí điểm tại Việt Nam. Đây là một bước tiến vững chắc trong việc trao quyền cho người dân và cộng đồng làm GSSK, giúp triển khai áp dụng GSSK vào chăm sóc sức khỏe ban đầu, mở ra hướng nghiên cứu mới trong lĩnh vực y học hệ gen, từng bước đưa GSSK vào thực hành rộng rãi, mang lại các giá trị về lâm sàng, y tế công cộng, dự phòng bệnh tật và chẩn đoán sớm.

Lam Vân (CESTI)

Việc ứng dụng rung siêu âm trong quá trình hàn thép để cải thiện chất lượng mối hàn đã được nghiên cứu và triển khai trên thế giới từ những năm 2000. Tuy nhiên, tại Việt Nam, việc áp dụng rung siêu âm trong hàn ống chịu áp lực vẫn là một lĩnh vực mới mẻ. Hiện tại, chưa có đơn vị nghiên cứu lý thuyết về quá trình hàn thép ống áp lực với rung siêu âm, và các thiết bị hàn MIG-MAG tích hợp rung siêu âm cũng chưa có mặt trên thị trường. Hàn ống, một kỹ thuật hàn khó nhưng phổ biến trong các ngành công nghiệp như dầu khí, hóa chất, đòi hỏi chất lượng mối hàn cao. Do đó, nhóm nghiên cứu của Công ty TNHH Thiết bị siêu âm Việt Nam do ThS Chung Trần Thế Vinh làm chủ nhiệm đã thực hiện nghiên cứu công nghệ rung siêu âm trong quá trình hàn MIG-MAG với vật liệu thép ống áp lực là một hướng nghiên cứu mới, rất triển vọng trong ngành hàn ở nước ta hiện nay.

Hợp tác và ứng dụng thực tiễn: Đẩy mạnh chuyển giao công nghệ

Các doanh nghiệp sản xuất máy hàn MIG-MAG hiện nay đã đạt được nhiều tiến bộ, tạo ra sản phẩm hàn chất lượng tốt. Công nghệ truyền thống vẫn còn một số hạn chế trong việc kiểm soát tổ chức tế vi và nâng cao các tính chất cơ học của mối hàn. Việc tích hợp hỗ trợ rung siêu âm trong hàn không chỉ là giải pháp hiệu quả mà còn giúp mối hàn đạt chất lượng tương đương hoặc cao hơn vật liệu ban đầu với chi phí đầu tư thấp.

Nhóm nghiên cứu hiện đang hợp tác với công ty TNHH SX-TM PhaNa – một đơn vị sản xuất thiết bị y tế phục hồi chức năng – để áp dụng giải pháp này. Với định hướng cải tiến quy trình công nghệ mà không đòi hỏi đầu tư lớn, công nghệ hàn rung siêu âm đáp ứng tốt các yêu cầu của doanh nghiệp và có thể được triển khai ngay với một số điều chỉnh nhỏ. Giải pháp này kỳ vọng nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe nhất, đồng thời mở ra cơ hội lớn trong việc chuyển giao công nghệ và cải tiến dây chuyền sản xuất truyền thống.

Hình 1. Sơ đồ nguyên lý 3D

Hình 2. Sơ đồ kết cấu

1-Động cơ; 2- Khuôn siêu âm; 3- Bàn trượt; 4- Khuôn siêu âm; 5- Khối V chặn; 6- Cụm chi tiết kẹp chặt; 7-Mỏ hàn; 8- Chi tiết điều chỉnh lực của khối V; 9- Phôi hàn; 10- Xylanh; 11- Cụm trục con lăn dẫn động phôi; 12- Biến tần; 13- Nguồn siêu âm

Kết quả mang tính bức phá

Dự án đã đạt được nhiều sản phẩm khoa học và công nghệ quan trọng. Trong đó, nổi bật là các mẫu hàn thép ống đúc DN25 và DN65, với cơ tính tăng 5%, đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn kỹ thuật, cùng hệ thống hàn MIG-MAG tích hợp rung siêu âm hoạt động ở công suất 2kW và tần số 20kHz. Dự án cũng hoàn thành bản vẽ thiết kế chi tiết hệ thống, tập thuyết minh quy trình công nghệ, và bảng số liệu thực nghiệm với đầy đủ kết quả phân tích.

Hình 3. Khuôn siêu âm với tần số 20kHz

Hình 4. Sơ đồ động hệ thống

Về công bố khoa học, nhiệm vụ đã xuất bản một bài báo trên tạp chí khoa học trong nước và nhận chấp thuận cho hai bài báo tại hội nghị quốc tế MAMM2024. Về đào tạo, dự án hỗ trợ bảo vệ thành công 02 sinh viên ngành Kỹ thuật Cơ khí và 01 nghiên cứu sinh Tiến sĩ. Đồng thời, giải pháp hữu ích liên quan đến thiết bị hàn MIG-MAG có hỗ trợ rung siêu âm đã được chấp nhận đơn hợp lệ bởi Cục Sở hữu trí tuệ. Những thành tựu này không chỉ khẳng định giá trị khoa học mà còn mở ra cơ hội ứng dụng thực tiễn, góp phần phát triển lĩnh vực hàn kim loại tại Việt Nam.

Nghiên cứu về công nghệ rung siêu âm trong hàn MIG-MAG mang đến tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong thí nghiệm khoa học và nghiên cứu chuyên sâu, đồng thời trở thành nguồn tư liệu quý giá cho các luận văn của sinh viên và học viên cao học. Thiết bị và công nghệ này không chỉ mở ra cơ hội phát triển trong nước mà còn đặt nền tảng cho các ứng dụng thực tiễn, đặc biệt là trong nghiên cứu tổ chức tế vi và cơ tính mối hàn. Thành quả này không chỉ thúc đẩy lĩnh vực khoa học công nghệ mà còn góp phần đào tạo đội ngũ kỹ sư chuyên sâu, đáp ứng nhu cầu cấp thiết của ngành công nghiệp hiện đại.

Hình 5. Mô hình thí nghiệm

Công nghệ rung siêu âm trong quá trình hàn MIG-MAG là giải pháp tiên tiến, mang lại chất lượng mối hàn vượt trội mà không cần sử dụng hóa chất phụ gia, giúp bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng. Khi được áp dụng thực tiễn, công nghệ này tạo ra bước tiến mới trong sản xuất công nghiệp, đặc biệt là đối với các sản phẩm yêu cầu độ bền và tính an toàn cao như bồn chứa áp lực, bình khí nén hay phụ kiện trong ngành đóng tàu và ô tô. Không chỉ cải thiện tổ chức tế vi và cơ tính mối hàn, công nghệ này còn đảm bảo hiệu suất sản xuất ổn định, góp phần xây dựng ngành công nghiệp hiện đại, thân thiện với môi trường, phù hợp xu hướng phát triển bền vững trong tương lai.

Ứng dụng và phát triển công nghệ rung siêu âm trong hàn MIG-MAG cho ống áp lực: Tiềm năng và quy mô áp dụng

Kết quả của nghiên cứu về công nghệ rung siêu âm hỗ trợ trong quá trình hàn MIG-MAG có thể được ứng dụng và phát triển trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu khoa học, đặc biệt là trong các thí nghiệm và luận văn của sinh viên, học viên cao học, và nghiên cứu sinh. Điều này không chỉ đóng góp vào việc đào tạo các kỹ sư chuyên ngành hàn kim loại và hợp kim mà còn tạo cơ hội cho những nghiên cứu chuyên sâu hơn về công nghệ và thiết bị siêu âm trong hàn tại Việt Nam.

Nghiên cứu quá trình hàn MIG-MAG dưới tác động rung siêu âm trên thép cacbon thấp là nền tảng để nhóm nghiên cứu tiếp tục triển khai các công nghệ hàn khác, nhằm mở rộng ứng dụng trong các chi tiết và kết cấu kim loại khác. Thép cacbon thấp được chọn vì đây là vật liệu phổ biến, dễ hàn và đã được nghiên cứu rộng rãi, đặc biệt trong công nghệ hàn MIG-MAG cho ống áp lực. Việc áp dụng rung siêu âm trong quá trình hàn MIG-MAG ống áp lực sẽ cải thiện chất lượng mối hàn, mang lại nhiều ưu điểm, đồng thời giảm chi phí đầu tư. Công nghệ này hứa hẹn tạo ra sản phẩm hàn chất lượng cao và cạnh tranh với các phương pháp hàn truyền thống, phù hợp với sản lượng thấp và trung bình.

Ngoài ra, việc hoàn thiện quy trình công nghệ ứng dụng siêu âm trong hàn MIG-MAG sẽ đóng góp vào các nghiên cứu chuyên sâu về các phương pháp cải thiện chất lượng mối hàn, đặc biệt khi hàn các vật liệu khác. Rung siêu âm là công nghệ phụ trợ sạch, không sử dụng hóa chất công nghiệp, giúp cải tiến chất lượng mối hàn mà vẫn bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng. Thành công của nghiên cứu có thể đưa vào sản xuất thực tế, đặc biệt trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm hàn cho các chi tiết trong ngành công nghiệp đóng tàu, ô tô, phụ kiện máy bay, và các bộ phận điều khiển.

Hệ thống hàn MIG-MAG hỗ trợ siêu âm cho thép ống chịu áp lực sẽ được thiết kế và chế tạo với quy mô phòng thí nghiệm. Mặc dù việc chuyển giao công nghệ này vào sản xuất thực tế là một quá trình lâu dài và phức tạp, hệ thống bước đầu đã có thể vận hành hiệu quả, mang lại mối hàn có chất lượng vượt trội so với hàn MIG-MAG truyền thống. Hệ thống cũng có thể được điều chỉnh để hàn các mẫu thử và chi tiết cơ khí kích thước nhỏ phục vụ cho các máy móc thông dụng.

Phương pháp chuyển giao công nghệ sẽ bao gồm đào tạo kỹ sư và kỹ thuật viên về cách vận hành và cải tiến quy trình công nghệ hàn hỗ trợ siêu âm. Hướng dẫn sẽ tập trung vào việc thay đổi thiết kế hàn và điều chỉnh công suất máy để phù hợp với sản xuất thực tế. Ngoài ra, công nghệ rung siêu âm trong quá trình hàn cũng có thể ứng dụng trong việc cải tiến dây chuyền sản xuất thiết bị y tế, giúp tăng chất lượng sản phẩm, giảm phế phẩm, và nâng cao hiệu quả kinh tế. Công ty TNHH SX-TM PhaNa, một đơn vị sản xuất thiết bị y tế với sản lượng hàng năm lớn, hoàn toàn có thể áp dụng công nghệ này để cải tiến quy trình hàn hiện tại. Kết quả nghiên cứu này sẽ được công bố trên các tạp chí khoa học trong nước và quốc tế, tạo tiền đề cho các ứng dụng tiếp theo trong ngành công nghiệp và nghiên cứu hàn tại Việt Nam.