Bệnh tim mạch là mối đe dọa lớn với sức khỏe cộng đồng toàn cầu, gây khoảng 17,9 triệu ca tử vong mỗi năm, chiếm 31% tổng số ca tử vong, theo WHO. Tại Việt Nam, bệnh tim mạch là nguyên nhân tử vong hàng đầu với 200.000 ca mỗi năm, vượt ung thư. Nhiều trường hợp tử vong do không được phát hiện, điều trị kịp thời. Tỷ lệ huyết áp cao – yếu tố nguy cơ chính – tăng đáng kể trong 40 năm qua, số ca can thiệp tim mạch cũng tăng gấp 10 lần trong một thập kỷ. Nhóm nghiên cứu Trường Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh  và Bệnh viện Thống Nhất đang phát triển hệ thống giúp giảm tải bệnh viện, hỗ trợ chẩn đoán chính xác. Công nghệ photoplethysmographic (PPG), sử dụng thiết bị nhỏ gọn như đồng hồ, nhẫn, hứa hẹn giúp đo lưu thông máu, ước tính huyết áp, dự đoán sớm bệnh tim mạch, đột quỵ, xây dựng bộ dữ liệu PPG cho người Việt.

Thực trạng bệnh tăng huyết áp và rối loạn nhịp tim tại Việt Nam

Do lối sống thiếu vận động, chế độ ăn uống không hợp lý, sử dụng thuốc lá, bia rượu, và sự thay đổi trong xã hội, kinh tế, văn hóa. Những yếu tố này góp phần làm gia tăng bệnh tim mạch, đặc biệt khi việc theo dõi sức khỏe và thăm khám định kỳ trở nên khó khăn tại Việt Nam. "Tình hình tăng huyết áp và rối loạn nhịp tim tại Việt Nam đang ở mức báo động. Các bệnh lý này không chỉ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm mà còn ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống và nền kinh tế.

Không chỉ vậy, xu hướng trẻ hóa của bệnh tim mạch đang dấy lên hồi chuông cảnh báo, khi nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não – những căn bệnh từng được xem là "đặc quyền" của người cao tuổi – ngày càng phổ biến ở người dưới 40 tuổi. Thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh, áp lực công việc và lối sống ít vận động là những nguyên nhân chính làm gia tăng tình trạng này. Nếu không có biện pháp phòng ngừa hiệu quả, gánh nặng y tế từ bệnh tim mạch sẽ ngày càng trầm trọng.

Để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình, mỗi người cần chủ động thay đổi lối sống, khám sức khỏe định kỳ và tuân thủ phác đồ điều trị. Đồng thời, cần có sự chung tay của cộng đồng và các cơ quan chức năng để nâng cao nhận thức và cung cấp các dịch vụ y tế chất lượng. Vì vậy, nhu cầu cần một thiết bị có thể chẩn đoán tại nhà và hỗ trợ nhân viên y tế phát hiện bệnh sớm về tim mạch và tăng huyết áp. Nhóm nghiên cứu trường Đại học Bách khoa cùng với bệnh viện Thống nhất đã sử dụng công nghệ photoplethysmographic (PPG) và AI để có thể xác định bệnh tăng huyết áp và rối loạn nhịp tim. Ưu điểm của thiết bị là nhỏ gọn và không xâm lấn khi chẩn đoán, đồng thời cách sử dụng cũng rất đơn giản nhưng lại cho kết quả tốt ở nhiều trường hợp.

Hình ảnh người dân đến khám và lấy mẫu tại Bệnh Viện

Nghiên cứu này đã tập trung vào việc phát triển các thuật toán AI để trích xuất thông tin sức khỏe từ tín hiệu PPG. Bằng cách tận dụng sức mạnh của học sâu, nhóm nghiên cứu đã xây dựng các mô hình dự đoán chính xác huyết áp tâm thu và tâm trương từ tín hiệu PPG. Nâng cao độ chính xác bằng cách cải tiến mạng nơ-ron ConvNext, tập trung vào việc khai thác mối quan hệ thời gian giữa các điểm dữ liệu trong tín hiệu PPG.

Ngoài ra nhóm cũng đã phát triển các thuật toán để phát hiện sớm tình trạng tăng huyết áp và rối loạn nhịp tim. Bằng cách chuyển đổi tín hiệu PPG thành phổ tần số thời gian qua đó đã có thể xác định các đặc trưng đặc trưng của các bệnh lý này. Các mô hình học sâu như CNN và CNN-TSTM đã được huấn luyện trên cơ sở dữ liệu lớn để phân loại các mẫu tín hiệu một cách chính xác.

Đánh giá hiệu quả của thuật toán bằng cách xây dựng một hệ thống đo lường bao gồm các thiết bị y tế như OMRON HEM-7121, ECG300G và Beurer PO80. Kết quả nghiên cứu cho thấy các thuật toán đã đạt được độ chính xác cao trong việc dự đoán huyết áp và phát hiện các bất thường trong nhịp tim.

Bên cạnh việc phát triển các thuật toán và thiết bị cũng đã xây dựng một bộ dữ liệu PPG lớn, bao gồm hơn 1823 mẫu từ nhiều đối tượng khác nhau. Bộ dữ liệu này sẽ là nền tảng quan trọng cho các nghiên cứu tiếp theo trong lĩnh vực này.

Các kết quả nghiên cứu đã được công bố trên các tạp chí khoa học uy tín và trình bày tại các hội thảo quốc tế. Ngoài ra kết quả nghiên cứu cũng đã được đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ, góp phần khẳng định vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực nghiên cứu và ứng dụng công nghệ AI trong y tế. Bằng sáng chế đã được Cục Sở hữu trí tuệ chấp nhận đơn hợp lệ với số đơn 1-2024-01614 và số quyết định 7O917/QĐ-SHTT vào tháng 6/2024. Nghiên cứu đã hoàn thành mục tiêu đào tạo 01 Thạc sĩ vào ngày 07/07/2023.

Thực hiện lấy mẫu người dân

Hiệu quả về khoa học và công nghệ: Đề tài gồm có các nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo để nhận dạng các vấn đề về huyết áp và rối loạn nhịp tim, tất cả quá trình thực hiện do trường Đại học Bách khoa – Đại học Quốc Gia Thành phố Hồ Chí Minh và Bệnh viện Thống Nhất thực hiện nên đã làm chủ được công nghệ và dữ liệu về con người Việt nam. Từ đó sẽ giúp cho việc phát triển về công nghệ nhận dạng các vấn đề về huyết áp và nhịp tim một cách nhanh chóng và đơn giản hơn. Việc thực hiện đo các chỉ số huyết áp và nhịp tim có thế chỉ do người bệnh tự thực hiện và gửi đến bệnh viện.

Hiệu quả về Kinh tế - Xã hội: Đề tài sau khi được đưa vào sử dụng có thể giải quyết rất lớn cho khâu khám và sàng lọc, có thể nhận dạng một số bệnh nhịp tim và huyết áp sau đó gửi cho Bác sỹ chuyên khoa kiểm tra để lên phương án. Nghiên cứu này cũng có thể áp dụng cho việc theo dõi bệnh tại nhà, khuyến cáo người bệnh nên đi khám bệnh hoặc kết nối với bệnh viện và trực tiếp đến Bác sỹ để có thể có các yêu cầu về thực hiện các biện pháp y tế cấp thiết cho những bệnh nhân lớn tuổi. Đề tài này cũng sẽ là tiền đề cho các xác định bệnh từ xa cũng như giảm tải cho việc xét nghiệm tại các bệnh viện của Thành phố Hồ Chí Minh.

Thực hiện thu thập và phân tích dữ liệu tín hiệu Photoplethysmography

Nhóm nghiên cứu đã hoàn thành thu thập và phân tích dữ liệu tín hiệu Photoplethysmography (PPG) kết hợp huyết áp từ người bệnh và người bình thường, tạo cơ sở dữ liệu phục vụ huấn luyện mạng AI. Mô hình AI phát triển có khả năng nhận dạng nguy cơ huyết áp và tính giá trị huyết áp theo tiêu chuẩn BHS, đồng thời chẩn đoán nhịp tim và rối loạn nhịp tim. Dựa vào dữ liệu người Việt Nam, mô hình hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi sức khỏe tim mạch, cải thiện quản lý bệnh và mở ra cơ hội theo dõi sức khỏe từ xa.

Đề tài đã tạo ra cơ sở dữ liệu quan trọng về người Việt Nam, giúp nghiên cứu và phát triển trong lĩnh vực chẩn đoán bệnh. Nhóm nghiên cứu đề xuất với Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM kiến nghị như sau:

Thực hiện mở rộng cơ sở dữ liệu để đại diện cho đa dạng chủng tộc và cơ địa người Việt. Thu thập thêm thông tin về các bệnh từ người bệnh để phục vụ cho chẩn đoán AI. Tiếp tục nghiên cứu các bệnh có thể chẩn đoán qua cảm biến PPG. Đẩy mạnh thương mại hóa nghiên cứu để thu hút doanh nghiệp tham gia và hỗ trợ nghiên cứu thêm các bệnh khác để cải thiện khả năng khám chữa bệnh từ xa, đặc biệt cho người cao tuổi.

Nhận thức được tầm quan trọng của giáo dục STEM trong việc triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, nghiên cứu để nâng cao nhận thức cho giáo viên tương lai về giáo dục STEM, cũng như trang bị kiến thức, kỹ năng liên quan đến giáp dục STEM để thực hiện thành công trong nhà trường là vô cùng quan trọng. Vì thế đề tài: “Phát triển giáo dục STEM cho sinh viên Sư Phạm từ kinh nghiệm của Đài Loan trong bối cảnh triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở Thành phố Hồ Chí Minh” do GS.TS Huỳnh Văn Sơn – Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh tiến hành nghiên cứu. Tiên phong trong việc đưa giáo dục STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học) trở thành một nội dung trọng tâm, nhằm đáp ứng yêu cầu của thời đại công nghiệp 4.0 và xu hướng giáo dục toàn cầu. Đây là nỗ lực chiến lược để chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao, với những kết quả nổi bật và những định hướng rõ ràng cho tương lai.  

Tầm quan trọng của giáo dục STEM trong bối cảnh hiện nay

Giáo dục STEM là “công cụ” đào tạo thế hệ công dân mới với năng lực thích ứng cao trong môi trường kinh tế - xã hội thay đổi nhanh chóng. Tại Thành phố Hồ Chí Minh, STEM đã được triển khai mạnh mẽ trong chương trình giáo dục phổ thông mới (2018), hướng tới phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Giáo dục STEM đã chứng minh được tầm quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển công nghiệp và nâng cao vị thế quốc gia. Tại Hoa Kỳ, STEM đóng góp từ 50%-85% tăng trưởng GDP trong 50 năm qua. Các báo cáo năm 2010 chỉ rõ Hoa Kỳ đứng thứ 6 về khả năng cạnh tranh dựa trên đổi mới, minh chứng cho tác động to lớn của STEM trong chiến lược quốc gia. Cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đã tăng cường nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao. STEM trở thành phương pháp giải quyết vấn đề nâng cao chất lượng đào tạo, đảm bảo khả năng cạnh tranh trong bối cảnh thế giới thay đổi nhanh chóng.

Giáo dục STEM đang trở thành trọng tâm phát triển toàn cầu, với sự đầu tư mạnh mẽ từ các quốc gia để thúc đẩy đổi mới và phát triển bền vững. Tại Hoa Kỳ, kế hoạch chiến lược STEM 2018 đã mở ra cơ hội giáo dục chất lượng cho mọi cấp học. Ở Mỹ Latinh, Brazil tập trung nâng cao giáo dục phổ thông, trong khi Argentina và Nam Phi chú trọng nghiên cứu công nghệ sinh học, y tế và đổi mới xã hội. Tại châu Âu, Anh, Đức, và các quốc gia khác ưu tiên STEM qua các chính sách dài hạn, với Đức dẫn đầu về số lượng sinh viên theo học ngành này. Ở châu Á, Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản, và Đài Loan đều áp dụng các chương trình giáo dục STEM phù hợp với bối cảnh quốc gia, nhấn mạnh sự tích hợp liên ngành, thực hành, và sáng tạo. Sự phát triển giáo dục STEM không chỉ đáp ứng nhu cầu kinh tế mà còn định hình một tương lai bền vững và đổi mới. STEM đóng vai trò then chót trong việc đảm bảo nguồn nhân lực cho sự phát triển kinh tế và công nghệ. Các quốc gia đang vận dụng STEM như một chiến lược lâu dài, góp phần tăng cường năng lực cạnh tranh và đối mới cho thế hệ tương lai.

Nhận thức được tầm quan trọng của giáo dục STEM trong xu thế phát triển chung, Việt Nam đã triển khai nhiều chính sách và hoạt động nhằm thúc đẩy giáo dục STEM ở các cấp học. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 16/CT-TTg năm 2017 để tăng cường năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, tích hợp nội dung STEM vào giáo dục phổ thông. Các hoạt động nổi bật bao gồm ngày hội STEM, câu lạc bộ ngoại khóa, và các cuộc thi công nghệ - kỹ thuật, thu hút đông đảo học sinh, sinh viên. Năm 2016, Bộ GD&ĐT phối hợp với Hội đồng Anh thí điểm giáo dục STEM tại 14 trường ở nhiều tỉnh thành, tạo nền móng cho chương trình quốc gia. Tại TP.HCM, giáo dục STEM được chú trọng với mục tiêu ứng dụng mạnh mẽ công nghệ trong dạy học, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần phát triển thành phố thông minh. Tuy nhiên, việc xây dựng giáo dục thông minh đòi hỏi sự hiểu biết toàn diện, đầu tư có hệ thống và triển khai khoa học để đạt hiệu quả bền vững.

Giáo dục STEM - Bước đi chiến lược   

Các kết quả đạt được không chỉ phản ánh sự đầu tư bài bản và tâm huyết của nhóm nghiên cứu mà còn là cơ sở để phát triển giáo dục STEM bền vững tại Việt Nam. Với tiềm năng ứng dụng cao, những sản phẩm khoa học này hứa hẹn thúc đẩy sự đổi mới trong đào tạo giáo viên và tạo dựng một thế hệ trẻ đầy sáng tạo, sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu công nghiệp và công nghệ hiện đại.

Một số hình ảnh thực hiện về giáo dục STEAM cho sinh viên Sư Phạm

Nghiên cứu về giáo dục STEM không chỉ mang lại những giá trị về mặt lý thuyết mà còn thúc đẩy nhiều hoạt động thực tiễn trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Các hiệu quả nổi bật bao gồm:

• Bồi dưỡng kỹ năng nghiên cứu: Đề tài góp phần nâng cao năng lực hợp tác, làm việc nhóm giữa các cá nhân và tổ chức. Đồng thời, từng cá nhân tham gia được rèn luyện kỹ năng độc lập nghiên cứu như: quan sát, phân tích, chứng minh, trình bày, tổng hợp tài liệu, phân tích định lượng và định tính kết quả nghiên cứu.
• Công bố quốc tế: Kết quả nghiên cứu sẽ được đăng tải trên các tạp chí quốc tế thuộc danh mục ISI/Scopus hoặc các tạp chí uy tín trong nước. Đây là cơ hội để nâng cao năng lực viết bài và công bố quốc tế, đồng thời gia tăng số lượng các công bố quốc tế của Việt Nam.
• Thúc đẩy giao lưu và học thuật: Đề tài thu hút sự quan tâm của các nhà nghiên cứu, giảng viên, và chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục STEM. Các hội thảo khoa học tổ chức từ nghiên cứu này là không gian để giao lưu, chia sẻ và học hỏi về ứng dụng công nghệ thông minh, trí tuệ nhân tạo trong giáo dục.

Nghiên cứu này cũng mang lại những giá trị rõ nét đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là trong giáo dục tại Thành phố Hồ Chí Minh:

• Đề xuất giải pháp phát triển giáo dục STEM: Kết quả nghiên cứu cung cấp các giải pháp thiết thực giúp cải thiện và nâng cao giáo dục STEM, đặc biệt đối với sinh viên sư phạm – lực lượng giáo viên tương lai.
• Xây dựng nền tảng đào tạo và bồi dưỡng: Nghiên cứu góp phần định hướng mô hình đào tạo và bồi dưỡng giáo viên, sinh viên sư phạm về STEM, tạo cơ sở liên kết với các mô hình giáo dục tiên tiến trên thế giới.
• Đóng góp cho chính sách giáo dục: Dựa trên dữ liệu và kết quả nghiên cứu, các định hướng và kế hoạch, chính sách giáo dục mới sẽ được đề xuất nhằm triển khai hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông 2018.
• Hội nhập quốc tế: Nghiên cứu tạo ra sự liên kết đồng bộ với các cộng đồng nghiên cứu quốc tế, mở rộng khả năng giao lưu và chia sẻ kinh nghiệm về giáo dục STEM.

Với những thành quả ấn tượng đã đạt được, đề tài này không chỉ đóng góp vào sự phát triển mạnh mẽ của giáo dục STEM mà còn góp phần nâng cao vị thế của giáo dục Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế. Những thành tựu trong phát triển giáo dục STEM tại TP. Hồ Chí Minh là minh chứng cho một bước tiến quan trọng trong hành trình đổi mới giáo dục của thành phố, đồng thời cũng là nguồn động lực thúc đẩy Thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục vươn tầm quốc tế. Với chiến lược rõ ràng và sự đồng hành từ các cơ quan quản lý, các trường đại học, và cộng đồng, Thành phố Hồ Chí Minh không ngừng khẳng định vị thế tiên phong trong giáo dục STEM tại Việt Nam. Thành phố đang nỗ lực xây dựng một nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng thời tạo dựng nền tảng vững chắc để phát triển bền vững trong tương lai góp phần khẳng định các bước đi hướng đến việc xây dựng thành phố thông minh.

Chiều 18-12, trong khuôn khổ Tuần lễ Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp TPHCM năm 2024 (WHISE 2024), Ban quản lý Khu công nghệ cao TPHCM tổ chức lễ tổng kết, trao giải thưởng Cuộc thi Smart City 2024 - Sáng kiến xây dựng thành phố thông minh.

Cuộc thi Smart City 2024 - Sáng kiến xây dựng thành phố thông minh là cuộc thi khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thường niên tại Khu Công nghệ cao TPHCM, do Vườn ươm Doanh nghiệp Công nghệ cao (SHTP-IC) tổ chức, được phát động từ tháng 10 – 2024.

Năm nay, cuộc thi có 100 đội đăng ký tham gia, qua các vòng sơ tuyển, ban tổ chức đã chọn lọc hơn 60 dự án tiềm năng của các bạn trẻ đến từ các trường đại học trên cả nước.

Bên cạnh đó, cuộc thi còn có bảng thi dành cho học sinh với chủ đề lắp ráp và lập trình robot giúp các em tiếp cận sớm với giáo dục STEM, áp dụng các kiến thức trong khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán vào trong các bối cảnh cụ thể. Hoạt động nhằm kết nối giữa trường học, cộng đồng, nơi làm việc và các tổ chức toàn cầu, để từ đó phát triển các năng lực trong lĩnh vực STEM.

Tại vòng chung kết vào chiều 18-12, các đội thi đã thuyết trình về dự án, sản phẩm và mô hình kinh doanh trước hội đồng ban giám khảo, bao gồm các chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Các dự án được hoàn thiện và phát triển ý tưởng, sản phẩm và có cơ hội nhận được các giải thưởng giá trị từ các đơn vị tài trợ, tham gia chương trình tiền ươm tạo tại SHTP-IC.

Các đội thi thuyết minh sản phẩm trước hội đồng ban giám khảo

Đại diện ban tổ chức cho biết, hiện TPHCM đang tập trung hướng đến xây dựng các mô hình, phương thức hợp tác để kiến tạo hệ sinh thái chuyển đổi công nghiệp, tích hợp chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Song song đó, những tác động của vấn đề gia tăng dân số, ô nhiễm môi trường đã thúc đẩy phát triển nền kinh tế tuần hoàn hướng đến sự phát triển bền vững.

Để tiếp tục phát huy nhiệm vụ quan trọng đó, Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TPHCM xem hoạt động nâng cao năng lực nội sinh thông qua tìm kiếm và thúc đẩy đào tạo, ươm tạo nguồn nhân lực và các dự án KHCN chất lượng cao, tiến tới phát triển và chuyển giao sản phẩm cho sản xuất, góp phần thực hiện chủ trương quan trọng về đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững quốc gia.

Ông Lê Quốc Cường, Phó Trưởng ban quản lý Khu Công nghệ cao TPHCM chia sẻ tại buổi lễ tổng kết

Ông Lê Quốc Cường, Phó Trưởng Ban quản lý Khu Công nghệ cao TPHCM chia sẻ: “Chúng tôi tin rằng, với các hoạt động huấn luyện và tư vấn chuyên sâu, các dự án sẽ tiếp tục phát triển, tiến xa hơn và có cơ hội tham gia chương trình ươm tạo tại Vườn ươm Doanh nghiệp Công nghệ cao. Hy vọng, thông qua Cuộc thi Smart City 2024 các bạn trẻ, các dự án sẽ có thêm nhiều bài học và kinh nghiệm để phát triển, nhanh chóng trở thành một startup công nghệ tiêu biểu trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo không chỉ tại Việt Nam mà còn vươn tầm thế giới”.

Kết quả Cuộc thi Smart City 2024 - Sáng kiến xây dựng thành phố thông minh, cụ thể như sau:

Ở Bảng A: Các dự án công nghệ số, vi mạch, IoT...

- Giải nhất thuộc về dự án Phát triển website tầm soát bệnh tan máu bẩm sinh Thalassemia dựa trên nền tảng trí tuệ nhân tạo.

- Giải nhì thuộc về dự án Drone Soccer Việt Nam - Hệ thống giáo dục và đào tạo thông minh trong lĩnh vực drone.

- Giải ba thuộc về dự án VierCycle - Hệ sinh thái xe đạp điện

- Giải khuyến khích thuộc về 2 dự án là E-Motion - Tay lái trợ lực điện và dự án 5Sao - Ứng dụng số một kết nối ngành xây dựng, chăm sóc nhà, sửa chữa vặt, gọi thợ thầu.

Ban tổ chức trao giải nhất cho các đội thi

Ở Bảng B: Các dự án công nghệ sinh học

- Giải nhất thuộc về Dự án Sản xuất Probiotics mật độ cao và ứng dụng probiotics tạo ra chế phẩm sinh học phục vụ cho nông nghiệp bảo vệ môi trường.

- Giải nhì thuộc về Dự án Bio Tỏi HD - Dự án chế phẩm vi sinh lên men từ tỏi đen- giải pháp xanh cho ngành chăn nuôi Việt Nam.

- Giải ba thuộc về dự án Oncology USH - Xây dựng phần mềm giúp chẩn đoán sớm, tiên lượng, điều trị ung thư gan.

Ở Bảng Học sinh

- Giải nhất thuộc về Trường Tiểu học - THCS - THPT Nam Sài Gòn; Học viện Robot Academy - Hóc Môn; Trường THPT Thủ Đức

Nguồn: BÙI TUẤN -sggp.org.vn

Chiều ngày 18/12/2024, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức Lễ trao giải thưởng I-Star và trao chứng nhận cho 117 dự án bước vào vòng ươm tạo các cuộc thi tìm kiếm dự án khởi nghiệp sáng tạo trong khu vực công (Gov.star), trí tuệ nhân tạo (AI.Star), phát triển bền vững (GIC) và công nghiệp văn hóa (Innoculture). Đây là một trong những dấu ấn diễn ra trong khuôn khổ Tuần lễ Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp TP.HCM 2024 (WHISE 2024).

Theo đại diện Ban tổ chức, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 98/2023/QH15 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM. Đây là tiền đề quan trọng, là động lực để các cấp, các ngành của TP.HCM tự tin nỗ lực bứt phá hơn nữa đưa Thành phố phát triển vượt bậc.

Theo đó, UBND TP.HCM cũng đã ban hành nhiều chương trình, kế hoạch thiết thực nhằm thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa các hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trên địa bàn. Năm 2023, Hội đồng nhân dân Thành phố đã ban hành “Nghị quyết số 20/2023/NQ-HĐND ngày 11/11/2023 về quy định lĩnh vực ưu tiên, tiêu chí, điều kiện, nội dung và mức hỗ trợ dự án đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn TP.HCM”. Đến nay, Nghị quyết 20/2023-HĐND đã thu hút hàng ngàn dự án đăng ký tham dự, trong đó, chỉ riêng 04 cuộc thi trong 04 lĩnh vực: khu vực công (Gov.star), trí tuệ nhân tạo (AI.Star), phát triển bền vững (GIC) và công nghiệp văn hóa (Innoculture) đã thu hút gần 1.000 dự án tham gia.

Đặc biệt, trong khuôn khổ Tuần lễ Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số TP.HCM năm 2024 (WHISE 2024), Giải thưởng Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp năm 2024 (I-Star 2024), là một trong số rất nhiều "dấu ấn" của chương trình. Giải thưởng Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp TP.HCM (I-Star) triển khai từ năm 2018 đến nay, do UBND TP.HCM chủ trì, Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố là cơ quan thường trực. Sau 7 năm tổ chức, I-Star đã thu hút tổng cộng 1.996 hồ sơ quan tâm tham dự từ sự phối hợp thường xuyên, liên tục giữa Sở Khoa học và Công nghệ với các Sở, ban ngành, TP. Thủ Đức, quận, huyện của Thành phố nhằm tôn vinh giá trị đóng góp của cộng đồng trong hoạt động khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

Ông Nguyễn Việt Dũng - Thành ủy viên - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, Trưởng Ban tổ chức I-Star 2024 cho biết, Giải thưởng I-star không chỉ tôn vinh về mặt tinh thần cho các dự án khởi nghiệp, cho các giải pháp đổi mới sáng tạo, cho các cá nhân tổ chức mà còn là cơ hội để lan tỏa tinh thần khởi nghiệp tới đông đảo công chúng. I-Star không chỉ dừng lại ở giải thưởng mà sau đó còn được tiếp tục hoàn thiện thông qua các hoạt động hỗ trợ từ chương trình khác nhau của Sở. Năm nay, I-star xuất hiện hàng loạt giải pháp chuyển đổi số trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là lĩnh vực công của Thành phố. Điều này, đã chứng minh sự  quan tâm của cộng đồng khởi nghiệp về cung cấp các giải pháp đổi mới sáng tạo cho khu vực hành chính công. Bên cạnh đó, Giải thưởng cũng thu hút nhiều giải pháp chuyển đổi số trong các lĩnh vực logistic, nông nghiệp, giao thông vận tải, năng lượng, du lịch…

“Năm nay, I-Star nhận được 320 hồ sơ, tăng 50% so với 2023. Đây là con số bất ngờ, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của cộng đồng”, ông Nguyễn Việt Dũng hào hứng chia sẻ.

Ông Nguyễn Việt Dũng - Thành ủy viên - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, Trưởng Ban tổ chức I-Star 2024 phát biểu tại Lễ Tổng kết và trao giải

Cũng theo ông Nguyễn Việt Dũng, đến nay, I-Star đã bước sang mùa giải thứ 7 và tiếp tục nhận được nhiều sự quan tâm đánh giá, bình chọn từ cộng đồng để từng bước thật sự trở thành “Giải thưởng của cộng đồng”, thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong cộng đồng. Thành công của Giải thưởng có được là từ sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo Thành phố, sự đồng hành của cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cũng như những đóng góp, hỗ trợ của đơn vị đồng hành Giải thưởng - Công ty Cổ phần Tập đoàn Green+ thông qua hoạt động tài trợ một phần giá trị giải thưởng, thể hiện tinh thần cổ vũ, khích lệ và cam kết đồng hành cùng chính quyền và nhân dân Thành phố trong hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.

12 tổ chức, cá nhân thắng giải I-Star 2024 được vinh danh gồm:

1. Mã số N1108: BShield: Giải pháp toàn diện bảo vệ ứng dụng di động (Công ty TNHH Verichains)

2. Mã số N1075: Magix - Giải pháp đóng gói tối ưu cho người Việt (Công ty Cổ phần Giải pháp Đóng gói Magix)

3. Mã số N1081: CNV - Nền tảng tự động hóa (Công Ty TNHH CNV Holdings)

4. Mã số N2064: Xây dựng mô hình thủy lực theo thời gian thực (Công ty Cổ phần Cấp nước Thủ Đức)

5. Mã số N2035: Quản lý tập trung các đơn vị kinh tế Quận 11 trên nền tảng GIS (Phòng Kinh tế Quận 11 và Trung tâm Ứng dụng Hệ thống thông tin địa lý TP.HCM)

6. Mã số N2102: Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tư vấn học đường trực tuyến dành cho học sinh Quận 3 (Phòng Giáo dục và Đào tạo Quận 3)

7. Mã số N3060: Hỗ trợ khởi nghiệp sinh viên: ngoài tâm huyết cần thực làm (đăng trên Tạp Chí Kinh Tế Sài Gòn Online, của tác giả Mai Nguyễn Hoàng Nam)

8. Mã số N3003: Nghị quyết 98 - lực đẩy cho hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo TP.HCM (Phát trên Chương trình Thị trường và doanh nghiệp, Đài tiếng nói nhân dân TP.HCM - VOH, của tác giả Nguyễn Tiến Hoàng Thanh)

9. Mã số N3054: Chuyên trang Khởi nghiệp (đăng trên Báo Người Lao Động của tác giả Ngọc Ánh - Thanh Nhân)

10. Mã số N4014: Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và Hỗ trợ doanh nghiệp - BSA

11. Mã số N4028: Công ty TNHH Innovation Lab - InnoLab Asia

12 Mã số N4010: Trung tâm Đổi mới sáng tạo, Khởi nghiệp và Chuyển giao công nghệ - trường Đại học Công nghiệp TP.HCM

Ông Nguyễn Việt Dũng - Thành ủy viên - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, Trưởng Ban tổ chức I-Star 2024 trao biểu trưng thay cho lời cảm ơn tới đơn vị đồng hành Tập đoàn Green+ và Trung tâm Báo chí TP.HCM

Giải thưởng I-Star được tổ chức trong nhiều năm qua cũng là nơi các dự án khởi nghiệp hào hứng tham gia khi vừa phát động, hàng loạt cá nhân và tổ chức khởi nghiệp sáng tạo đã từng bước khẳng định tên tuổi, thương hiệu thông qua các hoạt động sản xuất - kinh doanh - đào tạo thực tế từ đó lan tỏa tinh thần sáng tạo, văn hóa sáng tạo, đơn cử như: Công ty TNHH DAT.BIKE, Công ty Cổ phần GRAC, Công ty cổ phần Veritas Việt Nam, Công ty TNHH VECA, UBND quận 11, phường 3, quận 8, quận 6... Thông qua Giải thưởng I-Star một số doanh nghiệp đã và đang tiếp tục phát triển các giải pháp, sản phẩm như Busmap, BeGroup, Star Global, VN Blockchain, PVA Pro,...

Toàn bộ thông tin hồ sơ dự thi Giải thưởng I-Star 2024 được đăng tải trên website chính thức https://doimoisangtao.vn/giaithuong2024.

Cũng tại Lễ Tổng kết và trao giải Giải thưởng I-Star 2024, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cũng trao chứng nhận cho 117 dự án bước vào vòng ươm tạo các cuộc thi tìm kiếm dự án khởi nghiệp sáng tạo trong khu vực công (Gov.star), trí tuệ nhân tạo (AI.Star), phát triển bền vững (GIC) và công nghiệp văn hóa (Innoculture). Đây là một trong những dấu ấn diễn ra trong khuôn khổ Tuần lễ Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp TP.HCM 2024 (WHISE 2024). Cụ thể:

Nhằm tìm kiếm các giải pháp, mô hình đổi mới sáng tạo, quy trình, công nghệ giúp giải quyết các bài toán trong điều hành, quản lý, kiểm tra, giám sát, dự báo... của Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Y tế và Ủy ban nhân dân quận, huyện và TP. Thủ Đức… Hỗ trợ các cá nhân, nhóm cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức phát triển giải pháp, mô hình, sản phẩm, quy trình, công nghệ… Lựa chọn mô hình, giải pháp, quy trình, công nghệ hỗ trợ hoàn thiện để giới thiệu, kết nối, hướng đến triển khai thí điểm và chuyển giao cho Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Y tế và Ủy ban nhân dân quận, huyện và TP. Thủ Đức, phường, xã, thị trấn… Năm 2024, Sở Khoa học và công nghệ đã chỉ đạo SIHUB tổ chức Cuộc thi Tìm kiếm giải pháp đổi mới sáng tạo trong khu vực công (Gov.star). Qua quá trình tuyển chọn, Ban tổ chức đã nhận được 91 hồ sơ dự thi trong 03 lĩnh vực: Hành chính công, Lĩnh vực giáo dục, Lĩnh vực y tế. Trong đó có 86 hồ sơ hợp lệ. Qua quá trình sàng lọc, đánh giá công tâm của các chuyên gia, Ban tổ chức đã chọn ra được 20 dự án xuất sắc để hỗ trợ ươm tạo theo nghị quyết 20/2023/HĐND ngày 11/11/2023.

Ban tổ chức, trao chứng nhận vào ươm tạo cho các dự án được tuyển chọn trong Cuộc thi Gov.star

Cuộc thi Tìm kiếm giải pháp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI.Star), thu hút 82 dự án đăng ký tham gia trong đó có 75 dự án hợp lệ với nhiều lĩnh vực dự thi như ứng dụng AI trong y tế, giáo dục, nông nghiệp, sản xuất, kinh doanh, quản trị công… Sau quá trình sàng lọc, đánh giá, huấn luyện kỹ năng, Ban tổ chức đã chọn ra được 35 dự án vào ươm tạo, tăng tốc. Trong đó có 20 dự án giai đoạn tiền ươm tạo, 10 dự án giai đoạn ươm tạo và 5 dự án giai đoạn tăng tốc.

Ban tổ chức trao chứng nhận vào ươm tạo cho các dự án AI.Star

Cuộc thi Tìm kiếm giải pháp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực phát triển bền vững (GIC), nhận được 181 dự án đăng ký tham gia, trong đó có 156 hồ sơ hợp lệ với các lĩnh vực như nông nghiệp và môi trường bền vững, chế phẩm vi sinh xử lý rác, công nghiệp xanh, du lịch xanh, giải trí số, giáo dục, kiến trúc - xây dựng xanh bền vững, năng lượng tái tạo, y tế số… Cuộc thi cũng đã lựa chọn được 20 dự án giai đoạn tiền ươm tạo, 10 dự án giai đoạn ươm tạo và 5 dự án giai đoạn tăng tốc.

Ban tổ chức, trao chứng nhận vào ươm tạo cho các dự án được tuyển chọn trong Cuộc thi GIC

Công nghiệp văn hóa là một trong những chủ đề hết sức thú vị, đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghiệp văn hóa đã được Ủy Ban nhân dân TP.HCM ban hành Quyết định 4853/QĐ-UBND ngày 25/10/ 2023 phê duyệt đề án phát triển ngành công nghiệp văn hóa đến năm 2030. Cuộc thi Tìm kiếm giải pháp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghiệp Văn hóa (InnoCulture) 2024 đã thu hút được 130 dự án tham gia, trong đó có 80 dự án giai đoạn tiền ươm tạo, 50 dự án giai đoạn ươm tạo và tăng tốc. Cuộc thi cũng đã lựa chọn được 14 dự án giai đoạn tiền ươm tạo, 8 dự án giai đoạn ươm tạo và 5 dự án giai đoạn tăng tốc.

Ban tổ chức, trao chứng nhận vào ươm tạo cho các dự án Cuộc thi InnoCulture

Ban tổ chức trao thư cảm ơn tới Ban cố vấn, đơn vị đồng hành của các Cuộc thi Gov.star, AI.Star, GIC và Innoculture

Sự kiện Lễ Tổng kết và trao Giải thưởng Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp TP.HCM năm 2024  (I-Star 2024) và trao chứng nhận vào ươm tạo cho các dự án, giải pháp xuất sắc trong các Cuộc thi Gov.star, AI.Star, GIC và Innoculture là một sự kiện quan trọng nhằm tôn vinh những dự án, giải pháp đổi mới sáng tạo, tổ chức, cá nhân,  tác giả có những đóng góp trong hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo. 

Nhật Linh (CESTI)

Tiếp tục "tiếp lửa" tinh thần sáng tạo cho các dự án thiết kế vi mạch, điểm nổi bật ở cuộc thi năm nay là sự mở rộng quy mô tổ chức, với sự phối hợp chính giữa ba thành phố lớn: TP.HCM, Hà Nội và Đà Nẵng.

Ngày 18/12/2024, trong khuôn khổ Tuần lễ Đổi mới Sáng tạo và Khởi nghiệp TP.HCM 2024 (WHISE 2024) chủ đề “Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp vì sự phát triển bền vững”, Cuộc thi Thiết kế Vi mạch cho đô thị thông minh lần 2 năm 2024 đã chính thức khởi động nhằm thúc đẩy sự sáng tạo, tìm kiếm và phát triển các tài năng trong lĩnh vực thiết kế vi mạch trên cả nước.

Cuộc thi do Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM chủ trì, phối hợp cùng Thành Đoàn Thành phố , Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố, Sở Thông tin và Truyền thông, Đại học Quốc gia TP.HCM tổ chức. Bên cạnh đó là sự phối hợp đến từ khu vực Hà Nội - Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia Việt Nam, khu vực Đà Nẵng - Trung tâm nghiên cứu, đào tạo thiết kế vi mạch và trí tuệ nhân tạo Đà Nẵng, nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức trên toàn quốc. Cuộc thi cũng nhận được sự hỗ trợ đồng hành đến từ các đơn vị, tập đoàn, doanh nghiệp nổi bật trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong nước và quốc tế: Công ty Techtronic Tools Việt Nam (TTI), Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM (HD Bank), Công ty Cổ phần Giáo dục Quốc tế Sun Edu, trường Đại học Công nghệ TP.HCM, Synopsys Việt Nam và Cadence Design System Việt Nam.

Cuộc thi được tổ chức cho sinh viên, học viên tại các trường đại học, cao đẳng, học viện trên toàn quốc có ý tưởng, dự án, đề tài nghiên cứu ứng dụng trong lĩnh vực thiết kế vi mạch. Các dự án thiết kế vi mạch được chọn lựa và tham gia các vòng thi:

- Vòng sơ tuyển ý tưởng

- Vòng hoàn thiện sản phẩm

- Vòng đánh giá chuyên môn

- Vòng chung kết và lễ tổng kết trao giải

Đặc biệt những dự án đạt giải cao sẽ tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ các Khu Công nghệ cao và Trung tâm đổi mới sáng tạo, ươm tạo doanh nghiệp, viện nghiên cứu và các doanh nghiệp trong ngành, tiến tới phát triển và chuyển giao sản phẩm cho sản xuất. Đây là cách thức tổ chức tiến bộ, sáng tạo, bền vững trên cơ sở một hệ sinh thái ngành mà Hiệp hội vi mạch bán dẫn toàn cầu SEMI cùng với các doanh nghiệp dẫn đầu về thiết kế vi mạch như Cadence, Synopsys, Siemens đều đang thực hiện.

Cuộc thi Thiết kế Vi mạch cho đô thị thông minh lần 2 năm 2024 được kỳ vọng sẽ "tiếp lửa" tinh thần sáng tạo cho các dự án thiết kế vi mạch, hỗ trợ các nhóm thực hiện tiếp tục hoàn thiện và phát triển hơn nữa sản phẩm để mang lại giá trị thực sự, góp phần lan tỏa niềm đam mê và thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn và hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo khoa học - công nghệ, tăng cường chuyển đổi số và đóng góp vào tiến trình xây dựng thành phố thông minh của các tỉnh, thành phố trên cả nước.

Hoàng Kim (CESTI)

Sáng ngày 18/12/2024, tại Trung tâm Hội nghị 272, Quận 3, TP.HCM đã diễn ra Hội thảo khoa học quốc tế về trí tuệ nhân tạo (AI) với chủ đề “Thúc đẩy ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực hành chính công tại Thành phố Hồ Chí Minh”. Sự kiện do Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức nhằm định hướng nghiên cứu và ứng dụng AI trong lĩnh vực hành chính công, góp phần xây dựng Thành phố thông minh, hiện đại.

Hội thảo thuộc chuỗi chương trình Tuần lễ Đổi mới Sáng tạo và Khởi nghiệp TP.HCM năm 2024 (WHISE 2024), đồng thời, là một phần trong Kế hoạch số 4697/KH-UBND ngày 27/12/2023 của Ủy ban Nhân dân Thành phố, hướng đến mục tiêu đến năm 2030, TP.HCM sẽ trở thành đô thị thông minh với sự đổi mới toàn diện các hoạt động chính quyền số.   

Phát biểu tại Hội thảo, ông Nguyễn Việt Dũng - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM nhận định, ngày nay AI đang dần trở thành một phần không thể thiếu trong các ngành công nghiệp và lĩnh vực khác nhau trên toàn cầu. Thành phố Hồ Chí Minh với vai trò là trung tâm kinh tế, văn hóa và công nghệ của cả nước, đang tích cực triển khai các ứng dụng AI trên nhiều lĩnh vực, trong đó có hành chính công.

Ông Nguyễn Việt Dũng (Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM) phát biểu tại sự kiện.

Từ năm 2021, TP.HCM đã ban hành Quyết định số 575/QĐ-UBND về Chương trình “Nghiên cứu và phát triển ứng dụng trí tuệ nhân tạo giai đoạn 2020-2030”, mục tiêu chính là tăng cường nghiên cứu, triển khai và chuyển giao công nghệ AI; ứng dụng AI trong quản lý nhà nước, giáo dục, y tế, và giao thông; đến năm 2030, AI sẽ trở thành ngành công nghiệp nền tảng, góp phần tăng trưởng GRDP. Để đạt được những mục tiêu này, TP.HCM đã xác định nhiều nhiệm vụ trọng tâm, bao gồm việc xây dựng hạ tầng số, nghiên cứu và phát triển các phương án triển khai hạ tầng dữ liệu và tính toán hiệu năng cao.

Ông Nguyễn Việt Dũng cho biết thêm, trọng tâm của chiến lược phát triển AI tại TP.HCM trong thời gian tới là tiếp tục thúc đẩy AI để giải quyết các vấn đề xã hội, đơn cử như ứng dụng AI để xây dựng hệ thống “thư ký ảo” hỗ trợ xử lý hồ sơ, giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính; đào tạo đội ngũ chuyên gia, công chức và doanh nghiệp chuyên sâu về AI; triển khai nền tảng dữ liệu lớn, tích hợp thông tin từ nhiều lĩnh vực...

Trao đổi tại sự kiện, ông Philipp Agathonos - Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nước Cộng hòa Áo tại Việt Nam cho rằng, với khả năng xử lý và phân tích khối lượng dữ liệu lớn, đã giúp nhiều quốc gia cải cách hành chính và cung cấp dịch vụ công hiệu quả hơn. Cụ thể, những công nghệ như chatbot, hệ thống nhận diện giọng nói và hình ảnh, cùng với việc tích hợp dữ liệu giữa nhiều cơ quan đã giúp giảm thiểu thời gian xử lý công việc, từ đó cải thiện hiệu quả làm việc của các cơ quan Nhà nước. Ngoài ra, AI có thể hỗ trợ Chính phủ trong việc dự đoán các xu hướng xã hội và kinh tế, giúp đưa ra nhiều quyết định chính sách có tính chất dự báo và khuyến cáo sớm. Cùng với đó, ông Philipp Agathonos nhấn mạnh vai trò của Chính phủ trong việc xây dựng khung pháp lý linh hoạt, đảm bảo AI được sử dụng có trách nhiệm. Ông cũng lưu ý rằng, muốn triển khai thành công AI trong dịch vụ công, các Chính phủ cần thiết kế nền tảng ứng dụng AI với giao diện người dùng đơn giản, dễ hiểu, để cả những đối tượng yếu thế như người già và người khuyết tật có thể sử dụng.

Ông Philipp Agathonos - Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nước Cộng hòa Áo tại Việt Nam trao đổi tại sự kiện.

Ông Mark Spittle, một chuyên gia về trí tuệ nhân tạo nhấn mạnh rằng: “AI không chỉ đơn thuần là công nghệ, nó là cách mà các Chính phủ hiện đại có thể chuyển đổi toàn diện quy trình hoạt động, đem lại hiệu quả cao và minh bạch hơn cho người dân.” Theo ông, trí tuệ nhân tạo có thể giúp giải quyết nhiều thách thức trong quản lý đô thị, như tốc độ xử lý hồ sơ, đối phó với ô nhiễm môi trường và cải thiện gắn kết giữa chính quyền và người dân.

Ông Mark Spittle - Chuyên gia về trí tuệ nhân tạo trao đổi tại sự kiện.

Chuyên gia này nhấn mạnh sự cần thiết của việc thích ứng với đổi mới công nghệ trong bối cảnh AI đang phát triển mạnh mẽ trên toàn cầu. Bên cạnh đó, các Chính phủ cần có những chiến lược dài hạn và có thể thay đổi linh hoạt để tận dụng tối đa cơ hội mà công nghệ mang lại cho việc cải thiện quản lý hành chính công, dịch vụ công.

PGS.TS Trần Minh Triết - Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học tự nhiên TP.HCM thì nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng một hệ sinh thái AI toàn diện, kết hợp giữa Nhà nước, nhà trường và doanh nghiệp. Mô hình "3 nhà" này sẽ tạo ra một môi trường thuận lợi cho việc nghiên cứu, phát triển, và chuyển giao công nghệ AI. Chính phủ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng cơ chế chính sách phù hợp để khuyến khích các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực AI.

Theo thông tin từ các bài tham luận tại sự kiện, hiện tại TP.HCM đã và đang triển khai nhiều ứng dụng AI trong lĩnh vực hành chính công. Các dự án, sáng kiến công nghệ tại nhiều giải pháp hữu ích, không chỉ giúp cải thiện chất lượng quản lý hành chính mà còn tạo ra những thay đổi tích cực trong đời sống người dân.

Ông Nguyễn Minh Huấn (đại diện Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM) trình bày “Định hướng nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo tại Thành phô Hồ Chí Minh” tại sự kiện.

Một trong những ví dụ điển hình là việc áp dụng các hệ thống giao thông thông minh sử dụng AI để phân tích và tối ưu hóa lưu lượng giao thông. Việc này không chỉ giúp giảm ùn tắc mà còn nâng cao hiệu quả quản lý giao thông đô thị. Thành phố cũng triển khai các hệ thống giám sát hành chính sử dụng AI để phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật, từ đó tăng cường hiệu quả công tác bảo vệ trật tự, an ninh xã hội. Trong lĩnh vực dịch vụ công, Thành phố cũng ứng dụng các công nghệ AI để cải tiến quy trình cấp phép xây dựng, cấp giấy phép kinh doanh và quản lý các dịch vụ công trực tuyến. Những ứng dụng này giúp giảm thiểu sự phức tạp của thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong việc tiếp cận dịch vụ công.

Có nhiều lợi ích là thế, tuy nhiên việc ứng dụng AI vào hành chính công tại TP.HCM vẫn đối mặt với không ít thách thức. Một trong những vấn đề lớn nhất là sự thiếu hụt nguồn nhân lực có đủ năng lực để triển khai và quản lý hệ thống AI. Điều này đòi hỏi các cơ quan hành chính cần có những chương trình đào tạo nhằm nâng cao năng lực cho cán bộ công chức trong việc sử dụng và quản lý công nghệ.

Ngoài ra, vấn đề bảo mật và bảo vệ thông tin cá nhân của công dân khi sử dụng AI trong các dịch vụ công cũng là một vấn đề được nhiều chuyên gia và nhà quản lý đặt ra. Các hệ thống AI yêu cầu xử lý một lượng lớn dữ liệu, bao gồm thông tin cá nhân của người dân và doanh nghiệp. Do đó, việc đảm bảo an toàn thông tin và bảo mật dữ liệu là vô cùng quan trọng.

Một thách thức khác là vấn đề đạo đức trong việc sử dụng AI. AI, nếu không được kiểm soát và giám sát đúng cách, có thể dẫn đến việc ra quyết định không công bằng hoặc không minh bạch, ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân. Vì vậy, cần phải có các quy định rõ ràng về việc sử dụng AI trong hành chính công, đảm bảo các quyết định được đưa ra công bằng và minh bạch.

Mặc dù còn nhiều thách thức, nhưng Hội thảo cũng đã đề ra các giải pháp và chiến lược để thúc đẩy việc ứng dụng hiệu quả AI trong hành chính công tại TP.HCM. Ngoài khuyến nghị cần đầu tư trung tâm dữ liệu và hạ tầng tính toán hiệu năng cao, đồng thời triển khai các chương trình đào tạo AI từ trung học đến đại học, các chuyên gia quốc tế đồng tình rằng hợp tác quốc tế là yếu tố quan trọng để thúc đẩy việc triển khai AI trong hành chính công tại Thành phố. Nhiều ý kiến tại Hội thảo cho rằng việc học hỏi từ mô hình thành công ở những quốc gia khác và chia sẻ công nghệ giữa các quốc gia là rất quan trọng. Việc hợp tác giúp TP.HCM nhanh chóng áp dụng các công nghệ mới, nâng cao khả năng giải quyết những vấn đề mang tính toàn cầu như biến đổi khí hậu, dịch bệnh hay an ninh mạng.

Hội thảo đã mở ra nhiều đối thoại quý giá, từ những khám phá công nghệ tiên phong đến những vấn đề đạo đức và xã hội. Sự kiện này không chỉ là dịp trao đổi kinh nghiệm quốc tế, mà còn mở ra cơ hội để TP.HCM đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số và xây dựng hệ sinh thái AI. Đây là bước đi chiến lược nhằm nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, hướng đến xây dựng Thành phố thông minh, hiện đại.

Minh Nhã (CESTI)

Nhiều sáng kiến, kinh nghiệm xây dựng và triển khai chính sách hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (KNĐMST) của TP.HCM, Bến Tre, Đà Nẵng,… được chia sẻ tại hội thảo do Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM tổ chức chiều 17/12 trong khuôn khổ Tuần lễ Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp TP.HCM 2024 (WHISE 2024).

Theo bà Nguyễn Thị Kim Huệ (Phó Giám đốc Sở KH&CN TP.HCM), thời gian qua, hệ sinh thái KNĐMST của TP.HCM được đánh giá năng động nhất cả nước và ngày càng lớn mạnh. Thành phố hiện sở hữu hơn 30% startups của cả nước; hơn 40 cơ sở ươm tạo hỗ trợ khởi nghiệp và gần 200 quỹ đầu tư đang hoạt động. TP.HCM đứng thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á, và trong Top 111 thành phố có hệ sinh thái ĐMST và khởi nghiệp năng động nhất toàn cầu. Điều này cho thấy, Thành phố luôn quan tâm, đưa ra nhiều chính sách, chương trình, kế hoạch nhằm định hướng và thúc đẩy các hoạt động KNĐMST.

Thông qua hội thảo về "Mô hình hợp tác liên kết hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo giữa Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh", trong không khí của chuỗi sự kiện WHISE 2024, Sở mong muốn kết nối, chia sẻ kinh nghiệm của các địa phương trong việc xây dựng hệ sinh thái và một số chính sách đặc thù cho khởi nghiệp sáng tạo; thảo luận, đề xuất giải pháp, mô hình liên kết hợp tác để hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, thúc đẩy hệ sinh thái không chỉ ở TP.HCM mà còn tại các tỉnh, thành trên cả nước.

Bà Nguyễn Thị Kim Huệ (Phó Giám đốc Sở KH&CN) phát biểu khai mạc hội thảo "Mô hình hợp tác liên kết hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo giữa Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh"

Hội thảo đã lắng nghe các bài tham luận từ các chuyên gia, doanh nghiệp trong lĩnh vực KNĐMST như: Kinh nghiệm và cách thức xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và các chính sách đặc thù trong lĩnh vực ĐMST và khởi nghiệp của TP.HCM; Không gian đổi mới sáng tạo Mekong (Mekong Innovation Hub) tại tỉnh Bến Tre; Xây dựng hệ sinh khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và giải pháp liên kết các hệ sinh thái (tại Đà Nẵng); Con đường phát triển từ một doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ trở thành "kỳ lân" công nghệ (Công ty CP VNG); Ứng dụng công nghệ NB-IoT vào hệ thống tưới trong canh tác nông nghiệp (Công ty TNHH Nông nghiệp số AgriConnect).

Chia sẻ kinh nghiệm của TP.HCM, bà Phan Thị Quý Trúc (Phó trưởng phòng Quản lý Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo – Sở KH&CN) cho biết, hoạt động ĐMST và khởi nghiệp của TP.HCM triển khai từ năm 2016, với Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế (gọi tắt là Chương trình 4181). Chương trình này với sự ra đời của Không gian hỗ trợ khởi nghiệp ĐMST Saigon Innovation Hub (SIHUB) đã triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ huấn luyện nâng cao năng lực cho các thành phần trong hệ sinh thái; kết nối mạng lưới khởi nghiệp; hợp tác triển khai các chương trình ươm tạo và tăng tốc cho các dự án khởi nghiệp ĐMST; thúc đẩy truyền thông cho khởi nghiệp ĐMST; hợp tác quốc tế trong lĩnh vực ĐMST và khởi nghiệp;… Kết quả, giai đoạn 2016-2021 đã hỗ trợ hơn 3.500 cá nhân và nhóm khởi nghiệp hoàn thiện sản phẩm và mô hình kinh doanh; huấn luyện cho hơn 300 giảng viên ở 20 trường đại học về ĐMST; phát triển ý tưởng kinh doanh cho hơn 3.000 dự án khởi nghiệp, kết nối hơn 45 tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo; tổ chức hơn 90 cuộc thi, thu hút hơn 3.500 dự án và ý tưởng tham gia, trên 350 dự án mỗi năm được lựa chọn để tiếp tục ươm tạo; kết nối 153 tổ chức quốc tế  từ Mỹ, Canada, Anh, Đức, Thụy Điển, Phần Lan, Hàn Quốc, NewZealand,... ký kết và tham gia hỗ trợ ĐMST.

Bà Phan Thị Quý Trúc (đại diện Sở KH&CN TP.HCM) trình bày tham luận Kinh nghiệm và cách thức xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và các chính sách đặc thù trong lĩnh vực KNĐMST của TP.HCM 

Giai đoạn 2021-2025, TP.HCM tập trung triển khai Đề án 672 (Đề án Hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021-2025) theo Quyết định số 672/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân Thành phố. Đề án 672 gồm 8 nhóm nhiệm vụ và 23 dự án hỗ trợ cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo (startups) và doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs). Trong đó, tập trung tham mưu, đề xuất các chính sách thúc đẩy phát triển hệ sinh thái KNĐMST cho Thành phố; đưa vào vận hành Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM cùng nền tảng trực tuyến thúc đẩy ĐMST (nền tảng H.OIP); phát triển mô hình đại học khởi nghiệp; thúc đẩy hợp tác quốc tế trong hoạt động khởi nghiệp ĐMST; thúc đẩy hoạt động ĐMST trong khu vực công (Govtech);…

Ngoài ra, thực hiện Nghị quyết số 98/2023/QH15 ngày 23 tháng 6 năm 2023 của Quốc hội, TP.HCM đã ban hành và triển khai 4 nhóm chính sách hỗ trợ cho khoa học công nghệ và ĐMST. Đây là những chính sách nhằm thu hút các chuyên gia, nhà khoa học trong các tổ chức công lập tham gia vào các dự án nghiên cứu phát triển, nhiệm vụ khoa học và công nghệ ưu tiên của Thành phố; hỗ trợ, tài trợ (không hoàn lại) cho các dự án khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn Thành phố, nhằm tạo ra quỹ hỗ trợ cho các startups ở giai đoạn sớm; quy định thử nghiệm có kiểm soát các giải pháp công nghệ mới trong phạm vi khu công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung, trung tâm đổi mới sáng tạo trên địa bàn Thành phố (đang thử nghiệm với máy bay không người lái và xe tự hành); quy định các lĩnh vực ưu tiên, tiêu chí, điều kiện, nội dung hoạt động khởi nghiệp ĐMST có thu nhập phát sinh trên địa bàn Thành phố được miễn thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp.

Về Không gian đổi mới sáng tạo Mekong, ông Nguyễn Minh Tuấn (Phụ trách Phòng Quản lý Công nghệ và Thị trường công nghệ - Sở KH&CN tỉnh Bến Tre) cho biết, mô hình được hình thành từ một nhiệm vụ KH&CN, với mục tiêu thực hiện các hoạt động ươm tạo doanh nghiệp khởi nghiệp; hỗ trợ cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật, khu làm việc chung; truyền thông, kết nối, hợp tác hỗ trợ hệ sinh thái KNĐMST của tỉnh Bến Tre và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Đến nay, hệ sinh thái ĐMST và khởi nghiệp ở Bến Tre đã được hình thành đầy đủ, với sự tham gia kết nối của khu vực Nhà nước (Hội đồng Tư vấn khởi nghiệp tỉnh, Trung tâm Xúc tiến đầu tư và khởi nghiệp, Tổ Xúc tiến đầu tư các huyện/thành phố/xã, phường, thị trấn, sở ngành,…); các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh; cộng đồng khởi nghiệp (Câu lạc bộ Khởi nghiệp Tiên phong tỉnh, huyện/thành phố, Hội doanh nhân trẻ tỉnh, Hội doanh nghiệp các huyện/thành phố,…); cố vấn (Mạng lưới cố vấn khởi nghiệp tỉnh Bến Tre, CLB Doanh nghiệp dẫn đầu, CLB Doanh nhân Bến Tre tại TP.HCM,…).

Bến Tre cũng ban hành, triển khai một số chính sách hỗ trợ hệ sinh thái như Nghị quyết số 04/2017/NQ-HĐND về chính sách khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp trên địa bàn tỉnh (giai đoạn 2017-2020); Nghị quyết 09/2023 của HĐND tỉnh về một số chính sách đặc thù khuyến khích, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Bến Tre; Đề án hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2020 - 2025;… Qua đó đã thực hiện các hoạt động truyền thông khởi nghiệp; đào tạo, nâng cao năng lực; tư vấn hỗ trợ khởi nghiệp, đối thoại doanh nghiệp; kết nối, hoàn thiện sản phẩm; xúc tiến thương mại; kết nối quỹ đầu tư; hỗ trợ thủ tục hành chính; liên kết, hợp tác ươm tạo;… Một số sản phẩm khởi nghiệp tiêu biểu của Bến Tre như dừa hồ lô tài lộc, dừa sấy giòn, Cocofarm đặc sản xứ dừa, tranh gáo dừa, tranh giấy dừa, dừa nướng Ba Đốt, mỹ phẩm dừa và tinh dầu thiên nhiên, sản phẩm gáo dừa kết hợp công nghệ CNC, nhang sinh học,...

Với mô hình Mekong Innovation Hub, hiện nay Bến Tre tập trung các hoạt động truyền thông, kết nối nhằm chia sẻ kinh nghiệm, cố vấn, kết nối đầu tư cho các dự án khởi nghiệp. Đặc biệt, trong hoạt động ươm tạo, kết nối các doanh nghiệp khởi nghiệp thành công, các cơ quan Nhà nước chia sẻ kinh nghiệm, tư vấn, hỗ trợ cho các doanh nghiệp phát triển sản phẩm khởi nghiệp và đưa ra thị trường.

 Ông Nguyễn Minh Tuấn (đại diện Sở KH&CN tỉnh Bến Tre) trình bày tham luận về Không gian đổi mới sáng tạo Mekong của Bến Tre

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Minh Tuấn, hệ sinh thái KNĐMST Bến Tre còn sơ khai, chưa có nhiều hoạt động, chương trình lớn hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo; đa phần các chính sách vẫn tập trung hỗ trợ hoạt động KH&CN như hỗ trợ đổi mới công nghệ, chuyển giao công nghệ, phát triển doanh nghiệp KH&CN và thị trường công nghệ,... Hiện tại, chính sách hỗ trợ khởi nghiệp chủ yếu thực hiện thông qua hình thức hỗ trợ đề tài, nhiệm vụ KH&CN, hỗ trợ cho vay của Quỹ phát triển KH&CN như hỗ trợ Dự án Sản xuất nước cốt dừa đóng lon (Công ty Dừa Lương Qưới); Dự án Đầu tư xây dựng và hoàn thiện công nghệ sản xuất mặt nạ dừa từ nước dừa (Công ty Dừa Cửu Long); Dự án Nâng cấp, bổ sung, trang bị hệ thống sấy dừa dây chuyền nhà máy sản xuất dừa sấy giòn Funny Fruit (Công ty TNHH Funny Fruit);… Song song đó, Nghị quyết số 09/2023/NQ-HĐND đã ban hành 4 nhóm chính sách trọng tâm, trong đó có chính sách hỗ trợ phát triển ý tưởng, dự án khởi nghiệp với các nội dung hỗ trợ về cố vấn khởi nghiệp trong hiện thực hóa sản phẩm, tư vấn thành lập và định hướng hoạt động ban đầu của doanh nghiệp; miễn phí tham gia các chương trình chương trình ươm tạo, phát triển sản phẩm khởi nghiệp do tỉnh tổ chức; khuyến khích các cá nhân, tổ chức trong tỉnh tham gia và phấn đấu đạt kết quả cao tại các cuộc thi về khởi nghiệp;…

Tại Đà Nẵng, bà Lê Thị Thục (Phó Giám đốc Sở KH&CN Thành phố Đà Nẵng) cho biết, quá trình xây dựng phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST Đà Nẵng đã vận dụng các kinh nghiệm của TP.HCM, đến nay đã và đang triển khai nhiều chính sách như hỗ sợ đổi mới công nghệ (theo Nghị quyết số 35/2024/NQ-HĐND) cho phép hỗ trợ tất cả các đối tượng doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp khởi nghiệp thực hiện nghiên cứu đổi mới thiết bị công nghệ với mức hỗ trợ tối đa 3 tỷ đồng/dự án; chính sách hỗ trợ khởi nghiệp ĐMST (theo Nghị quyết số 328/2020/NQ-HĐND) đã hỗ trợ kinh phí triển khai 22,353 tỷ đồng, trong đó hỗ trợ trực tiếp cho các doanh nghiệp, vườn ươm là 6,1 tỷ đồng; các chính sách hỗ trợ hoạt động sở hữu trí tuệ, hỗ trợ vốn, hỗ trợ nâng cao năng suất và chất lương cho doanh nghiệp,… cũng đã được triển khai.

Bà Lê Thị Thục (Phó Giám đốc Sở KH&CN Thành phố Đà Nẵng) trình bày tham luận và chia sẻ một số kinh nghiệm xây dựng, triển khai chính sách hỗ trợ hệ sinh thái KNĐMST của Đà Nẵng

Đà Nẵng cũng chú trọng các hoạt động mang tính liên kết hỗ trợ hệ sinh thái, các hoạt động hợp tác quốc tế, xây dựng giải pháp liên kết hệ sinh thái, nổi bật như Ngày hội KNĐMST thành phố Đà Nẵng được tổ chức hàng năm, Hội thảo quốc tế đầu tư mạo hiểm và thiên thần Đà Nẵng,… Thông qua các sự kiện này, nhiều diễn giả, chuyên gia trong nước và quốc tế, các nhà đầu tư, quỹ đầu tư mạo hiểm và thiên thần đã đến với Đà Nẵng, tạo điều kiện cho các dự án, doanh nghiệp khởi nghiệp trẻ tiếp cận được với các chuyên gia, nhà đầu tư trong lĩnh vực ĐMST và khởi nghiệp. Hiện nay, hệ sinh thái KNĐMST Đà Nẵng có 3 trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp, 9 vườn ươm doanh nghiệp, 6 quỹ đầu tư mạo hiểm và thiên thần,… đang hoạt động; đã hỗ trợ, ươm tạo và phát triển 200 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.

Tuy nhiên, theo bà Lê Thị Thục, Đà Nẵng cũng gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai chính sách hỗ trợ hệ sinh thái KNĐMST, một phần do "chiếc áo quy định" đã quá chật so với thực tiễn tại địa phương. Trong đó, để hỗ trợ kinh phí cho hoạt động khởi nghiệp sáng phải thực hiện thông qua hình thức hỗ trợ đề tài nghiên cứu khoa học (nhiệm vụ KH&CN) với nhiều thủ tục, quy định không phù hợp với doanh nghiệp khởi nghiệp, số lượng doanh nghiệp được hỗ trợ mỗi năm cũng bị giới hạn,…

Do vậy, bên cạnh những kết quả đạt được, Đà Nẵng tiếp tục nghiên cứu đề xuất, tham mưu và ban hành, triển khai thử nghiệm một số chính sách mới nhằm tạo ra cơ chế hỗ trợ linh hoạt, môi trường năng động, thuận lợi thúc đẩy phát triển hệ sinh thái KNĐMST. Đặc biệt, tiếp theo ngay sau TP.HCM, Đà Nẵng đã trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 136/2024/QH15 ngày 26/6/2024 về cơ chế đặc thù phát triển Đà Nẵng (tương tự Nghị quyết số 98/2023/QH15 ở TP.HCM) với nhiều nội dung chính sách được kỳ vọng sẽ cải thiện "chiếc áo quy định đã quá chật", thúc đẩy mục tiêu đến năm 2030, Đà Nẵng trở thành đô thị lớn, sinh thái và thông minh, là trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và thành phố biển đáng sống đạt đẳng cấp khu vực Châu Á. Cơ chế đặc đặc thù theo Nghị quyết số 136/2024/QH15 cho phép hỗ trợ không hoàn lại kinh phí phát triển dự án khởi nghiệp sáng tạo; miễn thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập doanh nghiệp; thử nghiệm có kiểm soát công nghệ mới; cho thuê cơ sở hạ tầng KH&CN. Đối với nội dung hỗ trợ kinh phí phát triển dự án khởi nghiệp sáng tạo, Đà Nẵng áp dụng 2 hình thức gồm hỗ trợ trực tiếp tại Sở Khoa học và Công nghệ và hỗ trợ thông qua các tổ chức trung gian. Trong đó, hình thức trung gian sẽ hỗ trợ dự án khởi nghiệp ở các giai đoạn tiền ươm tạo (30 triệu đồng/dự án), ươm tạo (60 triệu đồng/dự án) và tăng tốc (80 triệu đồng/dự án); hỗ trợ trực tiếp cho dự án ở giai đoạn phát triển doanh nghiêp với mức kinh phí tối đa 1 tỷ đồng.

Lam Vân (CESTI)

Trong khuôn khổ Tuần lễ Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp TP.HCM 2024 (WHISE 2024) đã diễn ra Diễn đàn quốc tế về đại học khởi nghiệp. Tại đây, 5 trường đại học đã ký cam kết, tiên phong hưởng ứng chuyển đổi sang mô hình đại học khởi nghiệp, bao gồm: trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TP.HCM (HCMUT); trường Đại học Nguyễn Tất Thành (NTTU); trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP.HCM (UEL); trường Đại học Ngoại ngữ - Tin học TP.HCM (HUFLIT) và trường Đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH).

Các trường đại học ký kết hưởng ứng xây dựng mô hình đại học khởi nghiệp TP.HCM cùng chụp ảnh lưu niệm với Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM và các đại biểu khách mời

Với chủ đề "Đại học khởi nghiệp”. Đổi mới sáng tạo vì tương lai. Diễn đàn quốc tế về đại học khởi nghiệp, hứa hẹn sẽ mang đến những thông tin hữu ích, những góc nhìn mới về mô hình đại học khởi nghiệp trong xu hướng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo toàn cầu và những cơ hội hợp tác cho các trường đại học trên địa bàn Thành phố.

Đại học khởi nghiệp cho các cơ sở giáo dục đại học là một mô hình quan trọng thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại TP.HCM phát triển, góp phần tạo động lực thúc đẩy thương mại hóa các ý tưởng và nghiên cứu khoa học, đào tạo nguồn nhân lực có tư duy khởi nghiệp và năng lực cạnh tranh trong nền kinh tế tri thức và phát triển bền vững cho Thành phố giai đoạn 2024 - 2028.

Toàn cảnh Diễn đàn quốc tế về đại học khởi nghiệp, diễn ra trong ngày 17/12/2024

Ông Nguyễn Việt Dũng - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cho biết, trong những năm qua, TP.HCM đã không ngừng xây dựng và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, tạo môi trường thuận lợi hỗ trợ các startup vươn xa. Để tạo nên bước đột phá, bên cạnh việc hoàn thiện hệ sinh thái, Thành phố tập trung mạnh mẽ vào việc nâng cao chất lượng startup, hướng đến các mục tiêu: làm chủ công nghệ Việt, phát triển công nghệ sâu deep-tech và gia tăng lợi thế cạnh tranh. Trong đó, nhân tố then chốt chính là nguồn nhân lực đổi mới sáng tạo, sự kết nối chặt chẽ giữa giáo dục, nghiên cứu và thực tiễn kinh tế - xã hội. Đại học khởi nghiệp được đánh giá là mô hình hiệu quả để hiện thực hóa mục tiêu này.

“Thực tế ở một số quốc gia, khoảng 70% trong số các starup “sống sót” sau 5 năm đến từ trường đại học. Bởi, thực tế trường đại học là nơi cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, cung cấp các kết quả nghiên cứu có cơ sở khoa học. Đây là hai thành tố quan trọng trong câu chuyện khởi nghiệp. Đại học khởi nghiệp không phải nhằm mục tiêu duy nhất là đào tạo sinh viên, giáo sư làm khởi nghiệp, mà hướng đến huấn luyện đội ngũ người học có tinh thần khởi nghiệp. Tinh thần ấy, thể hiện ở ba tố chất quan trọng, đó là có tinh thần đổi mới sáng tạo, dấn thân và chấp nhận rủi ro. Với tinh thần đó, họ có thể tạo được các giá trị mới trong công việc, ngay cả khi không khởi nghiệp, thành lập doanh nghiệp”, ông Nguyễn Việt Dũng dẫn chứng.

Ông Nguyễn Việt Dũng - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM nhận định, việc phát triển mạng lưới các đại học mang tinh thần khởi nghiệp sẽ góp phần tích cực trong chuyển đổi mô hình tăng trưởng của Thành phố dựa trên công nghệ và đổi mới sáng tạo

Chia sẻ của các chuyên gia tại Diễn đàn đều nhận định rằng, các trường đại học không chỉ dừng lại ở vai trò giảng dạy và nghiên cứu, mà còn trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, cầu nối giữa tri thức và thực tiễn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Thực tế ở nhiều đại học trên thế giới đã khẳng định, sự hợp tác giữa trường đại học và doanh nghiệp không chỉ tạo nên các startup giá trị cao mà còn nâng tầm hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Trong bối cảnh kinh tế - xã hội phát triển như Việt Nam, các đại học có nhiều cơ hội để xây dựng đại học khởi nghiệp, tạo nên hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển và bền vững.

Tại Việt Nam, mục tiêu lớn nhất của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia là tạo ra ngày càng nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, từ đó đóng góp vào sự phát triển của kinh tế quốc gia.

Hiện các trường đại học tại Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng vẫn đang định hướng theo mô hình đại học truyền thống với hai vai trò chính là đào tạo và nghiên cứu. Để có sự thay đổi đáp ứng mục tiêu trên, cần một mô hình giáo dục mới, mang tính đột phá, đó là Đại học khởi nghiệp - nơi không chỉ dừng lại ở đào tạo, nghiên cứu mà còn là bệ phóng cho các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Các trường đại học khởi nghiệp chính là "cái nôi" sản sinh ra nhiều nhất các doanh nghiệp mới như spin-off, spin-out và startup. Ba mô hình doanh nghiệp này thành công sẽ xây dựng được một hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và hoạt động thương mại hóa kết quả nghiên cứu hiệu quả.

Các diễn giả, đại biểu cùng chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức và giải pháp để cùng nhau xây dựng mô hình đại học khởi nghiệp tại trường đại học

Ông Lê Thanh Minh - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cho rằng, đại học khởi nghiệp không chỉ là vấn đề của các cơ sở giáo dục mà còn là trọng tâm chiến lược của nhiều địa phương trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, giải quyết các vấn đề xã hội và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.

“Trong thời gian qua, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đã phối hợp với các trường đại học, các đơn vị trong hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Thành phố, nghiên cứu và học tập một số tiêu chuẩn của thế giới để xây dựng kế hoạch thúc đẩy phát triển mô hình đại học khởi nghiệp tại Thành phố. WHISE 2024 là một minh chứng cụ thể, khi Sở lựa chọn vấn đề đại học khởi nghiệp là chủ đề chính để cùng bàn luận sâu hơn”, ông Lê Thanh Minh chia sẻ.

Ông Lê Thanh Minh - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM chia sẻ về các giải pháp của Thành phố trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và mô hình đại học khởi nghiệp 

Cũng theo ông Lê Thanh Minh sắp tới, Sở Khoa học và Công nghệ sẽ đề ra khung tiêu chí để định hướng các cơ sở giáo dục đại học phát triển mô hình đại học khởi nghiệp, đồng thời là căn cứ để đánh giá và công nhận kết quả các hoạt động đổi mới sáng tạo của các trường để tạo động lực cho các trường thúc đẩy hơn nữa các hoạt động đổi mới sáng tạo, gắn kết hợp tác với doanh nghiệp để thúc đẩy phát kinh tế - xã hội thông qua tri thức.

Được biết, khung tiêu chí mô hình đại học khởi nghiệp được Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cùng các trường đại học, các tổ chức trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo xây dựng, sẽ gồm 6 nhóm tiêu chí: (1) Lãnh đạo và chiến lược khởi nghiệp, với yêu cầu các trường có chiến lược dài hạn trong việc gắn kết giáo dục, nghiên cứu và đổi mới sáng tạo với nhu cầu thực tế của xã hội và doanh nghiệp; (2) Năng lực và văn hóa khởi nghiệp nhằm tạo môi trường thuận lợi cho đổi mới sáng tạo, từ các chương trình đào tạo đội ngũ giảng viên đến cơ cấu tổ chức, hỗ trợ khởi nghiệp; (3) Đào tạo và nghiên cứu định hướng ứng dụng với yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực trẻ có khả năng khởi nghiệp, đồng thời thúc đẩy hợp tác công - tư để tạo các giá trị thực tiễn cho xã hội; (4) Hỗ trợ và tài chính nhấn mạnh đến việc đảm bảo các nguồn lực cần thiết cho hoạt động khởi nghiệp, gồm cả nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất và các chính sách hỗ trợ; (5) Tài sản trí tuệ và thương mại hóa tập trung phát triển và khai thác các giá trị thương mại từ tài sản trí tuệ do trường tạo ra; (6) Sự cải tiến liên tục, nhằm đáp ứng sự thay đổi của thị trường, tạo ra giá trị bền vững cả về kinh tế - xã hội.

Nhật Linh (CESTI)

Hệ sinh thái khởi nghiệp ở Thành phố không ngừng nuôi dưỡng những ý tưởng đột phá và thúc đẩy các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo phát triển vươn tầm quốc tế.

Ngày 17/12/2024, Tuần lễ Đổi mới Sáng tạo và Khởi nghiệp TP.HCM 2024 (WHISE 2024) chủ đề “Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp vì sự phát triển bền vững” chính thức khai mạc tại Trung tâm Hội nghị 272 (Quận 3, TP.HCM). WHISE 2024 do Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM và các đối tác trong hệ sinh thái(các tổ chức quốc tế, đại học, doanh nghiệp và các đơn vị thuộc hệ sinh thái khởi nghiệp trong và ngoài nước) phối hợp triển khai thực hiện.

Phát biểu tại phiên khai mạc WHISE 2024, bà Trần Thị Diệu Thúy - Phó Chủ tịch UBND TP.HCM cho biết với quyết tâm đưa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành nền tảng cốt lõi cho sự phát triển kinh tế - xã hội, TP.HCM xác định năm 2024 là năm của hành động và quyết tâm, thể hiện qua chủ đề: “Quyết tâm thực hiện hiệu quả Chuyển đổi số và Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội”. Chính quyền Thành phố cam kết luôn đồng hành cùng cộng đồng đổi mới sáng tạo trong mọi giai đoạn phát triển, đồng thời phát huy tối đa vai trò định hướng, dẫn dắt, kết nối, hợp tác và chia sẻ. Đây không chỉ là nhiệm vụ mà còn là tầm nhìn chiến lược nhằm thúc đẩy sự đổi mới sáng tạo, góp phần định vị Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm sáng tạo hàng đầu của khu vực và thế giới.

Với chủ đề “Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp vì sự phát triển bền vững”, WHISE 2024 diễn ra từ ngày 16-22/12, trong đó chuỗi sự kiện nổi bật tập trung vào 2 ngày chính từ 17 - 18/12 với hơn 15 hoạt động, trong đó có sự tham gia của nhiều đối tác quốc tế. Đây được coi là cơ hội để doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp và tập đoàn công nghệ trong và ngoài nước giới thiệu sản phẩm đổi mới sáng tạo tới công chúng và đối tác.

Bên cạnh đó, WHISE 2024 sẽ tạo dấu ấn ở nhiều cuộc thi đổi mới sáng tạo tiêu biểu như: Trao giải I-Star 2024 và công bố các dự án xuất sắc trong lĩnh vực phát triển bền vững, công nghiệp văn hóa, trí tuệ nhân tạo và đổi mới sáng tạo khu vực công; Chung kết Cuộc thi Smart City 2024, tìm kiếm các sáng kiến xây dựng đô thị thông minh; Cuộc thi Thiết kế vi mạch cho đô thị thông minh lần 2 năm 2024. Dự kiến, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cũng sẽ công bố các dự án/giải pháp xuất sắc được ươm tạo trong 4 cuộc thi: (i) Cuộc thi Tìm kiếm giải pháp đổi mới sáng tạo trong khu vực công - Gov.Star 2024, (ii) Cuộc thi “Tìm kiếm dự án đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghiệp văn hóa năm 2024 – InnoCulture 2024”, (iii) Cuộc thi “Tuyển chọn các dự án đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực phát triển bền vững trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh năm 2024 – GIC 2024” và (iv) Cuộc thi “Tìm kiếm dự án đổi mới sáng tạo ứng dụng trí tuệ nhân tạo Thành phố Hồ Chí Minh- AI.STAR 2024”.

Trong khuôn khổ WHISE 2024 còn có các chương trình kết nối hệ sinh thái: Hội thảo chia sẻ về “Bảo vệ dữ liệu cá nhân trong lĩnh vực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ngành y tế theo Nghị định số 13/2023/NĐ-CP ngày 17/4/2023 của Chính phủ”; GEFE Student Day: ngày hội sinh viên kết nối với các nhà lãnh đạo, các chuyên gia, những nhà tuyển dụng tiềm năng trong lĩnh vực kinh tế xanh và phát triển bền vững; Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm xây dựng và kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo giữa TP.HCM và các tỉnh/thành phố. WHISE 2024 cũng mang đến cơ hội hợp tác giữa các startup và nhà đầu tư trong và ngoài nước với Chương trình Kết nối Đầu tư S.Venture.

Hoàng Kim (CESTI)

Chiều ngày 17/12/2024, tại Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, lãnh đạo và các phòng ban chuyên môn thuộc Sở đã có buổi tiếp đón và làm việc với Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội. Sự kiện nhằm chia sẻ kinh nghiệm phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, hỗ trợ doanh nghiệp khoa học công nghệ và tìm kiếm hướng đi chung trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Quang cảnh buổi làm việc giữa Sở KH&CN TP.HCM và Đoàn công tác Sở KH&CN Hà Nội.

Dịp này, hai bên đã trao đổi về tình hình phát triển khoa học và công nghệ (KH&CN) của từng địa phương. TP.HCM với vai trò là trung tâm đổi mới sáng tạo của cả nước đã xây dựng các chương trình, mô hình hỗ trợ khởi nghiệp và chuyển giao công nghệ hiệu quả. Trong khi đó, Hà Nội, với lợi thế từ Luật thủ đô về KH&CN và nguồn lực khoa học mạnh mẽ từ các viện nghiên cứu và trường đại học lớn, cũng đang không ngừng mở rộng phạm vi ứng dụng công nghệ vào quản lý Nhà nước và phát triển kinh tế.

Mở đầu buổi làm việc, ông Nguyễn Việt Dũng (Giám đốc Sở KH&CN TP.HCM) đã chia sẽ những thành tựu và định hướng chiến lược của Thành phố trong việc xây dựng, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Theo đó, TP.HCM đang triển khai cơ chế sandbox (cho phép doanh nghiệp, đơn vị của Thành phố thử nghiệm một số giải pháp công nghệ theo chính sách), cơ chế này tập trung vào những giải pháp công nghệ chưa được quy định trong các văn bản pháp luật hiện hành hoặc có thể giảm thủ tục cấp phép trong phạm vi thử nghiệm. Những giải pháp tham gia sandbox phải xây dựng khung quản lý rủi ro để hạn chế tác động tiêu cực, đồng thời chuẩn bị phương án xử lý các vấn đề phát sinh. Kế hoạch thử nghiệm cần minh bạch, khả thi và mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cho TP.HCM, với khả năng đưa giải pháp ra thị trường sau khi hoàn thành thử nghiệm. Thành phố hỗ trợ doanh nghiệp thử nghiệm thông qua việc cung cấp mặt bằng, cơ sở hạ tầng tại các khu công nghệ cao, trung tâm đổi mới sáng tạo và hỗ trợ tối đa 30% tổng kinh phí từ ngân sách. Ngoài ra, các sản phẩm thử nghiệm sẽ được hỗ trợ pháp lý, trong đó miễn giấy phép đối với những công nghệ thuộc thẩm quyền của UBND TP.HCM, hoặc phối hợp với các bộ ngành để giải quyết giấy phép ngoài thẩm quyền.

Ông Nguyễn Việt Dũng, Giám đốc Sở KH&CN TP.HCM (ngồi giữa) trao đổi tại sự kiện.

Còn với chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, điển hình là chương trình SpeedUp, mỗi năm TP.HCM hỗ trợ tài chính cho các dự án khởi nghiệp tiềm năng, với tổng kinh phí lên tới hàng chục tỷ đồng. Doanh nghiệp được hỗ trợ không chỉ nhận được nguồn vốn mà còn được tham gia các khóa huấn luyện kỹ năng, từ xây dựng sản phẩm đến tiếp cận thị trường. Bên cạnh đó, TP.HCM còn thực hiện chính sách đặt hàng các giải pháp công nghệ từ startup, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý đô thị và cung cấp dịch vụ công. Điều này vừa tạo cơ hội cho doanh nghiệp khởi nghiệp thử nghiệm và triển khai sản phẩm, vừa giúp Thành phố ứng dụng công nghệ một cách hiệu quả vào thực tiễn.

Một trong những điểm nhấn tại sự kiện là việc trao đổi kinh nghiệm về mô hình đại học khởi nghiệp. Đại diện Sở KH&CN TP.HCM cho biết, “cốt lõi” của mô hình này là gắn liền các hoạt động đào tạo, nghiên cứu khoa học và khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo. Hiện tại, điều các trường đại học cần làm là tạo ra hệ sinh thái nuôi dưỡng các ý tưởng khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo, tạo nền tảng phát triển. Ngoài ra, cần giảm tính hình thức trong sự kết nối giữa doanh nghiệp và nhà trường, tập trung nguồn lực hiện thực hóa các ý tưởng tốt thành sản phẩm sáng tạo mà thị trường cần.

Đại diện Sở KH&CN Hà Nội đánh giá cao những thành tựu mà TP.HCM đã đạt được trong việc thúc đẩy khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, để áp dụng thành công các mô hình tương tự tại Thủ đô, cần phải điều chỉnh phù hợp với bối cảnh địa phương, đặc biệt là về mặt chính sách và cơ sở hạ tầng. Bên cạnh đó, Sở cũng bày tỏ sự quan tâm đến cách TP.HCM xây dựng cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp thông qua các vườn ươm và chương trình huấn luyện. Việc tổ chức các cuộc thi khởi nghiệp như AI.STAR, GIC, hay INNOCULTURE tại TP.HCM đã thu hút sự tham gia của nhiều dự án tiềm năng, tạo nguồn lực mạnh mẽ cho hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Đoàn công tác Sở KH&CN Hà Nội đến thăm và làm việc tại Sở KH&CN TP.HCM.

Những chia sẻ từ Sở KH&CN TP.HCM về việc đổi mới sáng tạo và xây dựng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đã mở ra nhiều ý tưởng cho Sở KH&CN Hà Nội. Sở KH&CN Hà Nội cũng mong muốn trao đổi kinh nghiệm với TP.HCM trong việc hợp tác với các tổ chức quốc tế, xây dựng hệ thống quản lý nhiệm vụ KH&CN trực tuyến và triển khai các nền tảng hỗ trợ đổi mới sáng tạo. Đây là những công cụ quan trọng để tối ưu hóa nguồn lực, đồng thời tăng cường hiệu quả quản lý Nhà nước trong lĩnh vực KH&CN. Trong khuôn khổ sự kiện, hai bên cũng trao đổi một số vấn đề như giao quyền và tài sản hình thành từ nhiệm vụ nghiên cứu KH&CN, những thủ tục và cách thức triển khai hoạt động, chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp… làm tiền đề để xúc tiến hợp tác giữa Hà Nội và TP.HCM.

Buổi làm việc giữa Sở KH&CN TP.HCM và Sở KH&CN Hà Nội không chỉ là dịp kết nối giữa hai “đầu tàu” khoa học lớn nhất cả nước, mà còn là cơ hội mở rộng hợp tác, thúc đẩy KH&CN phát triển, phục vụ lợi ích kinh tế quốc gia, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân.

Minh Nhã (CESTI)